مراحل احضار متهم و عاقله

مراحل احضار متهم و عاقله

میلاد کریمی

مراحل احضار متهم و عاقله

فاصله بین ابلاغ احضار متهم و جلسه دادگاه باید مطابق ماده ۳۴۳ نهایتاً یک هفته باشد و نباید کم تر از یک هفته باشد البته این ابلاغ قابلیت اسقاط هم دارد.

فاصله احضار متهم چیست؟

 نکته بسیار مهمی که باید در خصوص احضار متهم بدانید این است که فاصله بین ابلاغ و احضار و جلسه دادگاه باید مطابق ماده ۳۴۳ نهایتاً یک هفته باشد و نباید کم تر از یک هفته باشد اما این حق قابلیت اسقاط هم دارد و طرفین می‌توانند در صورتی که خودشان بخواهند این حق خود را اسقاط کنند.

 

اگر فاصله زمانی احضار متهم رعایت نشود تخلف است؟

 در صورتی که این فاصله رعایت نشده باشد اگر طرفین در جلسه حاضر شوند و اعلام آمادگی کنند جلسه برگزار خواهد شد و به زمان زودتری موکول می‌شود و امکان رسیدگی وجود دارد پس امکان رسیدگی و تشکیل جلسه قبل از مواد مذکور در صورتی که هر دو طرف راضی باشند اشکالی ندارد. 

پس در صورتی که طرف مقابل شما خواهان برگزاری زودتر جلسه می‌باشد و شما مدارک لازم را برای اعلام آمادگی دارید و می‌توانید از خود دفاع کنید بهتر است که این پیشنهاد را قبول کنید و به پرونده شما در اسرع وقت رسیدگی شود.

 

نظریه اداره حقوقی درخصوص توافق برای عدم رعایت فاصله احضار متهم

 اداره حقوقی در نظریه سال ۹۴ بیان نموده است که در ماده ۳۴۳ فاصله بیان شده، برای آن است که حقوق اصحاب دعوا حفظ شود و دادگاه هم فرصت داشته باشد برای جلسه آماده شود تا جلسه تشکیل دهد اما این که جلسه قبل از مهلت تشکیل بشود هیچ منعی در قانون ندارد. 

پس اگر شما خواننده این مقاله ،فردی هستید که بدون حضور شما جلسه زودتر برگزار شده است و شما هیچ گونه توافقی در این خصوص با دیگر نداشتید و از سویی هم طرف مقابل و دادگاه صرفاً به این نظریه حقوقی اشاره می‌نمایند باید بیان نماید که این نظر حقوقی در زمانی اعتبار دارد که طرفین، رسیدگی زودتر از موعد را درخواست نموده باشند. 

یعنی مورد تواقق هردو طرف باشد همچنین اگر خود متهم اعلام کند که آمادگی دارد که از خود دفاع کند تشکیل جلسه بلامانع است و حتی در مواردی می‌توان گفت که ضروری است. 

مثلاً ممکن است که متهم به خاطر این که نمی‌تواند تامین بسپارد مجبور باشد که در بازداشت بماند و او بخواهد که در همین جلسه رسیدگی انجام شود تا شاید او بتواند حکم برائت خود را بگیرد.

عاقله شامل چه افرادی می شوند؟

ماده ۴۶۸ قانون اسلامی در خصوص عاقله می‌باشد که بیان نموده است که عاقله پدر، پسر و بستگان ذکور نسبی هستند که یا از لحاظ پدر و مادری با همدیگر نسب دارند یا صرفاً از لحاظ پدری و به ترتیب طبقات ارث عاقله محسوب می‌شوند در واقع تمام کسانی که در زمان فوت می‌توانند ارث ببرند به صورت مساوی مکلف هستند که دیه را پرداخت نمایند. 

در واقع باید تمام این افراد که در زمان فوت ارث می‌برند به عنوان عاقله اخطاریه برای آن ها ارسال شود تا به عنوان عاقله در جلسه حاضر شوند اما در رویه قضایی معمولا صرفا پدر یا برادران به عنوان عاقله دعوت خواهند شد.

