اصلاح رای بدوی توسط دادگاه تجدید نظر

آیا دادگاه تجدید نظر می‌تواند رای دادگاه بدوی را اصلاح نماید؟ همانطور که در سایر مقالات بیان کردیم ممکن است رای صادره از دادگاه بدوی دارای اشکالات گوناگون باشد و نیاز به تصحیح داشته باشد.بنابراین در مقدمه ی این مقاله بیان می‌نماییم که تصحیح رای در خصوص اشتباهاتی چون سهو قلم یا اشتباهات محاسباتی انجام می‌گیرد ولی اشتباه در انتخاب ماده قانونی یا عنوان جرم و مواردی از این قبیل که وارد ماهیت دعوا خواهد شد شامل تصحیح رای نخواهند بود. 

در مقاله اصلاح رای بدوی توسط دادگاه تجدید نظر متوجه می‌شوید که اگر رای شما به صورت اشتباه و یا صرف سهو قلم در دادگاه بدوی صادر شده باشد چگونه می‌توانید در دادگاه تجدید نظر آن را اصلاح نمایید دادگاه تجدید نظر چنین حقی دارد یا خیر؟ ضمناً در این مقاله به سازوکارهای تصحیح رای در دادگاه تجدید نظر خواهیم پرداخت .

قانون اصلاح رای در دادگاه تجدید نظر

 باید بدانید که این طور نیست که قانونگذار ماده قانونی خاصی برای این مورد وضع نموده باشد بلکه در ماده ۴۵۷ قانون آیین دادرسی کیفری صرفاً اشاره‌ای به این امر نمود و بیان کرده است که در صورتی که رای دادگاه بدوی دارای اشتباهاتی باشد که به اساس رای هیچ گونه لطمه‌ای وارد ننماید. 

مرجع تجدیدنظر مکلف است که آن را اصلاح کند و سپس آن را تایید نماید اما اگر دادگاه تجدیدنظر اقدام به رفع سهو قلم نماید یا در صورتی که در رای محاسبات به صورت اشتباه بیان شده باشد آن را رفع کند باید ماده قانونی آن را ماده ۳۶۰ قانون آیین دادرسی مدنی بیان نماییم که در خصوص تصحیح  رای است و اینطور نیست که چون آیین دادرسی مدنی آن را بیان کرده است نتوانیم در خصوص آیین دادرسی کیفری از آن بهره ببریم بلکه ماده ۳۶۰ ماده ای است که عمومیت دارد و ملاک آن قابل بهره‌برداری در دادگاه تجدید نظر و دیوان عالی نیز هست.

تصحیح رای راسا یا با درخواست

تصحیح رای توسط چه کسی درخواست می شود؟

آیا تصحیح رای باید توسط ذی نفع درخواست شود یا آن که خود دادگاه تجدیدنظر می‌تواند آن را اصلاح نماید؟

 در صورتی که در رای اشتباهی وجود داشته باشد ، همانطور که در فوق گفتیم اگر این اشتباه به اساس رای لطمه وارد ننماید نیازی به درخواست طرفین برای اصلاح نیست بلکه خود قاضی شعبه باید بر اساس قانون آن را اصلاح نماید و در واقع وظیفه قاضی است و نیازی به درخواست یک نفر یا هر دو نفر از طرفین ندارد.

تقدم اعتراض بر ابلاغ به رای

گاهی ممکن است برای متهم رای ابلاغ شده باشد ولی هنوز برای شاکی ابلاغ نشده باشد که ممکن است این امرهر دلیلی داشته باشد که به هر حال به دلیل عدم ابلاغ رای، هنوز شاکی از آن به صورت قانونی باخبر نشده است یعنی به او ابلاغ نشده باشد. 

اما در این راستا متهم به رای صادر شده اعتراض نماید و فوراً دادگاه این اعتراض را به دادگاه تجدیدنظر ارسال کرده در این اثنا تازه رای به شاکی ابلاغ شده است و دادگاه تجدید نظر نسبت به تجدیدنظرخواهی متهم موظف است که رسیدگی نماید و رای را صادر کند چرا که در قانون دلیلی وجود ندارد که به تجدیدنظرخواهی متهم رسیدگی نشود و به تاخیر بیفتد همچنین در هیچ کجای قانون بیان نشده است که باید صبر نماییم تا رای به شاکی ابلاغ شود و بعد به متهم ابلاغ شود و در این موضوع نمی‌توانیم انتظار داشته باشیم که متهمی که در زندانی هست به دلیل عدم وصول ابلاغ به شاکی معطل بماند.

