چگونگی تشکیل و پیگیری پرونده های کیفری

به موضوع چگونگی تشکیل و پیگیری پرونده های کیفری در این پژوهش می پردازیم. بعد از این که جرمی انجام می‌شود شاکی می‌تواند برای پیگیری آن برنامه‌ریزی نماید تا بتواند مجرم را مجازات کند این نوع پیگیری مراحل مختلف قانونی دارد که در صورت دانستن آن ها از طولانی شدن پرونده جلوگیری خواهد شد.در این مقاله به ذکر این موارد خواهیم پرداخت. همچنین در این مقاله به دست‌اندازهای قانونی در خصوص پیگیری پرونده و طبقه‌بندی آن ها می پردازیم.

ثبت شکواییه از طریق دفاتر خدمات قضایی

چندین راه برای شروع شکایت شاکی وجود دارد راه اول مراجعه به دفاتر خدمات قضایی می‌باشد در برخی از دفاتر خدمات قضایی متن شکواییه به صورت آماده وجود دارد یا فردی به عنوان مشاور حقوقی در این مراکز وجود دارد که به شما راهنمایی می‌کند چگونه متن شکوایه را بنویسید البته اطلاعات این افراد معمولا بسیار پایین می‌باشد و ممکن است شکواییه ی شما با مشکلات شکلی مواجه گردد. 

پس بهتر است ابتدا به وکیل مراجعه کرده و موضوع شکایت را بیان نمایید و متن توسط آن وکیل نوشته شود بعد از آن که متن به هر شکلی آماده شد می‌توانید از طریق این دفاتر آن را ثبت نمایید بعد از ثبت این شکواییه در دفاتر خدمات قضایی باید به منزل رفته و منتظر پیامک ابلاغ از سوی مراجع قضایی باشید.

ثبت شکایت در کلانتری

راه دوم شروع از طریق کلانتری می‌باشد یعنی بعد از آن که جرمی بر روی شما واقع شد ابتدا به پلیس مراجعه کرده و تمامی اتفاقات رخ داده را برای آن ها شرح دهید و از این طریق گزارش تهیه نمایید و در همان کلانتری تشکیل پرونده دهید.

ثبت شکواییه در دادسرا

راه حل سوم این است که به دادسرای محل وقوع جرم مراجعه کرده و در همان دادسرا اقدام به تشکیل پرونده قضایی و ثبت شکوایه نمایید البته راه اول بهترین راه پیگیری و آغاز پرونده کیفری است توجه نمایید که صرفا در خصوص پرونده‌هایی با موضوعات کیفری می‌توانید این سه راه را به پیمایید ولی در پرونده‌هایی با موضوعات حقوقی صرفا باید دادخواست خود را در دفاتر خدمات قضایی ثبت نمایید یا اگر وکیل دارید وکیل خود از طریق پروفایل شخصی می‌تواند دادخواست شما را ثبت کند.

نکات مهم در خصوص شکواییه

به ماده ۶۸ قانون آیین دادرسی کیفری دقت نمایید این ماده بیان می‌دارد که باید حتما موارد مهم در شکوایهه ذکر شود موارد مهم شامل نام شاکی و اطلاعات هویتی او مانند شماره ملی و تاریخ تولد ، و  این که شما از چه موضوعی شاکی هستید و در چه محلی بر روی شما جرم انجام شده است، تاریخ واقع شدن جرم کی بوده است ،چه نوع ضرر و زیانی به شما وارد شده و دلایل شما برای اثبات این شکایت چیست؟ 

اگر شاهدی دارید باید نام آن را ذکر کنید .در خصوص مشتکی عنه هم باید شماره ملی و تاریخ تولد ذکر شود در صورتی که مشخصات او مشخص نباشد مجهول المکان یا مجهول الهویه نوشته می‌شود که البته خللی به ثبت شکواییه نخواهد آورد.

ارجاع شکواییه به دادسرای صالح

بعد از آن که شکواییه شما ثبت گردید معاون ارجاع در دادسرا تشخیص می‌دهد که شکواییه شما در کدام شعبه در دادسرا رسیدگی شود ممکن است در شعبات بازپرسی یا دادیاری شکواییه شما ارجاع شود این که به کدام شعبه بازپرسی یا دادیاری ارجاع شود بستگی به موضوع پرونده دارد. 

