امکان خروج از کشور طفل تحت حضانت

حق طبیعی و احساسی والدین و نزدیکان طفل است که با او ملاقات کنند، در مقابل این حق به کودک هم سرایت می کند، ممکن است دوری از اشخاصی که وی نسبت به انها علقه و تعلق خاطر دارد، باعث ورود آسیب های جدی  روحی و روانی بر او شود. 

پرسش : چنانچه طفلی تحت حضانت تنها یکی از والدین قرار دارد، امکان خارج ساختن  او، از محل اقامت خویش ممکن است؟

از آنجایی که خروج طفل از اقامتگاه خود، محل ملاقات نزدیکان طفل است بنابراین دارنده حضانت نمی تواند در این مورد با اختیارات تام و مطلق عمل نماید. در این باره باید گفت، تغییر محل اقامت طفل در محدوده شهر محل سکونت بلامانع است ولی چنانچه قصد انتقال وی از شهر محل اقامت به شهر دیگر و یا خارج از کشور را داشته باشیم، موافقت طرف مقابل که پدر یا مادر طفل است نیز  شرط خواهد بود.

در مواقعی که تراضی ممکن نیست، دادگاه با احراز ضرورت و مصلحت، اجازه خروج از کشور را داده و در ضمن ن نیز تامین مناسبی از دارنده ی حضانت، جهت تضمین بازگشت طفل اخذ می نماید.

وضعیت اخذ گذرنامه طفل دارای حضانت چیست ؟

پرسش : آیا با حکم حضانت صادره از جانب دادگاه ،مادر می تواند برای فرزند تحت تکفل خویش، گذرنامه اخذ کند؟

در رابطه با افراد کمتر از 18 سال، در صورت حضور ولی، امکان اخذ گذرنامه بدون اجازه وی وجود ندارد و گذرنامه با اجازه کتبی ولی قهری صادر می شود .حکم حضانت مادر و صرف واگذاری کودک به وی از موجبات قانونی برای خارج نمودن افراد تحت حضانت نیست 

درخواست انتقال فرزند تحت حضانت به خارج از کشور 

پرسش : اگر مادر خواستار انتقال فرزند تحت حضانت خود به خارج از کشور باشد رسیدگی به درخواست مذکور در صلاحیت چه دادگاهی خواهد بود ؟ 

از آنجا که حکم حضانت مادر از دادگاه خانواده صادر گشته، فلذا اعطای درخواست جهت تحصیل اجازه دادگاه برای انتقال نیز باید از همان دادگاه صادر کننده حکم اولیه صورت بگیرد. روند رسیدگی در این دادگاه بدین شکل است که با احضار طرفین یعنی پدر و مادر، تقاضای شخص درخواست دهنده توسط قاضی محکمه تحت بررسی قرار می گیرد و در صورت اثبات وجود اضطرار، انتقال طفل را تجویز می نماید 

پرسش : اگر حضانت طفل بر عهده قیم باشد، برای خروج طفل از کشور، توسط وی، باید از دادگاه اجازه بگیرد؟

در صورت عدم حضور پدر، مادر و یا جد پدری چنانچه حضانت طفل با قیم منصوب از طرف دادگاه باشد برای خارج کردن طفل از محل سکونت فعلی و انتقال او به خارج از کشور ،قیم نیز باید از دادگاه اجازه مربوطه را دریافت کند. این دادگاه همان دادگاهی خواهد بود که برای حضانت طفل، قیم را منصوب کرده است. وی نیز با ارائه تقاضای خود و اثبات ضرورت خروج ،می تواند مجوز لازم را اخذ نماید.

منظور از تامین جهت خروج از کشور طفل چیست ؟

پرسش : اگر کسی قصد خارج کردن طفل را داشته باشد ،دادگاه او را ملزم به سپردن تامین مناسب می نماید ،منظور از تامین مناسب چیست؟

در واقع تامین نوعی وثیقه جهت تضمین استرداد طفل در طول مدت معین است و از آنجا که اخذ تامین با دادگاه است، میزان و کیفیت آن نیز وابسته به نظر دادگاهی است که به تقاضای خروج، رسیدگی می کند.

چنانچه مادر تابعیت کشور دیگری را داشته و به جهت ازدواج با یک مرد ایرانی، تابعیت ایران را کسب نموده باشد و در عین حال شوهر وی فوت شده و زن سرپرست اطفال خود گردد، اگر وی بخواهد مجددا به تابعیت کشور خود بازگردد و علاوه بر آن، فرزندان خویش را تحت تابعیت آن کشور قرار دهد چه اقدام یا اقداماتی باید انجام دهد؟

این یک اصل است که قیم باید مصلحت طفل تحت حضانت خویش را در همه جا و همه حال در نظر داشته باشد و یکی از امور مربوط به طفل تحت حضانت، مسئله تابعیت اوست. در صورتی که مصلحت طفل در ترک تابعیت ایران و کسب تابعیت کشور متبوع مادر باشد، مادر این امکان را دارد تا با ارائه دلایل خود چنین درخواستی را از مرجع صالح بنماید و ان مرجع نیز در صورت احراز موضوع، اجازه لازم را برای ترک تابعیت ایران، به اطفال آن مادر خواهد داد. 

سخن پایانی: 

با توجه به وجود ابعاد گوناگون در مورد مسئله حضانت، پیشنهاد می شود اگر شما نیز در خصوص مسائل مختلف مربوط به آن، سوالی در ذهن دارید، حتما از تجربه وکلای متخصص امر، برای رفع ابهامات خویش کمک بگیرید.