تکلیف اعتراض شاکی پس از صدور رای تجدید نظرخواهی در خصوص متهم

حال اگر بعد از این که رای تجدید نظرخواهی در خصوص متهم صادر شود شاکی نسبت به رای خود اعتراض نماید تکلیف چیست؟

 افرادی معتقد هستند که به دلیل این که یک بار دادگاه تجدیدنظر اظهار نظر در خصوص ماهیت پرونده نموده است فلذا جهات رد دادرس می‌ باشد که باید توسط قضات دیگری به این امر رسیدگی بشود حال نسبت به یک رای بدوی دو رای تجدید نظر صادر شده است که ممکن است یکی از آن ها رای برائت باشد و دیگری رای محکومیت این یکی از اشکالات بزرگ قانون آیین دادرسی کیفری است در صورت برخورد با چنین مواردی طبق نظر شخصی باید به قاعده درا مراجعه کرد قاعده درا  به این معناست که شبهه در مجازات باعث عدم مجازات می‌شود که البته این امر در خصوص مجازات حدی قابلیت اعمال دارد ولی در خصوص سایر مجازات‌ها در این مورد می‌توانیم از آن وحدت ملاک بگیریم و محکومیت متهم برائت او باید اجرا ‌شود هرچند این امر می‌تواند یکی از مواردی باشد که در سوء استفاده را به روی افراد سودجو باز نماید و حق شاکی را نیز تضییع کند.

کلیات درخصوص دادگاه تجدیدنظر

در خصوص رسیدگی در دادگاه تجدیدنظر مواردی بسیار مهم هستند که باید حتما بدانید این موارد به شرح زیر است:

1-کدام آرا قابلیت تجدید نظرخواهی دارند؟

2-مهلت در تجدیدنظرخواهی

3-هزینه دادرسی تجدیدنظر

4-درخواست تجدیدنظر توسط

کدام آرا قابلیت تجدید نظرخواهی دارند؟

 کلیه آرایی که از دادگاه بدوی صادر خواهند شد قابلیت تجدید نظرخواهی دارند مگر آرای موضوع ماده ۴۲۷ که شامل جرایم تعزیری درجه 8 و جرایمی که دیه آن ها کم تر از یک دهم دیه کامل باشد همچنین جرایم ماده ۴۲۸ نیز قابلیت تجدیدنظرخواهی ندارند 

مهلت تجدیدنظرخواهی چقدر است؟ 

مهلت برای اشخاصی که مقیم ایران هستند ۲۰ روز از تاریخی که ابلاغ انجام شده یا از تاریخی که دارنده این حق از آن مطلع شود. این مهلت برای اشخاصی که مقیم خارج از کشور هستند دو ماه از طریق ابلاغ یا اطلاع محسوب خواهد شد

هزینه دادرسی تجدیدنظر

 در خصوص تجدید نظرخواهی افرادی که لازم است حتماً هزینه دادرسی را پرداخت نمایند باید بیان نماییم که همه افراد باید هزینه دادرسی دادگاه تجدیدنظر را پرداخت نمایند مگر در صورتی که حکم صادر شده جنبه کیفری و ضرر زیان داشته باشد و از هر دو مورد در این زمان فقط هزینه جنبه کیفری پرداخت خواهد شد همچنین در صورتی که تجدیدنظرخواه ادعای اعسار مطرح نموده باشد و ثابت شود که او توانایی مالی برای پرداخت هزینه دادرسی را ندارد که در سایر مقالات در خصوص اعسار نیز موارد مهمی را بیان نمودیم که برای درک بهترین مطلب بهتر از ابتدا آن را مطالعه کنید.

درخواست تجدید نظر توسط وکلا یا نمایندگان قانونی

هرکه رای به ضرر او صادر شده باشد ،وکلا یا نمایندگان قانونی آن ها و همچنین دادستان نیزمی تواند تجدیدنظرخواهی نماید آن  از در صورتی که برای متهم حکم برائت صادر شده باشد می‌تواند اعتراض خود را از طریق تجدید نظر خواهی ثبت کند همچنین در صورتی که رای منطبق با قانون صادر نشده باشد یا مجازات تناسب نداشته باشد تجدیدنظرخواهی دادستان پذیرفته خواهد شد.