سرقت تعزیری ساده :

نکته ۱ : سرقت تعزیری ساده :

سرقت به دو نوع سرقت حدی و تعزیری تقسیم می شود . سرقت تعزیری خود بر دو نوع مشدد و ساده است. مجازات سرقت در حدی سنگین‌ترین و سپس سرقت های مشدد تعزیری و در نهایت سرقت تعزیری ساده است. رابطه میان سرقت حدی ، سرقت تعزیری مشدد  و ساده به ترتیب بوده و طولی می باشد. قانونگذار در ماده ۲۷۶ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ بیان می کند ؛ " سرقت در صورت فقدان هر یک از شرایط موجب حد ، حسب مورد مشمول یکی از سرقت های تعزیری است. " پس زمانی قاضی باید ابتدا ببیند سرقت طرح شده شرایط سرقت حدی که در مواد ۲۶۷ تا ۲۷۸ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ آمده را دارا می باشد یا خیر .

 اگر شرایط سرقت حدی فراهم بود دیگر کار به سرقت تعزیری نمی رسد اما اگر سرقت حدی شرایطش موجود نباشد باید سراغ سرقت های  تعزیری مشدد رفت و اگر سرقت های تعزیری مشدد هم منطبق بر موضوع نباشد نوبت به سرقت تعزیری ساده می رسد. سرقت های تعزیری مشدد در مواد ۶۵۱ تا ۶۵۹ و سرقت ساده در ماده ۶۶۱ قانون تعزیرات مصوب ۱۳۷۵ به آن اشاره شده است. ماده ۶۶۱ قانون اخیرالذکر بیان می کند : " در سایر موارد که سرقت مقرون به شرایط مذکور در مواد فوق نباشد مجازات مرتکب،  حبس از ۳ ماه و ۱ روز  تا ۲ سال و تا ۷۴ ضربه شلاق خواهد بود."

نکته ۲ : شرایط تحقق جرم سرقت تعزیری ساده:

۱. رفتار فیزیکی جرم " ربودن " مال دیگری است. ربودن نیز وضع ید بر مال دیگری و خارج کردم مال از محدوه ی تصرف مالک است.

۲‌ موضوع جرم " مال " می باشد. مال هم منظور مال منقول است چرا که در سرقت مال باید از محل خود جابجایی فیزیکی شود و منتقل گردد و این تنها در مورد اموال منقول امکان پذیر است . البته اگر مال منقول در مال غیر منقولی نصب شده باشد امکان سرقت آن وجود دارد . 

مانند اینکه سارق چارچوب یا پنجره ی بکار رفته در ساختمانی را پس از تخریب ، برباید که مرتکب سرقت شده است. مال نیز باید دارای ارزش اقتصادی ولو برای صاحب مال داشته باشد بنابراین ربایش چیز هایی که ارزش اقتصادی ندارد مانند پر مگس یا هوا ( غیر از مواردی که در کپسول اکسیژن است ) سرقت به شمار نمی آید. 

اما ایا ربایش  اموالی که قانونا و شرعا ممنوع هستند مانند شراب ، گوشت خوک ، مواد مخدر، تصاویر مستهجن و... آیا سرقت هست یا خیر ؟ و هم چنین ربایش اموالی مانند تجهیزات دریافت ماهواره که شرعا حرام نبوده اما غیر قانونی است سرقت است یا خیر ؟

 در بین نویسندگان حقوقی و فقها و رویه قضایی اختلاف نظر است که در مقاله ی جداگانه به آن می پردازیم اما کوتاه سخن آنکه تمایل رویه قضایی آنست که در مورد اموال غیرقانونی و غير شرعی مثل شراب و مواد مخدر ، ربایش آن ها سرقت نیست مگر اینکه در میان اقلیت های مذهبی باشد که می توانند شراب بخورند و اگر یک ارمنی یا مسلمانی شراب یک ارمنی را برباید مرتکب سرقت شده است. 

اما در خصوص اموال غیرقانونی که شرعا حرام نبوه مانند تجهیزات دریافت ماهواره امکان تحقق سرقت وجود دارد النهایه کسی که تجهیزات دریافت ماهواره او سرقت رفته اکر کشف شود مالش را به وی پس نمی دهند بلکه به نفع صدا و سیما ضبط می شود چرا که نگهداری ماهواره غیرقانونی و جرم است اما سارق آن مجازات می شود.

۳. مال باید " متعلق به غیر " باشد. پس اگر اکبر گوشی خود را کنار گوشی محمد در سر کلاس به شارژ بزند و پس از دقایقی تصمیم بگیرد که چون گوشی محمد گران تر است آن را برباید و گوشی خود را برای محمد بگذارد اما بر اثر استرس اشتباها گوشی خود را بردارد هر چند عنصر روانی و قصد انجام سرقت را بصورت تام داشته لیکن چون مال خود را برده سرقت به شمار نمی آید.

۴. سرقت تعزیری در صورتی سرقت تعزیری ساده به شمار می آید که شرایط سرقت های تعزیری مشدد ماده ۶۵۱ تا ۶۵۹ قانون تعزیرات مصوب ۱۳۷۵ را نداشته باشد. یعنی سرقت مسلحانه یا مقرون به آزار یا از مکان محصور یا شبانه یا گروهی یا خادم از مخدوم ... نباشد سرقت تعزیری ساده است. 

بنابراین سرقت صندوق صدقات،  سرقت خودرو یا اموال به هنگام روز در معابر عمومی ، سرقت ضایعات ریل های راه آهن   سرقت سنگ قبر ، کفن دزدی ، کبوتر دزدی و... تماما از جمله سرقت های تعزیری ساده به شمار می روند.

۵.نتیجه جرم " خارج کردن مال " از تصرفات مالک و محروم کردن وی می باشد.

۶. عنصر روانی جرم عمد است و اولا مرتکب باید آگاه باشد که مال متعلق به دیگری است و ثانیا عامدا مال را ربوده و از تصرف مالک خارج کند. 

۷. مجازات‌ مرتکب در صورتی که میزان مال مسروقه تا ۲۰ میلیون تومان باشد و مرتکب فاقد سابقه کیفری موثر باشد حبس از ۴۵روز  تا ۱ سال و تا ۷۴ ضربه شلاق بوده و جرم قابل گذشت می باشد و شروع به جرم آن نیز جرم نیست. اما اگر یکی از دو شرط بالا یا هر دو نباشد مجازات مرتکب ۳ماه و ۱ روز تا ۲ سال حبس و تا ۷۴ ضربه شلاق و غیر قابل گذشت است.