انواع جرایم مالیاتی مودیان

انواع جرایم مالیاتی مودیان در حالت کلی شامل تنظیم دفاتر خلاف واقع، پنهان نمون فعالیت اقتصادی، مانع شدن از دسترسی مامورین مالیاتی به اطلاعات، تنظیم معاملات و قراردادها به نام دیگران، استفاده از کارت بازرگانی اشخاص دیگر و مواردی دیگری که بصورت مفصل در این مقاله بیان می شود.

ابتدا باید این سوال را مطرح که جرم چیست؟ جرم یا ( (crime به رفتاری گفته می‌شود که در قانون برای آن مجازات تعیین شده باشد. این رفتار می‌تواند به صورت انجام عملی که انجام دادن آن ممنوع شده باشد و یا به شکل عدم انجام عملی که بر اساس قانون عمل به آن وظیفه فرد است.

مقدمه

برای مثال در قانون مالیات های مستقیم تنظیم اظهارنامه مالیاتی وظیفه مودی است پس تخلف از این جرم محسوب می‌گردد. همچنین عدم ارائه اسناد و مدارک به مامور مالیاتی نیز نمونه ای از شکل دیگر تحقق جرم می‌باشد. پس جرم مالیاتی به جرایمی گفته می‌شود که  پایبندی به آنها در قانون از جمله قانون مالیات های مستقیم ضروری دانسته شده و برای تخلف از آن نیز مجازات و ضمانت اجرا تعیین شده است. 

جرایم مالیاتی

اعلام شکایت نسبت به جرایم مالیاتی از اشکال زیر انجام می شود:

از طریق سازمان امور مالیاتی، مقامات و اشخاص رسمی، بازپرس یا دادستان، بازرسان کارشناسان رسمی و حسابرسان و حسابداران ممیزین، ضابطین دادگستری اعلام شکایت و نهایتا طرح دعوی در این نوع جرایم صورت می‌گیرد.

انواع جرایم مالیاتی در قانون

جرایم مالیاتی در قوانین مختلف بدین شکل تعیین شده اند:

-تنظیم دفاتر، اسناد و مدارک به صورت خلاف واقع و استناد نمودن به آن

تنظیم اسناد به تنهایی وصف کیفری نداشته و جرم نیست ، تنظیم و استناد اگر توسط یک شخص برای مثال شخص الف صورت بگیرد جرم است یعنی اگر یک شخص اقدام به تنظیم خلاف واقع و شخصی دیگر اقدام به استناد به موارد خلاف واقع نماید، این جرم برای هیچ یک محقق نمی شود. باید تنظیم خلاف واقع باشد و اگر استناد خلاف واقع باشد مشمول این بند نمی شود. اگر استناد به دفاتر اسناد و مدارک خلاف واقع باشد جرم تلقی می شود.

-اختفا و یا پنهان نمودن فعالیت اقتصادی و کتمان درآمد به دست آمده از آن

در این جرم فعال اقتصادی باید از ابتدای کار فعالیتش پنهان باشد ، نه این که فعالیت آشکار باشد و درآمد حاصل از آن پنهان. فعال اقتصادی باید ازفعالیتش درآمد هم داشه باشد ، بدون درآمد داشتن از آن فعالیت این عمل جرم تلقی نمی شود.

-مانع دسترسی شدن ماموران مالیاتی به اطلاعات مالیاتی و اقتصادی خود یا اشخاص ثالث در اجرای وظایف  ماده181

مانع دستیابی ماموران به اسناد مالیاتی شدن، جرم تلقی می شود ، همچنین جلوگیری از انتقال اسناد و مدارک در صورتی که این اقدام را ماموران مالیاتی لازم بدانند، جرم است.

-خودداری نمودن از انجام تکالیف قانونی مبنی بر ارسال اطلاعات مالی موضوع مواد 169 و169 مکرر به سازمان امور مالیاتی کشور و وارد کردن زیان به دولت با این اقدام

عدم ارسال اطلاعات به سازمان امور مالیاتی در صورت زیان وارد شدن به دولت جرم است. در صورت عدم ارسال اطلاعات از سوی اشخاص حقوقی دولتی و عمومی غیردولتی ، صرفا کارکنان این نهاد ها مشمول مجازات خواهند شد و اشخاص حقوقی نام برده شده مشمول مجازات نمی شوند. متخلف و مودی در این جرم مسئولیت تضامنی دارند. بدین معنا که هردو مجازات کامل و مستقل خواهند داشت.

