شرایط اقامه دعوای طلاق به درخواست زن 

مقدمه

بر خلاف طلاق به درخواست زوج که در گفتار قبلی بیان نمودیم که مرد برای طلاق دادن همسرش نیاز به دلیل ندارد و حتی بدون علت نیز می تواند همسر خود را طلاق دهد ولی در طلاق به درخواست زن موارد طلاق محدود به موارد مصرح در قانون می باشد یعنی آنکه:

اولا: دادگاه فقط یکسری دلایل را که در قانون به آن اشاره شده را  دلیل طلاق برای خانم می داند نه هر دلیلی را

ثانیا: خانم باید اثبات نماید که این دلایل به وقوع پیوسته یعنی بار اثبات آن نیز به عهده زن می باشد.

دلایل طلاق به درخواست زن چه مواردی می تواند باشد؟

این دلایل عبارت است از اعتیاد به مواد مخدر، الکل، امراض مقاربتی ناتوانی جنسی و بچه دار نشدن، محکومیت به حبس بالای 5 سال زوج سوء معاشرت یا ازدواج مجدد بدون اجازه همسر اول، عدم پرداخت نفقه، ترک زندگی توسط زوج، ضرب و شتم و هرگونه سوء رفتار مستمر زوج که عرفاً با توجه به وضعیت زوجه قابل تحمل نباشد که اثبات این شرایط عمدتاً ساده نیست.

برای مثال، برای اثبات سوء معاشرت باید حتماً حکم قطعی از دادگاه داشته باشید که مرد به همسرش خیانت کرده است یا مرد همسرش را مورد ضرب و شتم قرار داده، یا برای عدم پرداخت نفقه از جانب  زوج، زوجه می بایست حکم بر عدم پرداخت نفقه از دادگاه را داشته باشد.

بنابراین صرف ادعای دلایل طلاق از جانب زوجه در دادگاه به کار نمی آید و می بایست این ادعا به وسیله حکم دادگاه اثبات شده باشد، پس زمانی که به دلیل  سوء معاشرت یا ضرب و جرح، زن می‌خواهد طلاق بگیرد، زوجه می بایست اول به دادگاه کیفری مراجعه و حکم محکومیت مرد را به خاطر رابطه نامشروع یا ضرب وشتم بگیرد و این حکم را ضمیمه دادخواست طلاق به درخواست زوجه به علت سوء معاشرت یا ضرب و شتم قراردهد.

نحوه درخواست طلاق به درخواست زن چگونه است؟

الف) احراز رابطه زوجیت به وسیله ضمیمه نمودن سند ازدواج

ب) به وجود آمدن دوشرط اساسی۱-وضعیتی که ادامه زندگی برای زوجه با مشقت شدید همراه باشد۲-تحمل آن عرفا برای زن مشکل باشد

پ) دادگاه پس از تشکیل جلسه قرار ارجاع امر به داوری صادر می کند تا موضوع صرفا از جهت ایجاد صلح و سازش به داوران ارجاع شود طرفین باید ظرف یک هفته داور خود را که از اقارب متاهل و حداقل سی سال سن داشته باشدبه دادگاه معرفی نمایند در صورت نبود فرد واجد شرایط ،زوجین می توانند افراد دیگری را معرفی کنند و در صورت عدم معرفی ،دادگاه خود یا به درخواست هر یک از زوجین به تعیین داور اقدام می کند.

ت) در صورت عدم توفیق در صلح و سازش بین زن و شوهر ودر صورت احراز شرایط گفته شده دادگاه حکم بر الزام مرد به مطلقه نمودن زوجه صادر می کند.

ث) دادگاه موظف است ضمن رای خود در خصوص کلیه حقوق مالی زن من جمله مهریه ،نفقه،اجرت المثل و … اظهار نظر کند

ج) مدت اعتبار حکم طلاق شش ماه پس از ابلاغ رای فرجامی یا انقضاءمهلت فرجام خواهی است و در صورتی که زن ظرف این مدت اقدام به اجرا کردن صیغه طلاق ننماید حکم صادر شده توسط دادگاه ملغی الاثر می شود.