بعضی از موضوعات مهم در دادسرا در بازپرسی و برخی موضوعات سبک ‌تر در شعبات دادیاری پیگیری می‌شوند و این موردی که در معاونت ارجاع به آن توجه می‌شود بحث صلاحیت دادسرا است که به دلیل گستردگی این بحث در مقالات بعدی از آن یاد می‌کنیم به صورت کامل نباشد فقط لازم است این را بدانید که اگر شکواییه به دادسرایی که صالح نبود ارسال شد قبل از آن که ارجاع شود این صلاحیت بررسی شده و به دادسرای صالح ارسال خواهد بعد از آن که پرونده شما به شعبه مورد نظر رسید برای شما ابلاغی جهت پیگیری پرونده ارسال می‌شود معمولا ابلاغ‌ها دارای مهلت است.

مثلا سه روزه، ۵ روزه، ۱۰ روزه یا بیش تر یا کم تر بستگی به نظر قاضی شعبه دارد. در این مهلت شما باید به دادسرا مراجعه کرده و پیگیری خود را مطابق ابلاغ خواسته شده آغاز کنید.

ارجاع پرونده به کلانتری یا آگاهی در ابتدای شروع پرونده

ممکن است بعد از این که پرونده شما به دادسرا رسید و به شعبه ارجاع شد قاضی شعبه تصمیم بگیرد برای انجام تحقیقات بیش تر و اثبات ادعای شما و کشف حقیقت پرونده را برای انجام اقداماتی به کلانتری یا آگاهی بفرستد مثلا در پرونده سرقت معمولا  پرونده به آگاهی ارجاع شده تا بیشتر در مورد متهم تحقیق شود و همچنین تحقیق از متهم بازجویی از او و گرفتن اظهارات از او و افراد دیگر دخیل در این پرونده توسط کلانتری یا آگاهی صورت می‌گیرد ممکن است ارجاع پرونده به کلانتری یا آگاهی بعد از ارجاع به شعبه رسیدگی کننده باشد و توسط بازپرس یا دادیار انجام شود ولی ممکن است از همان ابتدا قبل از ارجاع پرونده به شعبه مورد نظر ،دادستان دستور این اقدام را داده باشد و بعد به شعبه اجاره بشود. 

این موضوع بستگی به روند آن مراجع قضایی دارد ممکن است قاضی رسیدگی کننده تشخیص دهد که لازم است شما یا متهم به پزشکی قانونی مراجعه نمایید معمولا در پرونده‌های ضرب و جرح یا پرونده‌های تجاوز این تصمیم از سوی قاضی گرفته خواهد شد.

همچنین قاضی پرونده می ‌تواند برای این که حقیقت را کشف کند هر نوع تحقیقی که لازم بداند انجام دهد ممکن است این تحقیق، معاینه محل وقوع جرم یا تحقیق محلی از همسایگان و افراد حاضر در آن صحنه بوده باشد درواقع هیچ محدودیتی برای بازپرس یا دادیار برای تحقیق در خصوص جرم واقع شده وجود ندارد.

پرداخت هزینه دادرسی

در پرونده‌های کیفری معمولاً هزینه دادرسی بسیار کم می‌باشد اما برای شروع این پرونده لازم است که همین هزینه کم پرداخت شود اگر پرونده از ابتدا در دفاتر خدمات قضایی مطرح شود لازم است که این مبلغ در همان جا پرداخت شود.

نتیجه گیری

پس برای شروع یک پرونده کیفری نیاز هست که موارد فوق طی شود اما شروع پرونده بسیار مهم است متن شکواییه اهمیت بسیار زیادی دارد دلایل این اهمیت چیست؟ 

اگر یک شکواییه دارای متن اشتباه باشد یا نکته بسیار مهمی که باید حتما در شکواییه ذکر شده باشد بیان نشده یا به صورت اشتباه ذکر شده یا برای قاضی ابهامی ایجاد نماید موجب می‌شود روند دادرسی طولانی‌تر شود و یا به شکل صحیح رسیدگی انجام نگردد پس توصیه می‌شود که حتما برای تنظیم متن شکواییه و ثبت آن به وکلای خبره مراجعه نمایید و در صورتی که شما از شما شکایت شده است بهتر است با حضور وکیل در مراجع حاضر شوید.