
صفر تا صد نفی ولد و نفی نسب
صفر تا صد نفی ولد و نفی نسب
انکار نسب از سمت پدر را نفی ولد میگویند و انکار نسب از سمت غیر از پدر، (مانند مادر، برادر، پدر بزرگ و ...) را نفی نسب میگویند. در این مقاله به بررسی دقیق موضوعات نفی ولد و نفی نسب می پردازیم.
نفی ولد و نفی نسب به چه معناست؟
نفی ولد چیست؟
انکار نسب از سمت پدر را نفی ولد میگویند.
نفی نسب چیست؟
انکار نسب از سمت غیر از پدر (مانند مادر، برادر، پدر بزرگ و..) را نفی نسب میگویند.
مهلت زمان اقامه دعوای نفی ولد و نفی نسب چقدر است؟
مهلت نفی ولد چقدر است؟
پدر برای اقامه دعوای نفی ولد،فقط دوماه از زمان تولد طفل فرصت دارد در غیراین صورت پس از دوماه حتی در صورتی که مرد ثابت کند عقیم بوده است،دعوای مذکور قابلیت استماع ندارد همچنین اگر پدر قبل از دوماه به ابوت اقرار کرده باشد (مثلا برای طفل شناسنامه گرفته باشد)، دعوای نفی ولد در مهلت دوماهه نیز قابلیت پذیرش ندارد.
تنها یک استثنا وجود دارد: اگر پدر ثابت کند که از تولد طفل اطلاعی نداشته است،دراینجا از زمان مطلع شدن دوماه مهلت دارد تا دعوای نفی ولد را اقامه نماید
هدف از ایجاد مهلت دوماهه برای اقامه دعوای نفی ولد در قانون چیست؟ به جهت حمایت از کودک و حفظ نظم عمومی و جامعه و همچنین منافع اجتماعی و مصلحت عمومی است.
مهلت نفی نسب چقدر است؟
سایرین (غیراز پدر) میتوانند دعوای نفی نسب را در هرزمانی مطرح نمایند و برخلاف دعوای نفی ولد، این دعوا مهلتی ندارد.
دعوای نفی نسب و دعوای نفی ولد
موارد و پرسش های مهمی در دعاوی نفی نسی و دعاوی نفی ولد مطرح می شود:
-دعوای نفی نسب از جانب مادر چگونه امکانپذیر میباشد؟
-مستندات قانونی دعوای نفی نسب و نفی ولد کدام است؟
-دعوای نفی ولد و نفی نسب مالی است یا غیر مالی؟
-مرجع صالح به رسیدگی دعوای نفی نسب و نفی ولد کدام دادگاه است؟
-خوانده دعوای نفی ولد و نفی نسب چه کسانی هستند؟
-ادله و راه های اثبات دعوا در نفی نسب و نفی ولدکدام است؟
دعوای نفی نسب از جانب مادر چگونه امکانپذیر میباشد؟
امکان طرح دعوای نفی نسب از جانب مادر نیز امکانپذیر میباشد مثلا اگر مادر ادعا کند که فرزند وی در بیمارستان جابه جا شده است یا اینکه ادعا کند سابقا به دروغ کودک را ملحق به خود معرفی کرده در صورتی که طفل از او متولد نشده است،میتواند دعوای نفی نسب را مطرح کند.
مستندات قانونی دعوای نفی نسب و نفی ولد کدام است؟
مواد 1158 الی 1167 و 882،883،1052 و 1273 قانون مدنی
دستور العمل اجرای مراسم لعان در محاکم مصوب 28/04/1383
دعوای نفی ولد و نفی نسب مالی است یا غیر مالی
دعوای نفی ولد و نفی نسب از دعاوی غیر مالی محسوب میشوند
مرجع صالح به رسیدگی دعوای نفی نسب و نفی ولد کدام دادگاه است؟
دادگاه صالح به رسیدگی دعاوی مذکور در صلاحیت دادگاه خانواده محل اقامت خوانده میباشد. (مستند به بند 11 ماده 4 قانون حمایت خانواده)
خوانده دعوای نفی ولد و نفی نسب چه کسانی هستند؟
تمامی کسانی که از صدور حکم متضرر میشوند،باید خوانده دعوا قرار گیرند مثلا در دعوای نفی ولد،مادر نیز باید خوانده دعوا قرار گیرد.