چ) ارائه گواهی عدم بارداری در هنگام ثبت صیغه طلاق توسط زن به دفترخانه.

آیا دادگاه مجاز به انجام تحقیقات راجع به دلایل زن به طلاق است؟

دادگاه می تواند جهت احراز تحقق عسر و حرج اقدام به انجام تحقیقات نماید این تحقیقات می تواند شامل استماع شهادت شهود، یا تحقیقات محلی شود به طور مثال اگر زن مدعی این باشد که هسرش هر روز او را کتک می زند و این موضوع را تمام همسایگان می دانند قاضی دادگاه خانواده می تواند اقدام به صدور تحقیقات محلی نماید. ولی در رویه قضایی عموما اگر جهت طلاق ضرب وجرح زن باشد این موضوع را منوط به صدو رای توسط دادگاه می دانند.

آیا خیانت شوهر به زن می تواند از مصادیق طلاق به درخواست زن باشد؟

به نظر می رسد صرف خیانت مرد به زن به شرطی که مستمر نباشد از مواردی نمی باشد که زن بتواند اقدام به طلاق نماید ولی باید گفت اگر در خصوص خیانت مرد توسط دادگاه رای صادر شود مبنی بر رابطه نامشروع یا زنا این موضوع می تواند از مصادیق تخلف از بند 9 سند نکاحیه باشد و زن از این جهت بتواند دادخواست طلاق را مطرح سازد.

درخواست طلاق زن به جهت عسر و حرج به چه معناست؟

عسر و حرج در زندگی به معنی درسختی افتادن، یعنی آنکه ادامه زندگی با این مرد به نحوی سخت می باشد که از تحمل زن خارج باشد و هر چیزی که باعث به وجود آمدن چنین حالتی شود می تواند به عنوان مبنایی برای طلاق در دادگاه مطرح شود ولی باید به خاطر داشته باشید این عسر و حرج می بایست در دادگاه اثبات شود.

 عسر و حرج زن ویژه عقد دائم است یا درخصوص عقد نکاح موقت هم این موضوع جاری است؟

با مراجعه به فقه باید گفت قاعده نفی عسر و حرج عام می باشد و این موضوع اختصاص به نکاح دائم ندارد و در صورت وجود عسر و حرج در نکاح موقت نیز حکم به بذا مدت یا انحلال نکاح صادر خواهد شد.

عده طلاق در طلاق به درخواست زن چقدر است؟

در خصوص عده طلاق (یعنی مدتی که زن پس از طلاق نمی تواند با دیگری ازدواج کند) سه طهر می باشد (به پاکی بعد از عادت زنانگی طهر می گویند) مگر اینکه زن باردار باشد که در این صورت تا زمان وضع حمل زن نمی تواند شوهر کند.

نحوه طلاق به درخواست زن به جهت عدم پرداخت نفقه چگونه است؟

باید بدانید با توجه به نظام حقوقی ایران پرداخت نفقه جز حقوق و تکالیف مرد می باشد و باید بدانید حتی اگر مرد توانایی مالی پرداخت نفقه را نیز نداشته باشد مرد باز هم وظیفه در پرداخت نفقه دارد و هیچ عذر و بهانه ای در این خصوص از مرد پذیرفته نیست

در چه شرایطی طلاق زن به جهت عدم پرداخت نفقه از سوی مرد صادر می شود؟

در صورتی زن می تواند اقدام به ثبت طلاق به جهت عدم پرداخت نفقه نماید که قبلا از ثبت این دعوی ،دعوایی تحت عنوان مطالبه نفقه در دادگاه یا شورای حل اختلاف ثبت نموده باشد و حکم بر پرداخت نفقه توسط دادگاه صادر شده باشد و شوهر علی رغم صدور حکم به پرداخت نفقه و صدور اجراییه اقدام به پرداخت نفقه ننموده باشد در این صورت زن می تواند با استناد به ماده۱۱۲۹ قانون مدنی با ضمیمه کردن سند ازدواج و حکمی که راجع به نفقه صادر شده است اقدام به طرح دعوی طلاق به درخواست زن به جهت عدم پرداخت نفقه نماید.

