تفاوت جرم کلاهبرداری اینترنتی و کلاهبرداری سنتی در چیست؟

تفاوت جرم کلاهبرداری اینترنتی و کلاهبرداری سنتی در چیست؟

یکی از پرسش های پرتکرار در موضوع جرایم رایانه ای این است که تفاوت جرم کلاهبرداری اینترنتی و کلاهبرداری سنتی در چیست؟  در پاسخ به این سؤال باید مواد قانونی مرتبط با این جرایم را بررسی نمود. 

سرفصل های مهم این مقاله به شرح زیر می باشند :

      تعریف کلاهبرداری طبق قانون

      تعریف کلاهبرداری اینترنتی طبق قانون

      توصیه آخر در خصوص تفاوت جرم کلاهبرداری اینترنتی و کلاهبرداری سنتی

تعریف کلاهبرداری طبق قانون

قانونگذار در ماده 1 قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا، اختلاس و کلاهبرداری تعریفی از کلاهبرداری ادامه داده است: "هرکس از راه حیله و تقلب مردم را به وجود شرکت ها، تجارتخانه ها، کارخانه ها، مؤسسات موهوم یا به داشتن اموال و اختیارات واهی فریب دهد و به امور غیر واقعی امیدوار نماید یا از حوادث و پیشامد های غیرواقعی بترساند، یا اسم و عنوان مجعول اختیار کند و به یکی از وسایل مذکور یا وسایل تقلبی دیگر، وجوه، اسناد، اموال، حواله جات، قبوض، مفاصا حساب و امثال آن ها تحصیل کرده و از این راه مال دیگری را ببرد، کلاهبردار محسوب می شود"

بنابراین عنصر قانونی این جرم بهره بردن از مانور های متقلبانه برای فریب دادن افراد و تحصیل مال آن هاست. برای مثال الف با حیله و تقلب خود را با عنوان جعلی مانند پزشک، وکیل، مهندس و ... جا زده و افراد را وسوسه می کند که می تواند خدماتی به آن ها ارائه دهد و با توسل به این مانور متقلبانه افراد را فریفته و مال آن ها را می برد.

تعریف کلاهبرداری اینترنتی طبق قانون

بنابراین مشاهده می گردد در کلاهبرداری سنتی فرد مجرم مستیقماً اقدام به فریب اشخاص نموده و از این طریق پول، اموال، اسناد و . . .  دریافت می کند.

 در حالیکه در کلاهبرداری اینترنتی که در ماده 13 قانون جرایم رایانه ای به شرح ذیل تعریف شده است " هركس به طور غيرمجاز از سيستم‌هاي رايانه‌اي يا مخابراتي با ارتكاب اعمالي از قبيل وارد كردن، تغيير، محو، ايجاد يا متوقف كردن داده‎ها يا مختل كردن سيستم وجه يا مال يا منفعت يا خدمات يا امتيازات مالي براي خود يا ديگري تحصيل كند علاوه بر رد مال به صاحب آن‌ به حبس از يك تا پنج سال يا جزاي نقدي از بيست تا يكصد ميليون ريال يا هر دو مجازات محكوم خواهد شد ".

لذا در جرم کلاهبرداری سنتی مجرم مستقیماً اقدام به فریب اشخاص نموده و از طریق مانور متقلبانه مال آن ها را می برد اما در جرم کلاهبرداری اینترنتی، هدف مجرم مستقیماً سامانه های رایانه های رایانه ای و مخابراتی است به نحوی که کلاهبردار با ایجاد اختلال در سیستم های رایانه ای و مخابراتی اقدام به کسب منفعت، خدمات، پول و هرگونه امتیاز برای شخص خود یا دیگری می نماید. 

 برای مثال از طریق وارد کردن اطلاعاتی به سیستم های رایانه ای بانک اقدام به برداشت پول، واریز به حساب خود یا دیگری می نماید. پس بزه دیده جرم کلاهبرداری سنتی شخص حقیقی است که از طریق مانور متقلبانه مال، وجه و . . .  از او گرفته می شود اما در جرم کلاهبرداری اینترنتی آماج و هدف مجرم صرفاً سامانه های رایانه ای و مخابراتی است. 

توصیه آخر در خصوص تفاوت جرم کلاهبرداری اینترنتی و کلاهبرداری سنتی

به کاربران گرامی توصیه می شود با توجه به پیچیدگی هایی که این مبحث دارد قبل از هر اقدامی با یک وکیل متخصص در حوزه جرایم مالی مشورت نمایید.