نحوه اعتراض به قرارهای صادره از دادسرا چگونه است؟

انواع قرارهای صادره از دادسرا به چهار دسته قرارمنع تعقیب، قرار موقوفی تعقیب، قرار ترک تعقیب و قرار برائت  تقسیم می شود، ماده 270 قانون آیین دادرسی کیفری بیان می کند  قرار منع و موقوفی تعقیب را فقط شاکی می تواند اعتراض کند. دادسرا مکانی است که برخی پرونده های کیفری برای تحقیق و بررسی ابتدا به این مرجع ارسال می شوند درواقع مرجع تحقیق نسبت به پرونده ها، دادسرا است که بررسی می کند آیا جرم واقع شده است یا خیر و آیا این فرد جرم را انجام داده است که در این راه از کلانتری و یا آگاهی و مراجع دیگر کمک می گیرد.بعد از صدور رای در دادسرا شما می توانید نسبت به آن اعتراض نمایید این حق شماست که افراد مافوق قاضی تحقیق کننده بتوانند آرا را بررسی کرده و درصورت نقض قوانن نسبت به آن رای شایسته صادر کنند.

قرار در دادسرا

قرار در دادسرا مفهوم جدایی از حکم است دادسرا حکم صادر نمی کند چون فقط تحقیق و بررسی می کند دادسرا قرار صادر می کندکه فرد مجرم است یا نیست و یا قرارهایی برای تشخیص و تکمیل پرونده صادرمی کند مثل قرار کارشناسی.قرار 2نوع داریم نهایی و غیر نهایی که در زیر به احکام و شرایط آن ها پرداختیم.

قرار نهایی و غیر نهایی

نام دیگر قرارهای غیرنهایی قرار مقدماتی هستند مثل قرار تحقیق محلی که پرونده را به اتمام نمی رساند ولی برای یاری یکی از طرفین دعوا صادر می شود ولی قرارهای نهایی قرار های هستند که پرونده را برای رای کامل می کنند و موجب می شود پرونده به مراحل بعدی صعود کند مثل قرار منع تعقیب که در این مقاله کاملا آن را شرح می دهیم.

انواع قرار های کیفری توسط بازپرس

مستند به ماده 270قانون آیین دادرسی کیفری قرار ها انواع مختلفی دارند. 7 نوع قرار دراین ماده ذکرشده اند که می شود تحت شرایطی از هرکدام از آن ها اعتراض نمود . ابتدا قرارهارا نام میبریم و سپس هر کدام را توضیح خواهیم داد. برای نحوه اعتراض به قرارها لازم است که ابتدا قرارها را بشناسیم.

قرارمنع تعقیب: 

قرار اول قرار منع تعقیب است این قرار در جایی صادر می شود که اگر مدارکی که شاکی در پرونده گذاشته به حدی ناقص باشد که نتوان متهم موجود را مجرم شناخت و یا دلایل به قدر لازم برای صدور قرار مجرمیت او کافی نباشد قاضی قرار منع پیگرد یا منع تعقیب او را صادر می کند.این قرار در ماده 278 قانون ایین دادرسی کیفری بیان شده است.

پس قرار منع تعقیب در جایی صادرمی شود که یا اصلا عمل انجام شده جرم نباشد یا جرم باشد ولی اصلا این طرف آن جرم را انجام نداده است

قرار موقوفی تعقیب:

قرار بعدی قرار موقوفی تعقیب می باشد یعنی تعقیب را در خصوص متهم متوقف کنید این قرار در جایی صادر می شود که مثلا محکوم علیه بعد از انجام جرم فوت کند ویا اگرکسی که مظنون اصلی انجام جرم است فوت کند یعنی هنوز برای او حکمی صادر نشده اگراو فوت کند قاضی موظف است قرار موقوفی تعقب صادر کند ویا اگر متهم به هردلیل تصمیم بگیرد که توبه کند هم تحت شرایطی باید قاضی قرار موقوفی تعقیب برای اوصادر کند البته نه در خصوص جرمی که شاکی توبه او را نپذیرد بیشتر در خصوص جنبه عمومی جرم توبه پذیرفته می شود و اجازه تضییع حقوق خصوصی صرفا باتوبه متهم در قانون صادر نشده است.

 اگر شما شاکی هستید و نسبت به متهم گذشت کنید قاضی برای اواین قرار را صادر می کند و اگر سابق بر این رسیدگی در پرونده دیگری به این موضوع شکایت رسیدگی شده باشد دیگر نمی توانیم دوباره در جای دیگری پرونده را باز کنیم که نام حقوقی آن می شود اعتبار امر مختومه .حال فرض کنید درزمان وقوع جرم قانونی وجود داشته باشد که طبق ان شما مجرم هستید ولی در طول رسیدگی آن قانون نسخ شود در این مورد هم بازپرس یا دادیارقرارموقوفی را می زند همچنین عفو طبق شرایطی و گذشت بیش ا از مدت خاصی موجب می شود که قاضی این قرار را صادر کند.