سوال: درصورتی که مرد در خلال رسیدگی به دعوی طلاق به درخواست زن به جهت عدم پرداخت نفقه، نفقه پرداخت نماید دادگاه با چه تکلیفی مواجه است؟

پاسخ: در خصوص پاسخ به این سوال رویه مشخصی وجود ندارد برخی محاکم بر این عقیده می باشند هر زمان که امکان الزام شوهر به پرداخت نفقه ممکن شود به جهت اینکه حق مالی زن (نفقه) پرداخت شده است دیگر موجبی برای به وجود آمدن حق طلاق برای زن نمی باشد. اما با این حال اداره حقوقی قوه قضاییه در نظریه شماره۷/۹۵/۱۵۱۲مورخ ۱۳۹۵/۰۶/۲۹ خود آورده است «با فرض صدور حکم به محکومیت زوج به پرداخت نفقه زوجه و قطعیت آنو صدور اجراییه و عدم اجرای حکم مزبور در موعد قانونی از سوی محکوم علیه و عدم امکان اجرای حکم به طریق قانونی شرط وکالت مذکور در فرض استعلام محقق شده است و زوجه می تواند به استناد تحقق شرط ضمن عقد نکاح و اثبات آن در دادگاه، نسبت به درخواست طلاق اقدام نماید و اعلام آمادگی زوج به پرداخت نفقه و اجرای حکم مجکومیت فوق الذکر پس از تحقق شرط نافی شرط محقق شده نمی باشد.»

نحوه طلاق به درخواست زن به جهت غیبت مرد چگونه است؟

۱-این شیوه از طلاق می بایست چهار سال تمام از غیبت مرد گذشته باشد 

۲-درخواست طلاق زن می بایست به وسیله دادگاه در دو روزنامه (یکی جراید محلی و دیگری در روزنامه های کثیر الاانتشار تهران) در سه نوبت متوالی و هر کدام به فاصله یک ماه منتشر شود تا چناچه اشخاصی از غایب خبر دارند به اطلاع دادگاه برسانند.

۳-باید یک سال از انتشار اولین آگهی گذشته باشد به بیان دیگر حداقل زمانی که برای صدور حکم طلاق به جهت غیبت شوهر باید رعایت شود پنج سال است)

عده زن در، درخواست طلاق به جهت غیبت شوهر چقدر است؟

عده زن در این حالت عده وفات است یعنی زن می بایست تا چهار ماه و ده روز پس از اجرای صیغه طلاق نمی تواند شوهر کند ولی باید دانست که اگر شوهر در طول  دوران عده و پس از اجرای صیغه طلاق حاظر شود حق  رجوع به زن را دارد و نیازی به ازدواج مجدد نیست ولی اگر مرد پس از سپری شده دوران عده حاظر شود هیچ حقی نسبت به زن ندارد و اگر زن ازدواج نکرده باشد می تواند مجددا با وی ازدواج کند.

سوال: در طلاق به درخواست زن به جهت غیبت شوهر،مبداء زمانی غیبت را چه تاریخی باید در نظر گرفت؟

پاسخ: عموما دادگاه ها تاریخی را که آگاهی به عنوان اعلام مفقودی ثبت شده است را مبداء زمانی شروع غیبت در نظر می گیرند.

