صدور قرار تامین قضایی در چه مواردی انجام می شود ؟

قانون گذار به منظور هر چه بهتر اجرای قوانین قانون مجازات اسلامی قانون ایین دادرسی کیفری را تنظیم نمود. فلسفه ی وجود این قانون حمایت بیش تر از متهمین است چون در قانون جزا فقط در فکر تنبیه و جزای آن ها هستیم.در واقع قانون ایین دادرسی کیفری چون به نفع متهم است فلذا مواد آن تفسیر موسع می شود یعنی موارد زیادی شامل این قانون می شود چون در فکر کمک به متهمین است.دلیل این کمک فشار بیش از حد قانون جزا در خصوص مجرمین است.درهرحال در عالم حقوق باید مواردی که به نفع همگان است ملاک عمل قرار گیرد. علت بیان مقدمه این است که قانونگذار در ایین دادرسی کیفری به دلیل مصالحی قرارهایی را برای متهمین تعیین می کنند تا با استفاده از ان ها متهم کمتر در حبس به سر ببرد امار زندانیان به سرعت در حال افزایش است که این قرارها ی کیفری نوعی سیاست برای جلوگیری از امار سنگین زندانیان است.

قرار تامین کیفری چیست؟

قرارهایی هستند که در قانون کیفری به منظور رعایت مصالحی صادر می شوند و این قرارها تکمیل کننده و پایان دهنده پرونده نیستند و در صورتی صادرمی شوند که قاضی دادسرا بعد از بررسی و تحقیق کامل به اقناع کامل رسیده باشد که جرم توسط همین مجرم انجام شده است.اهداف صدوراین قرار به شرح زیر است.

اهداف قرار تامین کیفری

در غالب مواردی که این قرار را قاضی یا همان بازپرس یا دادیار صادر می کند در جایی است که مطابق مدارک در پرونده مشخص و روشن باشد که متهم ان جرم را مرتکب شده است  و به دلیل ترس ویا چلوگیری از فرار متهم  و یا ترس از این که پنهان یا از کشور خارج شود و حق شاکی پایمال نشود قاضی دادسرا تصمیم می گیرد که این نوع قرار ها را صادر کند. این قرارها 10نوع هستند.در زیر به تنواع این قرارها و شرایط آن ها خواهیم پرداخت.

موارد مجاز قرار تامین کیفری

باید بدانید که تمام انواع قرار تامین کیفری را می شود برای تمام جرایم قرار داد ولی برای جرایم غیر عمدی صدور قرار تامین کفالت وثیقه بازداشت قانونی نیست همچنین قرار بازداشت موقت فقط در خصوص جرایم خاصی امکانپذیر هستند ماد 237 موارد آن را در 5 بند بیان نموده است

انواع قرارهای تامین کیفری

اولین نوع قرار که به هیچ عنوان نمی تواند جوابگوی اهداف صدور قرار باشد درماده 217 قانون ایین دادرسی کیفری بند الف بیان شده است.

در این بند گفته شده ابتدا متهم باید قول شرف یاد کند که اگر او را از زندان وحبس آزاد کنیم فرار نکند!امروزه این بند کاربردی ندارد چرا که بازدارندگی ندارد و اگر متهم فرار کند هیچ مجازاتی در انتظار او نیست.بند ب از این ماده بیان می کندکه در موقع آزادی متهم او باید وجه التزام پرداخت نماید منظور از وجه التزام این است که وجهی را به دادگاهپرداخت کندکه اگر تصمیم گرفت برنگردد شاکی ضرر نکرده باشد و برای متهم بازدارندگی داشته باشد درمواردی قانون گذار تحت مصالح خاصی تصمیمی گیردکه متهم ممنوع الخروج شود در این شرایط می تواند بند پ را برای این متهم اعمال کند و در قدیم مانند بند الف فقط قول شرف از او می گرفت اماامروزه بنده ت را در خصوص این فرد درنظر می گیرد ووجه التزام از او دریافت می شود و خرج نمی شود تا در مهلت مقرربرگردد.

