بیمه بیکاری و شرایط مطالبه آن

بیمه بیکاری برای حمایت از اقشاری که به‌ صورت موقت و غیر ارادی شغل خود را از دست داده‌اند، به ‌وجود آمده ‌است.  با توجه به نوسانات بالای اقتصادی، امکان از دست دادن اجباری شغل بیشتر  شده ‌است. در چنین شرایطی، تامین نیازهای زندگی دشوار می‌شود. پاندمی کرونا کسب ‌وکارهای زیادی را به تعطیلی کشاند و به همین خاطر نرخ بیکاری افزایش یافته است. برای گذر از بحران‌های مالی حاصل از آن می‌توان به بیمه بیکاری اتکا کرد.

بیکار کیست و چه افرادی امکان دریافت بیمه بیکاری را دارند؟

از منظر قانون، بیکار به شخص یا اشخاصی اطلاق می‌گردد که بدون میل و اراده خود از کار بیکار شده و آماده کار باشند. مثال این مورد، کارگرانی هستند که به دلیل عدم نیاز کارفرما به ادامه همکاری یا عدم تفاهم بین طرفین، توسط کارفرما اخراج شده یا به علت تغییرات ساختار اقتصادی کارگاه و محل کار، تعدیل نیرو شده‌اند.  کارگرانی که قرارداد کار موقت یا کار معین دارند و مدت قراردادشان پایان می یابد، چنانچه موفق به اشتغال مجدد نگردند، مشمول بیمه بیکاری خواهند بود. همچنین بیکاری در نتیجه بروز حوادث قهریه و غیر مترقبه مثل سیل، زلزله و آتش سوزی، نیز مشمول این تعریف می‌گردد. لذا طبق این تعریف، در صورتی که کارگر با میل و رضایت حقیقی خود، شغل را ترک نموده، استعفا دهد  یا قرارداد وی در موعد مقرر خاتمه یابد، شمول عنوان بیکار بر وی، وجاهت قانونی ندارد. با این وجود، آن دسته از بیمه‌شدگان می‌توانند روی مستمری ماهانه بیمه بیکاری حساب باز کنند که شرایط زیر را دارا باشند:

1. حتما به‌صورت غیر ارادی بیکار شده باشند؛
2. بازنشسته، مستمری بگیر یا از کار افتاده نباشند؛
3. پیش از بیکار شدن حداقل ۶ ماه سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند؛
4. حداقل یک‌سال سابقه بیمه در آخرین کارگاه داشته باشند؛
5. تبعه کشورهای دیگر نباشند؛
6. یک سال قرارداد کار با پرداخت حق بیمه داشته باشند؛
7. بیمه‌شدگانی که به دلیل حوادثی مانند سیل، زلزله، آتش‌سوزی بیکار شدند نیاز به داشتن حداقل سابقه بیمه ندارند، بیمه بیکاری را دریافت خواهند کرد؛
8. افرادی که در زمره صاحبان حرفه و مشاغل آزاد و بیمه شدگان اختیاری قرار می‌گیرند مشمول بیمه بیکاری نیستند؛
9. کارگران فصلی درصورتی‌که صرفا در میانه فصل کار اخراج شده و بیکاری آنها غیرارادی تشخیص داده شود مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری خواهند بود؛
10. افراد شاغل در کارهایی که ماهیت آن جنبه دائمی دارد و براساس قرارداد کار در مدت معینی مشغول کار بوده‌اند. با تشخیص واحدهای تعاون، کار و رفاه اجتماعی، درصورتی‌که در پایان قرارداد بیکار شوند و در آخرین کارگاه حداقل یک سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند، مورد حمایت قرارگرفته و مشمول دریافت مقرری بیمه بیکاری خواهند شد؛
11. چنان‌چه بیمه‌شده‌ای حداکثر ظرف مدت ۲ ماه پس از طی دوران سربازی به محل کار خود بازگردد اما کارفرما از به‌کارگیری مجدد او خودداری کند، با احراز سایر شرایط می‌تواند از مقرری بیمه بیکاری استفاده کند؛

محدوده زمانی اعلام موضوع به اداره کار

بیمه‌شده باید حداکثر پس از گذشت ۳۰ روز از بیکاری خود، به واحد کار و امور اجتماعی اطلاع بدهد و آمادگی‌اش را برای اشتغال به کار مشابه اعلام کند. تشخیص ارادی و غیرارادی بودن بیکاری، بر عهده گروهی متشکل از نمایندگان اداره کار و رفاه اجتماعی، تعاون و سازمان تامین‌ اجتماعی است. شعب تامین‌ اجتماعی پس از تایید ادار‌ه‌هایی که نام آنها گفته شد، در خصوص برقراری و پرداخت مستمری بیکاری برای بیمه‌شدگان اقدام می‌کنند. نکته مهم در این است که مبلغ بیمه بیکاری از روز اول شروع بیکاری محاسبه و پرداخت می‌شود.

پیشنهاد پایانی در مورد بیمه بیکاری و شرایط مطالبه آن 

پیشنهاد می گردد  قبل از اقدام قانونی با یک مشاور حقوقی و یا وکیل در این خصوص مشورت نمایید .