طلاق به علت کراهت شدید زوجه نسبت به زوج

نوع دیگر از طلاق به درخواست زوجه، طلاق به علت کراهت شدید زن از همسرش می باشد به این معنی که زن به واسطه یک کراهتی که از شوهر خود دارد در مقابل دادن مالی به شوهر خود می‌تواند طلاق بگیرد حال این مال می تواند عین مهریه یا بیشتر یا کمتر باشد این نوع طلاق، مصداق بارز ضرب المثل مهرم حلال و جانم آزاد است، می باشد در اینجا زن با بخشش مهریه تقاضای طلاق می کند و یک نکته را باید به خاطر داشت و آن، این است که عموما محاکم با صرف بخشش تمام یا قسمتی از مهریه رای به طلاق نمی دهند و این روش می بایست در کنار یک سری ادله که در مبحث قبل بدان اشاره شد استفاده کرد.

طرح دعوای متعدد در طی سالیان بین زوجین یا بین زوجین و خانواده های آن ها

طولانی مدت مثلاً به مدت دو سال زن و مرد جدا از هم زندگی بکنند یا آنکه در فرضی که با همدیگر زندگی می کنند هیچ گونه رابطه جنسی نداشته باشند.

البته مصادیق عسر و حرج تمثیلی است و حصری نمی باشد و تشخیص اینکه آیا شرایط زندگی مشترک از مصادیق عسر و حرج هست یا خیر با دادگاه می باشد.

سوالات متداول در حوزه طلاق به درخواست زن:

سوال: در صورتی که مدت طولانی از عقد گذشته باشد و مرد شرایط زندگی مشترک را فراهم نیاورده باشد آیا این موضوع از مصادیق عسر و حرج می باشد؟

در صورت گذشت مدت زمان طولانی و عدم آغاز زندگی مشترک توسط مرد این موضوع از مصادیق عسر و حرج می باشد.

سوال: در صورت که مرد معتاد به تریاک باشد آیا اعتیاد مرد از موجبات ایجاد عسر و حرج برای زن است یاخیر؟

در خصوص این موضوع صرف اعتیاد مرد به مواد مخدر نمی تواند از موجبات طلاق به درخواست زن باشد مگر این به اساس زندگی مشترک خلل وارد آورد.

سوال:در صورتی که دختر به اجبار با مرد ازدواج نموده باشد و باگذشت مدت طولانی هنوز رابطی جنسی بین زوجین برقرار نشده باشد آیا این موضوع از مصادیق عسر و حرج می باشد؟

کراهت شدید زن از مرد و عدم برقراری رابطه جنسی می تواند از مصادیق عسر و حرج باشد و زن می تواند اقدام به طرح دعوی طلاق به درخواست زن نماید.

سوال: در صورتی که مرد از همسر خود درخواست های مکرر مبنی بر انجام رابطه جنسی غیر متعارف داشته باشد آیا این موضوع می تواند از مصادیق عسر و حرج و طلاق به درخواست زن باشد؟

در صورتی که این موضوع اثبات شود که تنها راه اثبات آن نظریه پزشکی قانونی است زن می تواند تقاضای طلاق نماید.

سوال: در صورتی که زن حاضر باشد قسمت عمده ای از مهریه خود را ببخشد آیا بدین روش می تواند اقدام به طرح دعوی طلاق به درخواست زن را مطرح سازد؟

بخشش قسمت عمده از حقوق مالی توسط زن می تواند حکایت از وجود عسر و حرج داشته باشد.

توصیه آخر در مورد شرایط اقامه دعوای طلاق به درخواست زن

در خصوص دعوای مربوط به طلاق به شدت به دوستان توصیه می گردد از وکیل متخصص در امور خانواده استفاده نمایند. وکیل متخصص در طلاق به درخواست زوجه می داند مسیر پروند را چگونه پیش ببرد ما به شما توصیه می کنیم که اگر نیاز به دریافت مشاوره در این زمینه یا گرفتن وکیل دارید به مجموعه هم وکیل اعتماد نمایید تا به راحتی بتوانید با بهترین وکلای تهران مشاوره حقوقی نمایید.