طبق برخی مصالح در برخی از جرایم قانونگذار صرفا معرفی نوبه ای و امضا زدن در هر هفته ودریافت وجه التزام از آن ها را برای متهم درنظر می گیرد معمولا در خصوص اراذل منطقه ای این کار توسط پلیس امنیت آن منطقه انجام می شود که بند بعدی این ماده می باشد.

همچنین اگر متهم از نیروهای مسلح باشد یا از نیروهای دولتی و کشوری باشد برای صدورچنین قرارهایی باید بعد از این که خودشان به این امر رضایت دهند و وجه التزام را بسپارند ان قرار برایشان صادر گردد. 

چون به هرحال پرداخت وجه التزام بهتر از حبس است اما می توانند خود انتخاب کنند. گاهی لازم است که متهم از خانه خود خارج نشود که باید پابند الکترونیکی رادرخواست داده باشد از همه سنگین تر موردح می باشد که اخذ کفیل است که فردی باید کفیل متهم شود که اورا برمی گرداند درهرساعتی که لازم شود.اما 2 قرار دیگر سنگین تر هستند قراروثیقه و بازداشت موقت.

پرسش : آیا قرار تامین کیفری فقط در جرایم عمدی امکان پذیر است؟ 

خیر به متن تبصره 3 ماده 218دقت فرمایید.از متن این ماده درک می شود که این  نوع قرارها برای جرایم غیرعمدی هم صادر می شوند ولی به این دلیل که قرار کفالت و وثیقه و بازداشت از دیگر قرارهای تامین کیفری سنگین ترهستند بهتر است این 3 مورد برای جرایم غیرعمدی صادر نگردند.       
 

ابلاغ قرار تامین

این نوع قرارها باید خیلی سریع به متهم اعلام شود و نباید درابلاغ آن تاخیر نمود.ماده 225 قانون فوق الذکر گویای این مطلب می باشد.

پرسش : آیا میزان قرارهای تامین قابل کاهش یا افزایش هستند؟

در قانون منعی برای اضافه کردن یا کم کردن میزان نوع قرارها نیامده است. مستندا به ماده 243 بازپرس امکان این افزایش یا کاهش را دارد. این اقدام می تواند در همه ی مراحل از ابتدا تا انتها انجام کرددو نیازی به موافقت دادستان ندارد.

پرسش : آیا قرار تامین کیفری شامل اطفال و نوجوانان هم می شود؟

در بحث مجازات یا اقدامات تامینی و تربیتی نوجوانان و اطفال ماده 287بیان نموده که قرارهای تامین کیفری در خصوص این دو دسته ازافراد نیزکاربرد دارند.

پرسش : آیا قرار تامین کیفری دردادگاه هم صادرمی شود یا مخصوص دادسراست؟

به متن صریح و واضح ماده 456 دقت نمایید.این ماده بیانگر وجود این قرارها در دادگاه تجدیدنظر می باشد پس به طریق اولی قاضی دادگاه هم می تواند قرار تامین صادر نماید و مخصوص دادسرا  نیست.

پرسش : آیا درخصوص اشخاص حقوقی هم می شود قرارتامین صادر کرد؟

بله قرار تامین منحصر به اشخا حقیقی نیست و اشخاص ئحقوقی را هم شامل می شود ماده 690 موکد این بیان است.

نتیجه گیری:

پس طبق ماده قانونی فوق الذکر در مواردی این قرارها صادر می شوند که بازپرس اطمینان از مجرم بودن در آن جرم ارتکاب یافته داشته باشد و نخواهد او را فعلا مجازات کند در این صورت با صدور این قرارها از این که مجرم فراری داده شود و دیگر بازنگردد جلوگیری می شود. پیشنهاد می شود از یک وکیل متخصص در تامین قرار کیفری مشورت و راهنمایی بگیرد.