توهین به وکیل ها و کارشناسان رسمی دادگستری

توهین به وکیل در حین انجام وظیفه

در ماده‌ی ۲۰ لایحه‌ی قانونی استقلال کانون وکلای دادگستری مصوب ۱۳۳۳ صراحتا بیان شده است که اگر کسی به وکیل دادگستری در حین انجام وکالت  و یا به سبب آن توهین کند (توهین به وکیل در حین انجام وظیفه)، به مجازات حبس از ۱۵ روز تا ۳ ماه محکوم می شود

بنابراین اگر شخصی به وکیل دادگستری (اعم از مرکز وکلای قوه‌ی قضائیه و کانون وکلای دادگستری) در زمانی که به وظایف وکالتی خود می‌پردازد و یا در راستای آن یا به سبب وظیفه‌ی وکالتی خود توهینی کند، به حبس از ۱۵ روز تا سه ماه محکوم خواهد شد. (انجام وظیفه حالتی است که فرد به وکیل به دلیل وکالتی که در پرونده داشته توهین کند)

به عبارت دیگر ممکن است وکیلی یک قرارداد وکالتی را امضا کرده باشد و به عنوان وکیل در مرجع قضایی حاضر شود و طرف مقابل در جلسه‌ی دادگاه یا در راهروی دادگاه به وکیل توهین کند. نکته‌ی مهم این است که لزوما نباید توهین در مرجع قضایی صورت گیرد مثلا در معاینه‌ی محل، تحقیق محل و … توهین صورت گیرد و اگر در غیر از مراجع قضایی و در رابطه با پرونده باشد نیز، در حین انجام وظیفه تلقی می شود

حال اگر در پرونده‌ای وکیل برنده‌ باشد و رای نیز گرفته باشد و برای مثال در صف نانوایی طرف مقابل وکیل را میبیند و به دلیل رایی که برای طرف مقابلش گرفته، به وکیل توهین می‌کند که این نیز به سبب وکالتی است که وکیل در آن پرونده داشته است بنابراین این مورد از موارد توهین مشدد است.

توهین به وکلا خارج از انجام وظیفه

اما اگر فردی با وکیلی همسایه است و در ارتباط با مسائل ساختمان با یکدیگر اختلاف داشته باشند و بین آن‌ها بحث و توهین رخ دهد که در اینجا این توهین مشدد (ماده‌ی ۲۰ لایحه‌ی استقلال کانون وکلا) محسوب نمی‌شود چرا که نه در حین انجام وظیفه است و نه به سبب انجام وظیفه و به دلیل مشکلات شخصی طرفین است. بنابراین هر توهینی به وکیل را نباید مشمول ماده ۲۰ لایحه استقلال کانون وکلا بدانیم.

توهین به کارشناسان رسمی دادگستری

در ماده ۲۰ لایحه‌ی قانونی مربوط به کارشناسان رسمی مصوب ۱۳۵۸ بیان کرده است که اگر کسی در حین انجام وظیفه‌ی کارشناسی یا به سبب انجام کارشناسی، به کارشناس رسمی دادگستری توهین کند (توهین به کارشناسان رسمی دادگستری)، به حبس از ۶۱ روز تا ۳ ماه محکوم می‌شود. در رابطه با کارشناس نیز نکاتی که درباره‌ی وکیل گفتیم صدق می‌کند.  امروزه با توجه به ماده‌ی ۶۴ قانون مجازات اسلامی، که به جایگزین‌های حبس پرداخته است  و پنج دسته مجازات جایگزین حبس بیان کرده است، و هر چند که توهین به وکلا و کارشناسان رسمی حداکثر ۳ ماه حبس را دارند اما مرتکب این دسته از جرائم روانه‌ی زندان نمی‌شوند چرا که تبدیل به مجازات جایگزین حبس می‌شود.

سوالات متداول در مورد توهین به وکلا

سوال: اگر چنانچه وکیل به موکل توهین کند، چگونه میتوان شکایت مطرح کرد؟

ابتدا باید بررسی کنید که وکیل پروانه ی وکالت خود را از کدام شهر اخذ نموده و سپس به کانون وکلای همان شهر مراجعه کنید اما به طور کلی مرجع صالح به رسیدگی این موضوع، دادسرای انتظامی کانون وکلای دادگستری میباشد

پس از ثبت شکایت ، این مرجع وکیل موردنظر را احضار نموده و پس از استماع دلایل و دفاعیات، رای مقتضی را صادر میکند

سوال: آیا جرم توهین قابل گذشت است؟

ممکن است به افراد زیادی توهین صورت گیرد مانند افراد عادی، توهین به برخی مشاغل و صنف ها، توهین به مقامات کشوری، توهین به ائمه و مقدسات و… بنابراین بسته به شخصی که مورد توهین قرار گرفته، جرم توهین میتواند قابل گذشت و یا غیرقابل گذشت باشد

اگر به اشخاص عادی، مقامات و مسئولین کشور توهین شده باشد، این جرم قابل گذشت خواهد بود اما اگر توهین نسبت به پیامبر، ائمه، مقدسات و رهبر معظم باشد، این جرم جنبه ی عمومی داشته و غیرقابل گذشت میباشد