قرار ترک تعقیب:

قرار بعد قرار ترک تعقیب است طبق ماده 79 قانون ایین دادرسی کیفری این قرار در جایی صادر می شود که شاکی راضی به گذشت بوده ولی باز هم می ترسد که متهم عمل ناپسند خود را مجددا انجام دهد پس این قرار را درخوست می کند چون در صورتی که این قرار صادرشود تا 1سال همچنان پرونده باز می ماند و شاکی می تواند مجددا دراین 1 سال نسبت به اوشکایت را ادامه دهد وشامل اعتبار امر مختومه نخواهد شد فقط شاکی این حق را دارد و مخصوص جرایم قابل گذشت است. 

قرار برائت:

اگر قاضی معتقد باشد که  دلایل کافی برای جرم بودن عمل ارتکاب یافته وجود ندارد و یا عمل جرم باشد اما قاضی معتقد باشد که این متهم آن جرم را انجام نداده است پس رایی که صادر میکند رای برائت نام دارد.

چه قرارهایی قابل اعتراض هستند؟

پرسش : ماده 270 قانون ایین دادرسی کیفری به طور صریح بیان می دارد که قرار منع و موقوفی تعقیب را فقط شاکی می تواند اعتراض کند و چوم این قرار به نفع متهم است او لازم نیست اعتراض کند و در قانون هم اعتراض او پیش بینی نشده است مابقی مواردی که در ماده فوق بیان شده است درخصوص قرارهای اعدادی هستند نه قرار نهایی.اعتراض به قرار بازداشت موقت و موارد آن تحت عنوان باقی بودن ان او اگر این مورد بازداشت شدید باشد از طرف متهم قابل اعتراض است همچنین قرار تامین خواسته که صادرمی شود تا اموالی که توسط متهم خسارت زده شده بتوان بعدا بازگرداند از طرف متهم قابل اعتراض می باشد.

توضیحات در خصوص مهلت و فرصت قانونی اعتراض

همه چز در ماده 270خلاصه نخواهد شد بلکه تبصره ان هم بسیارمهم است افرادی که در مادهنام ان ها به عنوان اعترض کننده ذکر شد اگر مقیم ایران باشند به اندازه 10 روز و اگر در خارج از کشور ایران اقامت داشته باشند یک ماه یا 30رروز در قانون مهلت دارند که اعتراض کنند این مهلت ها از تاریخ ابلاغ است 

مرحله بعد از اعتراض در قرارهای صادره

بعد ازثبت اعترض درمهلت مقرر پرونده به دادگاه کیفری 1 یا کیفری 2مطابق موضوع پرونده ارجاع می شود اگر فرصت اعتراض را دست کم بگیریم ومهلت به اتمام برسد پرونده به دادگاه یا همان مرجع بالاتر ارجاع نمی شود.ولی در صورت اعتراض سپس پرونده به دادگاه می رسد حال نقش قاضی دادگاه پررنگ می شود اگر قاضی بعد از بررسی پرونده و مدارک متوجه گردد که اعتراض شاکی کاملا به جا وقانونی است ابتدا ان را نقض کرده یعنی ان را ازبین می برد وسپس قراری صادر می کند تحت عنوان قرار جلب به دادرسی در این وضعیت متهم به جلسه دادرسی احضار می شود واز او اخرین دفاع را می گیرند اگر به ماده 262 قانون ایین دادرسی کیفری دقت فرمایید متوجه خواهید شد که قاضی پرونده شما چه بازپرس باشد و یا دادیار در آخر پرونده 2 نوع اقدام باید انجام دهد این 2 نوع اقدام بر اساس مدارک موجود در پرونده گرفته خواهد شد.

 اگر مدارک، دلایل و قرائن به شکلی باشد که موجب شود که قاضی متهم را مجرم شمارد یعنی معتقد باشد که دلایل به اندازه کافی علیه این فرد وجود دارد و جرم توسط او انجام شده است و و عمل ارتکابی هم جرم باشد پس کیفرخواست صادر می کند و متهم باید برای اخذ آخرین دفاع به شعبه مراجعه کند گاهی در دادسرا تحقیقات نصفه مانده است در چنین مواردی قاضی دادگاه نظر به تکمیل اطلاعات دارد و پرونده را مجددا به دادسرا بر می گرداند اگر نظر قاضی این باشد که رای درست صارد شده است پس ان راتایید می کند و به مرجع نخستین می فرستد تا اجرا شود.

توصیه پایانی

پس مطابق اینکه قراری که از دادسرا صادر شده چهقراری استشما درمهلت مقرر باید به وکیل یا دفترخدمات قضایی مراجعه کرده واعتراض خود را ثبت کنید پس از ان پرونده به دادگاه صالح ارسال شده ومتناسب با مدارک موجود در پرونده رای صادر می گردد.