دعوای نقض حق اختراع
دعوای نقض حق اختراع
با ثبت اختراع، تنها مخترع از حقوق انحصاری اختراع بهره مند می گردد و چنانچه اشخاص ثالث بدون اذن مخترع اعمالی را انجام دهند که نقض حق اختراع تلقی گردد مخترع می تواند با مراجعه به مرجع صالح دعوای رفع نقض از حق اختراع را مطرح نماید
مصادیق نقض حق اختراع
با توجه به مصادیق حقوق انحصاری ناشی از ورقه اختراع می توان مصادیق نقض اختراع را به شرح ذیل بیان نمود.
تولید غیر مجاز
تولید و ساخت از جمله حقوق انحصاری دارنده ورقه اختراع می باشد؛ بنابراین چنانچه شخص ثالث بدون اذن از سوی دارنده ورقه اختراع اقدام به تولید و ساخت اختراع ثبت شده نماید، ناقض حق مخترع تلقی گردیده و از سوی مخترع قابل تعقیب می باشد. نکته حائز اهمیت این است که در صورتی که خریدار به تعمیر محصول خریداری شده اقدام نماید، مخترع نمی تواند علیه او در مرجع صالح اقامه دعوا نماید
نگهداری، فروش و عرضه برای فروش غیر مجاز
نگهداری، فروش و عرضه برای فروش غیر مجاز حقوق انحصاری ناشی از ورقه اختراع می باشد، بنابراین اشخاص بدون اذن از سوی مخترع نمی توانند اقدام به نگهداری، فروش و عرضه برای فروش کالای اختراعی نمایند در غیر این صورت، مخترع می تواند علیه مخترع در مرجع صالح اقامه دعوا نماید.
واردات غیر مجاز
یکی دیگر از حقوقی که قانونگذار برای دارنده ورقه اختراع به رسمیت شناخته است در خصوص واردات کالای اختراعی می باشد، در برخی از موارد نقض کننده در خارج از کشور اقدام به تولید و تکثیر کالای اختراعی کرده و اقدام به واردات کالای اختراعی به کشور می کند، دارنده گواهینامه اختراع می تواند علیه نقض کننده در مرجع صالح اقامه دعوا کند.
استعمال غیر مجاز
استفاده از کالای اختراعی یا کالایی که مستقیما از اختراع فرآیندی به دست می آید از جمله حقوق انحصاری مخترع می باشد و چنانچه شخص ثالث بدون اذن از سوی مخترع از کالای اختراعی استفاده نماید مخترع می تواند علیه او در مرجع صالح اقامه دعوا نماید.
ذی نفع در دعوای رفع نقض از حق اختراع
هر شخصی که تقاضای ثبت اختراع را به اداره مالکیت صنعتی تقدیم نموده یا اختراع به نام او ثبت گشته است موظف به شناسایی و طرح دعوا علیه نقض کننده می باشد، همچنین علاوه بر دارنده ورقه اختراع، چنانچه قرارداد مجوز بهره برداری میان مخترع و اشخاص ثالث منعقد گشته باشد و مخترع خود اقدام به طرح دعوا نکند، گیرنده مجوز بهره برداری می تواند علیه نقض کننده در مرجع صالح اقامه دعوا نماید.
اثبات دعوا
صاحب ورقه اختراع مکلف است در مرجع صالح اثبات نماید، خوانده دعوا بدون اذن از سوی مخترع، از حقوق انحصاری مخترع استفاده نموده است.
نحوه رسیدگی به دعوی رفع نقض از حق اختراع
ذی نفع می بایست با مراجعه به مرجع صالح دادخواست ابطال گواهینامه ثبت اختراع را به طرفیت خوانده مطرح نماید. همچنین خوانده می تواند تا پایان اولین جلسه دادرسی دعوای متقابل ابطال ورقه اختراع را مطرح نماید.
مطالبه خسارت در دعوای رفع نقض از حق اختراع
چنانچه به سبب اقدامات خوانده، ضرر و زیان متوجه خواهان گردد، وی مسئول جبران خسارت است. خواهان می بایست در مرجع صالح اثبات نماید که زیان وارده با واسطه به جهت اقدامات خوانده بر خواهان وارد گشته است. در صورت اثبات ادعای خواهان در مرجع صالح، دادگاه میزان خسارت را با جلب نظر کارشناس تعیین می نماید.
کارشناسی در دعوای مطالبه خسارت در دعوای رفع نقض از حق اختراع
مرجع صالح می تواند به درخواست دارنده ورقه اختراع، جهت تعیین میزان خسارت وارده قرار ارجاع امر به کارشناسی صادر نماید. طبق ماده 260 قانون آئین دادرسی مدنی دادگاه های عمومی و انقلاب در امور مدنی پس از صدور قرار کارشناسی و انتخاب کارشناس و پرداخت دستمزد، دادگاه به کارشناس اخطار می کند ظرف مهلت تعیین شده در قرار کارشناسی نظر خود را تقدیم نماید، وصول نظر کارشناس به طرفین ابلاغ خواهد شد.
اعتراض به نظر کارشناس
طرفین می توانند ظرف یک هفته از تاریخ ابلاغ به دفتر دادگاه مراجعه کرده و با ملاحظه نظر کارشناس چنانچه مطلبی دارند، نفیا یا اثباتا به صورت کتبی اظهار نمایند.
درخواست دستور موقت در دعوای رفع نقض از حق اختراع
خواهان می تواند ضمن دادخواست نقض حق اختراع، تقاضای دستور موقت نماید، خواهان مکلف است جهت جبران خسارت احتمالی ممکن است از دستور موقت حاصل گردد، تامین مناسبی را به دادگاه بسپارد، درخواست دستور موقت مستلزم پرداخت هزینه دادرسی دعاوی غیر مالی می باشد.
مرجع صالح جهت طرح دعوای رفع نقض از حق اختراع
خواهان می تواند دادخواست خود را به شعبه یا شعب خاصی از دادگاه عمومی تهران تقدیم نماید.
تجدیدنظر خواهی از دعوای رفع نقض از حق اختراع
تجدیدنظر خواه می تواند ظرف بیست روز از تاریخ ابلاغ رای بدوی با مراجعه به شعب تجدیدنظر اعتراض خود را تسلیم نماید.
نحوه اجرای حکم
دادگاه پس از بررسی دلایل و مستندات پرونده چنان چه ادعای خواهان را موجه تشخیص دهد خوانده را جبران خسارت وارده محکوم می نماید
توصیه آخر
با توجه به پیچیدگی که بحث حقوق ناشی از اختراع از لحاظ حقوقی دارد به دوستان توصیه موکد می گردد قبل از هراقدامی با یک وکیل متخصص در این زمینه مشورت نماید
اولین کسی باشید که نظر می دهید.