اگر در دعوای نفی ولد فرزند صغیر باشد،خوانده دعوا علاوه بر مادر، به طرفیت قیم موقتی که دادستان تعیین نموده است،اقامه میشود چراکه پدر نمایندگی خود را ازدست میدهد و از طرفی دعوا نمیتواند صرفا علیه صغیر مطرح گردد.
ادله و راه های اثبات دعوا در نفی نسب و نفی ولدکدام است؟
برای اثبات دعوای نفی نسب میتوان به دلایل ذیل استناد نمود که در ادامه به شرح هریک از انها میپردازیم:
شهادت شهود در دعوای نفی ولد و نفی نسب
مثلا شاهد شهادت دهد که پدر طفل در زمان انعقاد نطفه در مسافرت بوده است یا اینکه شهادت دهد نوزاد از مادر ظاهری متولد نشده بلکه از زن دیگری به دنیا آمده است.
اقرار در دعوای نفی ولد و نفی نسب
در این دعاوی اقرار چندان اعتباری ندارد و به صرف اقرار پدر و مادر نمیتوان حکم به نفی ولد و نسب صادر نمود همچنین اقرار خود فرزند هم نمیتواند مورد اعتنا قرار گیرد چراکه فرد متولد شده از چگونگی انعقاد نطفه و تولد خود اطلاعی ندارد.
در دعوای اثبات نسب برخلاف دعوای نفی نسب، اقرار میتواند از ادله قانونی اثبات دعوا باشد. (مستند به ماده 1273 قانون مدنی).
اگر پدر قبلا به ابوت خود و فرزندی طفل اقرار کرده باشد،دعوای نفی ولد اون دیگر مسموع نخواهد بود اما اگر خویشان (مادر، پدربزرگ، برادر و..) سابقا اقرار به نسب هم کرده باشند،میتوانند از آن عدول کنند و متعاقبا دعوای نفی نسب مطرح نمایند.
آزمایش خون یا دی ان ای در دعوای نفی ولد و نفی نسب
اصولا از طریق آزمایش خون و ازمایش دی ان ای در این دعاوی،نتایج دقیقی به دست می آید و میزان صحت آن بیش از 99% است.
نکته: ازمایش خون در دعوای اثبات نسب میزان دقت و صحت کمتری دارد. (75%)
تاثیر آزمایش دی ان ای در قانون ایران چگونه است؟
در مورد تاثیر آزمایش دی ان ای در دعوای نفی ولد،مقرره قانونی وجود ندارد و با توجه به سکوت قانون در این خصوص، باید بنا بر اصل 167 قانون اساسی و ماده 3 قانون آیین دادرسی مدنی، به منابع معتبر اسلامی و یا فتاوی معتبر مراجعه نمود. (نظریه مشورتی شماره 1189/98/7 مورخ 06/12/1398)
آیا دادگاه در همه ی موارد، دعوای نفی ولد و نفی نسب را از طریق آزمایش خون و دی ان ای برسی میکند؟
خیر،مثلا در دعوای نفی ولد، اگر پدر بعد از اقرار خود به ابوت دعوا را مطرح کرده باشد و یا اینکه دعوا را پس از مهلت دوماهه قانونی تقدیم کرده باشد،دعوای وی اساسا قابلیت استماع ندارد تا دادگاه متعاقب آن برای اخذ آزمایشات به کارشناسی ارجاع بدهد.
درباره اقامه دعوای نفی نسب درمورد سایر خویشاوندان محدودیت زمانی وجود ندارد حتی اگر قبلا به نسب اقرار کرده باشند میتوانند از آن عدول کنند.
اگر دادگاه دستور به اخذ آزمایش دی ان ای جهت بررسی ادعای نفی ولد یا نسب بدهد اما خوانده عمدا حاضر نشود،تکلیف دادگاه چیست؟
در دعاوی حقوقی بر خلاف کیفری اجبار وجود ندارد و دادگاه باید بدون انجام آزمایشات مذکور نیز حکم مقتضی را صادر نماید.
چرا که بار اثبات دعوا برعهده خواهان بوده و نمیتوان خوانده را مجبور به اخذ آزمایشات یاحتی حضور در دادگاه نمود.(مستند به نظریه مشورتی شماره 193/93/7 مورخ 06/02/1393).
در صورت نیاز به مشاوره حقوقی فرم زیر را پر کنید.
کارشناسان ما در اولین فرصت با شما تماس خواهند گرفت.
اولین کسی باشید که نظر می دهید.