 

احضار عاقله چیست؟

در خصوص احضار فردی که عاقله است باید بیان نماییم که در سایر مقالات، موارد موبوط به عاقله را توضیح داده‌ایم همچنین  ماده ۸۵ قانون آیین دادرسی کیفری بیان می‌دارد در شرایطی که عاقله باید دیه را پرداخت کند .

اگر دلایل کافی وجود داشته باشد باید به او اخطار شود که برای جلسه رسیدگی حاضر شود و برای این که از خود دفاع کند و برای تدارک دفاع حاضر شود باید حتما ابلاغ به او ارسال شود. نمی توان بدون ابلاغ او را محکوم کنیم.

 

تبیین اتهام به عاقله

 اگر شما عاقله هستید و برای پرونده احضار شده‌اید نگران نباشید چرا که پس از این که عاقله حاضر می‌شود ابتدا باید موضوع جلسه برای شما تبیین شود یعنی برای شما بیان شود که موضوع از چه قرار است  چه شده است. 

پس از آن باید اظهارات شما اخذ شود .هیچ یک از الزامات و محدودیت‌هایی که برای متهم وجود دارد در خصوص فردی که عاقله است امکان‌پذیر نیست .

 

اگر فرد عاقله در جلسه رسیدگی حاضر نشود چه اتفاقی می‌افتد؟

 برای پاسخ به این سوال باید بدانید که عدم حضور عاقله مانع از رسیدگی نخواهد بود و در صورتی که عاقله در جلسه رسیدگی حاضر نشود همچنان می‌توان رسیدگی را در خصوص پرونده ادامه داد .

 

آیا امکان جلب کردن عاقله وجود دارد؟

مطابق ماده 72و85 قانون آیین دادرسی کیفری امکان این که عاقله را جلب نماییم وجود ندارد باید بدانید که برای عاقله قرار تامین کیفری صادر نخواهد شد. 

البته برخی از قضات عقیده دارند که چون امکان جلب شاهد و مطلع وجود دارد پس می‌توان عاقله را هم جلب نمود اما به نظر می‌رسد که این استدلال اشتباه می‌باشد و نمی‌توانیم عاقله را به دلیل این که هیچ کار اشتباهی انجام نداده است جلب نماییم.

 

عدم امکان جلب عاقله در تمام مراحل

سوال مهم این است که آیا در مرحله دادگاه هم اگر عاقله حاضر نشود نمی‌توانیم او را جلب کنیم؟برای پاسخ باید بگم که چه در مرحله دادگاه و چه در مرحله دادسرا فرقی نمی کند امکان جلب او در رویه قضایی وجود ندارد و در هر حال بازپرس موظف است که پرونده را به دادگاه بفرستد و در این شرایط ممکن است به محکومیت عاقله و یا عدم محکومیت او حکم صادر شود پس در تمامی مراحل این امور در خصوص عاقله انجام خواهد شد.

صدور قرار تامین کیفری و کیفرخواست برای عاقله امکان‌پذیر نخواهد بود بلکه دادستان باید صرفاً در خصوص مواردی که عاقله مسئولیت دارد پرونده را به دادگاه ارسال کند دادگاه می‌تواند عاقله را در صورت وجود سایر شرایط محکوم نماید.

 

نتیجه گیری

واجب است که شاکی بداند که حتما باید متهم احضار شود و اگر احضار نگردد و پرونده پیش برود متهم می تواند در آینده به راحتی رای را نقض نماید چرا که احضار متهم واستماع دفاعیات او از حقوق مکتسبه ی متهم است که عدم رعایت آن موجب تضییع حق و حقوق وی خواهد شد. 

همچنین درخصوص عاقله نیز وضع به همین منوال است عاقله نیز شاید بتواند دلایلی ارائه دهد پس از نظر قانون لازم است که او دعوت گردد و در صورت عدم ابلاغ به او تخلف قضایی رخ داده است و اگرشما عاقله هستید بدانید که میتوانید از قاضی در چنین مواردی شکایت نمایید.

 

 

در صورت نــیاز به وکیـــــل متخصـــص
این موضوع درخواست خود را ثبت نمایید