مهلت اعاده دادرسی در امور حقوقی

مهلت اعاده دادرسی درامور حقوقی خصوص افرادی که اقامت ایران را دارند بیست روز بوده و برای اشخاصی که خارج از ایران هستند به مدت دو ماه خواهد بود. 

اعاده دادرسی یکی از شیوه های شکایت ازحکم محکومیتی است که قطعیت یافته و برای اقامه ان باید جهات ویژه ای محقق باشد که این جهات ضمن ماده 426 قانون ایین دادرسی مدنی و نیز ماده 477 قانون ایین دارسی کیفری احصاء گردیده اند. 

مقدمه

با توجه به گستردگی بحث پیشنهاد می شود مقالات مربوط به جهات اعاده دادرسی در امور حقوقی و نیز اعاده دادرسی با تمسک به ماده 477 قانون ایین دارسی کیفری را مطالعه نمایید. چنانچه هر یک از شرایط ماده 426 و یا 477 را دارا هستید آنگاه می توانید با توجه به مواعد و مهلت های پیش بینی شده در قانون، ملاحظه نمایید که ایا امکان درخواست اعاده دادرسی و رسیدگی مجدد را دارید یا خیر.

مهلت اعاده دادرسی و مبدا محاسبه آن

مهلت اعاده دادرسی در خصوص افرادی که اقامت ایران را دارند بیست روز بوده و برای اشخاصی که خارج از ایران هستند به مدت دو ماه خواهد بود. حال باید ببینیم این مواعد از چه زمانی اغاز شده و مبدا آن چه تاریخی است. 

1) چنانچه جهات اعاده دادرسی یکی از موارد ذیل باشد، ابتدای مهلت در خصوص احکام حضوری قطعیت یافته از تاریخ ابلاغ حکم قطعی به اصحاب دعوا و نسبت به احکام غیر حضوری یا همان غیابی از تاریخ اتمام مواعد واخواهی و عنداللزوم تجدیدنظر ، خواهد بود، این جهات از این قرار است:

1-صدورحکم نسبت به موضوعی که مورد درخواست و ادعای خواهان نبوده است.

2-صدور حکم به مقداری افزون از خواسته خواهان

3-وجود تضاد و تناقض در یک حکم 

در موارد فوق الذکر اگر حکم مورد درخواست اعاده دادرسی حکمی باشد که در دادگاه بدوی به طور قطعی صادر شده و یا حکمی باشد که به طور حضوری در دادگاه تجدیدنظر قطعی گردیده ،اغاز مهلت درخواست اعاده از زمان ابلاغ حکم است. چنانچه حکم از دادگاه بدوی به طور غیابی صادر شده باشد ابتدای مهلت نسبت به دعاوی که قابلیت تجدیدنظر خواهی ندارند، از تاریخ اتمام موعد واخواهی خواهد بود اما اگر حکم غیابی و یا حضوری قابلیت تجدیدنظر در دادگاه بالاتر را داشته باشد ابتدای زمان اعاده دادرسی از تاریخ اتمام موعد تجدید نظر و قطعیت حکم خواهد بود.

نحوه ی محاسبه مواعد در خواهان اعاده دادرسی با وکیل

پرسش : چنانچه خواهان اعاده دادرسی با وکیل وارد پرونده شده باشد نحوه ی محاسبه مواعد فوق چگونه است؟

در تمام مواردی که وکیل در دعاوی حضور داشته و حکم مربوطه به او ابلاغ شده است، چنانچه وکیل مورد نظر در مرحله اعاده دادرسی حق دخالت و وکالت نداشته باشد ان ابلاغی که به وی صورت گرفته از جهت محاسبه ابتدای مهلت اعاده ملاک نظر نبوده و باید اغاز مهلت را از تاریخ ابلاغ حکم به اصیل دعوی بدانیم.

2)هرگاه جهت اعاده دادرسی تضاد و مغایر بودن دو حکم باشد، ابتدای مهلت از تاریخ ابلاغ حکمی است که موخرا صادر شده است البته باید گفت ملاک در واقع تاریخ ابلاغ است نه تاریخ صدور چرا که ممکن است تاریخ صدور حکمی موخر باشد اما زمان ابلاغ ان مقدم .در این جهت نیز چنانچه وکیل در دعوا حضور داشته و وکالتی در اعاده دادرسی نداشته باشد ابتدای مهلت از تاریخ ابلاغ حکم موخر به اصیل خواهد بود.

3)چنانچه جهت اعاده ،حیله و تقلب طرف دعوا یا اثبات جعلیت سند مستند حکم  یا اثبات اصالت سند باشد، اغاز موعد از تاریخ ابلاغ حکم نهایی مربوط به اثبات جعلیت یا اصالت سند و یا اثبات نیرنگ و تقلب محاسبه خواهد داشت 

4)اگر مدارک و اسناد پنهانی کشف شود اغاز مهلت از تاریخ وصول ان مدارک یا علم و اطلاع از وجود ان هاست که البته چنین تاریخی باید نزد محکمه اثبات گردد.

5)هرگاه جهت اعاده مطابق ماده 477 قانون ایین دادرسی کیفری و تشخیص خلاف شرع بین بودن یک رای توسط رئیس قوه قضاییه باشد مهلتی برای ان قید نشده و هر زمان  که مقام مزبور چنین حکمی را کشف کرد می تواند اعاده دادرسی را تجویز نموده و ان را به دیوان عالی ارسال کند

نکته: اگر عذر موجهی برای درخواست دهنده اعاده دادرسی وجود داشته باشد و مواعد فوق الذکر رعایت نگردد خواهان باید جهات عذر خود را مستدلاً برای دادگاه اثبات نماید 

نکته: اگر خواهان ورشکسته شود ، فوت کند و یا محجور گردد ابتدای مهلت از زمان ابلاغ به نمایندگان مربوط است.

نکته: چنانچه سمت افرادی همچون قیم و ولی زوال یابد ابتدای مهلت از تاریخ ابلاغ به کسی است که ثانیا بدین سمت منصوب گردیده یا اصیلی که از او رفع حجر شده است.

سخن پایانی

باید گفت اعاده دادرسی یکی از تخصصی ترین و حساس ترین مراحل رسیدگی است بنا براین مداخله در ان مستلزم دانش و مهارت کافی خواهد بود. لذا حتما پیش از اقدام با وکیل دادگستری متبحر در امر اعاده دادرسی مشاوره نمایید.