-عدم انجام دادن تکالیف و وظایف قانونی مربوط به مالیات های مستقیم و مالیات بر ارزش افزوده در ارتباط با وصول یا کسر مالیات مودیان دیگر و ایصال آن به سازمان امور مالیاتی در مواعد قانونی تعیین شده

عدم کسر و وصول، عدم ایصال  جرم است .تحقق هر سه عنصر ضروری است. همچنین اگر کسر یا وصول و ایصال مالیات انجام شود اما در خارج از مهلت مقرر اتفاق شود ، همچنان مشمول عنوان مجرمانه قرار خواهد گرفت. 

-تنظیم معاملات و قراردادهای خود به نام دیگران یا معاملات وقراردادهای مودیان دیگر به نام خود

اگر قرارداد یا معامله ای تنظیم شود و به نام دیگران باشد یا برعکس و معاملات و قرارداد دیگران به نام خود نوشته شود، خلاف واقع است و این عمل عنوان مجرمانه دارد. اما انجام معاملاتی که با قصد فرار از دین و یا به صورت صوری انجام شود، باطل است و مشمول این بند نیست.

-خودداری از انجام تکالیف قانونی در خصوص تنظیم و تسلیم اظهارنامه مالیاتی حاوی اطلاعات درآمدی و هزینه‌ای در سه سال پشت سر هم

اظهارنامه هایی که هرساله تنظیم و ارائه می‌شوند شمول این جرم هستند، اما اظهارنامه هایی که تنها برا یک بار تنظیم می‌شوند شمول این جرم نخواهند بود. طبق ماده 274قانون مالیت های مستقیم هرگونه پنهان کاری در مورد فعالیت اقتصادی و درآمد حاصل ازآن نوعی جرم مالیاتی محسوب می‌شود.

 همچنین باید توجه داشت که تنظیم کردن اسناد و مدارک غیر واقعی نیز یکی از جرایم مالیاتی محسوب شده و مجازات مالیاتی به دنبال خوهد داشت. اگر مودی اظهارنامه خود را را ناقص تنظیم کند به صورتی که بخشی از درآمد های خود را کتمان کند و همچنین اگر بخشی از هزینه ها را به دلایلی مخفی کند، مشمول بند گفته شده است.

-استفاده کردن  از کارت بازرگانی اشخاص دیگر به جز خود فرد به منظور فرار مالیاتی

طبق تبصره 4 از بند 3 ماده 10 آیین نامه اجرایی قانون مقررات صادرات و واردات ذکر شده که دارندگان کارت بازرگانی حق واگذاری آن به غیر برای استفاده از مزایای کارت بازرگانی را ندارند. استفاده از کارت بازرگانی دیگران (هرگونه استفاده و ارائه کارت به هر یک از مراجع صالح برای هر یک از مراحل واردات) زمینه فرار مالیاتی مودیان واقعی را فراهم می‌کند و این امر شمول جرم است حتی اگر منجر به واردات کالا نشود هم از آن به عنوان جرم یاد می‌شود. دراین جرم (با توجه به جرم انگاری استفاده از کارت بازرگانی اشخاص دیگر) شخصی که کارت بازرگانی خود را در اختیار فرد دیگر قرار می‌دهد به عنوان معاون جرم شناخت می‌شود.

نتیجه گیری و توصیه پایانی 

جرایم مالیاتی یکی از مهمترین و دقیق ترین مباحث مالیاتی محسوب می‌گردند که متاسفانه به دلیل عدم آگاهی اشخاص به وظایف قانونی خود در عالم عمل بسیار رایج است. نکته دیگری که در خصوص جرایم مالیاتی حائز اهمیت است این است که برای حل پرونده های آن نیاز به فردی است که علی رغم تسلط بر قوانین مالیاتی، توان تشخیص عناصر متعدد جرم و مقررات حاکم بر آن را نیز داشته باشد که به نظر می‌رسد وکلای مالیاتی بهترین گزینه می‌باشند.