جعل مدارک تحصیلی چیست و مجازات جرم جعل مدرک تحصیلی

جرم جعل مدارک تحصیلی چیست و آیا جعل مدارک تحصیلی پایین تر از دیپلم و مؤسسات کمک آموزشی جرم است؟ اثبات جعل مدرک دانشگاهی خارجی؟ اینها پرسش های هستند که در این مقاله مورد بررسی قرار میگرد. 

جعل مدرک تحصیلی چیست؟

امروزه به دلایل مختلفی از جمله تأکید و توجه بیش از حد سازمان های مختلف به مدارک تحصیلی افراد برای اشتغال و نیرو گزینی، آمار جعل مدارک تحصیلی در کشور روند افزایشی داشته است. در حقیقت مدرک گرایی و تمرکز ادارات و سازمان ها بر مدرک تحصیلی افراد برای استخدام ساده ترین مشاغل باعث شده افرادی که خواهان استخدام در بخش های دولتی و خصوصی می باشند و بعضاً فاقد مدارک تحصیلی معتبر اند، به سمت جعل مدارک تحصیلی روی آورند.

جای بسی تأسف است آمار جعل مدارک تحصیلی در کشور روز به روز بیشتر شده که این پدیده باعث جذب افراد فاقد صلاحیت در مشاغل و جایگاه های اجتماعی مختلف گردیده که باعث ورود ضرر و تضییع حقوق افراد می­شود. قانونگذار در ماده 527 قانون مجازات اسلامی باب تعزیرات به پیش بینی این جرم و شرایط حاکم بر آن پرداخته است.

با عنایت به ماده مورد بحث؛ جعل مدارک تحصیلی صادره از مؤسسات آموزش عالی و تحقیقاتی داخلی و خارجی اعم از دولتی یا غیر دولتی  می تواند مشمول این ماده شود.  با دقت بیشتر در این ماده می توان به این نکته پی برد که جعل مدارک تحصیلی مربوط به مراحل دیپلم و پایین تر، مدارک تحصیلی مربوط به حوزه های علمیه، مؤسسات کمک آموزشی مثل مؤسسات زبان آموزی و . . .  مشمول ماده 527 و جعل مدارک تحصیلی نخواهدشد.

مقاله های مرتبط با جعل

در سایت هم وکیل مقاله های متعددی در حوزه جعل به رشته تحریر درآمده است که چند مورد از این مقاله به شرح زیر می باشند :

جعل مدارک تحصیلی پایین تر از دیپلم و مؤسسات کمک آموزشی

سؤال: 

آیا جعل مدارک تحصیلی پایین تر مثل دیپلم، مؤسسات کمک آموزشی و  . . .  که بیان شد مشمول ماده 527 نمی گردد، جرم است یا خیر؟

پاسخ: در خصوص جعل مدارک فوق الذکر به نظر می رسد با توجه به عنوان عام جعل، این عمل می تواند مشمول مواد عام جعل از جمله ماده 536 قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) و جعل اسناد عادی گردد.

لازم به ذکر است در ماده 527 در خصوص جعل مدارک تحصیلی، انتهای ماده برخورد شدیدتری با کارکنان دولت درنظر گرفته و اگر جرم مذکور توسط این اشخاص رخ دهد، مرتکب به حداکثر مجازات تعیینی محکوم می گردد.

در باب اعمال مجازات حداکثر جعل مدارک تحصیلی برای کارکنان دولت و قابلیت توجیه این تشدید نظرات مختلفی مطرح شده است اما به نظر می رسد این تشدید زمانی می تواند قابل توجیه باشد که کارمند دولت با سوء استفاده از سمت خود دست به جرم جعل زند. در غیر این صورت برخورد شدید تر با فرد جاعل به صرف این که مرتکب کارمند دولت باشد ، چندان معقول به نظر نمی رسد.

از مجموع موارد بیان شده به این نتیجه می رسیم که اگر شخصی مدارک اشتغال به تحصیل یا پایان تحصیلش یا ریز نمراتش را به صورت جعلی به دست آورده و با علم و آگاهی و عمداً این مدارک را ارائه نموده و استفاده نماید مجرم بوده و مجازات مقرر در ماده 527 محکوبر م می گردد..

جعل مدرک دانشگاهی خارجی چیست؟

سؤال: 

آیا جعل مدارک دانشگاهی خارجی نیز مشمول ماده 527 می گردد و در صورت جعل این مدارک امکان مجازات وجود دارد؟

پاسخ: نظر به صراحت ماده فوق الذکر پاسخ به این سؤال مثبت است اما نکته مهم و شایان ذکر این است از آنجا که رسمیت بخشیدن به مدارک تحصیلی صادره از دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی خارج از کشور منوط به تأیید و پذیرش وزرات علوم است، اثبات جعلی بودن این مدارک فرآیند دشواری است. 

مجازات جرم جعل مدارک تحصیلی

مجازات این جرم طبق قانون علاوه بر جبران خسارت، یک تا سه سال حبس می باشد. اما نکته قابل ذکر این است اگر فردی این مدارک مجعول را ارائه نماید علاوه بر جرم جعل مرتکب اسفاده از سند مجعول نیز گردیده است.

نتیجه گیری 

در این مقاله به بررسی جرم جعل مدارک تحصیلی پرداختیم و شرایط حاکم بر ارتکاب این جرم را بررسی نمودیم. دانستیم این مدارک باید در زمره مقاطع تحصیلی دانشگاهی باشد و مدارک دیپلم به پایین و سایر مراکز آموزشی مشمول جرم جعل مدارک تحصیلی نمی شود و ممکن است جعل در اسناد عادی تلقی شود.

سخن پایانی 

همانگونه که در این مقاله و سایر مقالات مرتبط با عنوان جعل بیان کردیم، در جرایم ذیل این عنوان به دلیل پیچیدگی های خاص ، طرح هرگونه شکایت و اقدام کیفری نیازمند دقت بالا و تخصص کافی است. فلذا بهتر است پیش از هرگونه اقدام کیفری از راهنمایی متخصصین و وکلای مجرب در حوزه جعل مدد گرفت.