مسئولیت جراح و رضایت بیمار

عمل های جراحی در برخی مواقع برای زیبایی و در برخی اوقات برای سلامتی لازم هستند هرچند که آمار جراحی های زیبایی به مراتب بیشتر از جراحی های دیگر است.همانطور که می دانید  در جراحی پزشک ابزارهایی چون تیغ و سوزن و قیچی و ...استفاده می نماید که اگر هر کدام از این ها را فردی که پزشک نیست برای دعوا یا هرقصد دیگر استفاده کند اصولا مجاز نیست و جرم نموده است و شایسته مجازات است  ولی چون پزشک جراح مجوزهای لازمه را اخذ نموده و هدفش سلامتی شماست مجاز به این عمل شمرده می شود و برای این که با تیغ شکم فردی را میشکافد و یا با چکش بینی بیمار را خورد می کند نه مجازات می شود و نه حتی سرزنش.درواقع اقدام او کاملا قانونی است.

مقدمه

اگر همین کار را حتی در درجه بسیار پایین تر مثلا با سوزن هر کسی غیر از پزشک با دیگری انجام دهد قابل پیگیری قضایی است و می توان شکایت نمود و فرد را مجازات کرد البته باید بدانید همیشه این طور نیست که طرف چون دکتر باشد در خیابان هم با تیغ کسی را بزند پس چون دکتر است و مجازات نمی شود بلکه دکتر زمانی برای چنین اقدامانی مسئولیت ندارد که در بیمارستان یا مطب یا کلینیک با هدف سلامتی و یا بهبود وضعیت بیمار این اقدام را انجام دهد نه با هدف اسیب رساندن به او. در این مقاله به طور کامل رابطه بیمار و پزشک و مسایل حقوقی میان ان ها بررسی می شود.

عامل رضایت بیمار قبل از عمل جراحی

همانطور که در فوق شرح دادیم اقدامات پزشکی جهت سلامتی و بهبودی جسمی بیماران انجام می شود ولی باید دانست که پزشک زمانی مجاز به انجام جراحی است که رضایت  بیمار را کسب نموده باشد. استثنای این اصل جایی است که امکان رضایت گرفتن نباشد و قید فوریت وجود داشته باشد در چنین مواقعی قانون اجازه برائت و اجازه نگرفتن را به پزشک داده است.

شرایط رضایت قانونی بیمار قبل از عمل جراحی

رضایتی که پزشک باید برای مجاز شمرده شدن عمل کسب کند تا بعدها فرد بیمار یا خانواده اش نتوانند از او شکایت کنند اول از همه باید کتبی باشد و دارای امضا، تاریخ و اثر انگشت باشد دوم ان که اگر بیمار در وضعیتی باشد که بتواند امضا کند باید خود به این کار رضایت دهد ولی اگر بیهوش باشد یا در وضعیتی باشد که امضا کردن برای او سخت باشد و یا ممکن نباشد و از همه مهم تر اگر بیمار کودک یا محجور از قبیله سفیه یا دیوانه باشد در تمام این موارد ولی یا قیم باید رضایت نامه را امضا کند در این صورت عمل مشروع می شود ضمنا فرقی ندارد که نوع عمل زیبایی باشد یا درمانی در هر دوصورت رضایت از خود بیمار یا خانواده اش اخذ می شود.اما در عمل های زیبایی رضایت نقش پرررنگ تری برای جلوگیری از شکایات دارد.

تاثیر رضایت بیمار و وضعیت جراح

اگر بیمار یا خانواده اش این رضایت نامه را امضا کرده اند یعنی راضی به انجام عمل جراحی توسط این پزشک هستند پس اگر در فرم رضایت نامه اسم پزشک نوشته نشده بود حتما زمانی ان را امضا کنید که نام پزشکتان مشخص باشد گاهی پیش می اید که شما مبلغ پیشنهادی جراحی را ناچارا با وجود سنگین بودن ان پرداخت می کنید ان هم به این دلیل که جراح شما بسیار حاذق است حال اگر همین جراح برخی از عمل هایش را به دست جراحان تازه وارد بسپارد ممکن است نتیجه دلخواه حاصل نشود بنابراین حتما از برگه رضایت نامه که همیشه پیش از انجام عمل جراحی انجام می دهند تصویری داشته باشید و این که نام پزشک را چک کنید دوم ان که از داشتن مدرک طبابت دکتر خود حتما اطمینان حاصل کنید بسیار زیاد رخ داده است که فرد متاسفانه با مجوزی که باطل شده همچنان به کار خود ادامه می دهد که این اقدام جرم است.برای پیگیری قصایی شما نیاز دارید نام پزشک را بدانید که می توانید مشخصات دقیق تر شامل شماره پزشکی و ... را از داخل سایت پیدا کنید.

ماده قانونی 158 قانون مجازات اسلامی در خصوص قصور پزشکی

بند ج ماده ۱۵۸ قانون مجازات اسلامی بیان نموده که اولا عمل جراحی یا طبی درصورتی مجاز است که مشروع باشد یعنی در شرع ممنوعیت و محدودیتی نداشته باشد دوم ان که رضایت بیمار گرفته شده باشد حتما و تمام موارد پزشکی که باید انجام می شده است رعایت شده باشد.

پرسش : اگر بیماری بدحال نیاز به عمل جراحی سریع داشت و خانواده او رضایت ندادند تکلیف جیست؟

اگر به هر دلیلی افراد سرپرست ولی یا قیم یا خانواده او راصی به انجام عمل جراحی نشوند و انجام چنین عملی برای او هرچه سریع تر واجب باشد یعنی درواقع طبی و درمانی باشد و نه زیبایی چون در زیبایی عنصر ضرورت حذف شده است در چنین شرایطی مطابق متن ماده قانوتی فوق نیاز به گرفتن رضایت ضروری نیست چون جان بیمار در خطر است

مشروعیت جراحی

وقتی می گوییم عمل جراحی باید مشروع باشد به این معنی نیست که اکر ضرورت نداشته باشد مشروع نیست درست است که عمل های زیبایی واجب نیستند اما غالبا نامشروع هم نیستند و در شرع ممنوع نشده اند از جمله عمل هایی که مجاز نیست و در شرع محدودیت دارد عمل سقط جنین است که ان هم تحت شرایطی واجب و ضروری است و باید انجام بشود در سایت هم وکیل مقاله مربوط به سقط جنین را حتما مطالعه بفرمایید.

عنصر تقصیر جراح در قصور پزشکی

غیر از گرفتن رضایت برای عمل جراحی که درعلم حقوق همان برگه ی برائت نامیده می شود و کاربردش ان است که پزشک با استفاده از ان تحت شرایطی مسئولیت کیفری ندارد عامل دیگری به نام تقصیر می تواند گویای مطالب بسیاری باشد عنصر تقصیر پزشک به این معنی است که پزشک علم کافی در زمینه جراحی نداشته باشد با علم او کافی باشد ولی نتواتد این علوم خود را درست به کار بگیرد در این موارد که پزشک تقصیر کرده باشد چه رضایت نامه گرفته باشد و یا نگرفته باشد در هر دو صورت ضمان دارد و باید تقصیر خود را جبران کند یعنی باید دیه پرداخت کند ماده ی ۴۹۵ قانون مجازات اسلامی به این موضوع می پردازد پس اگر تمام موازد لازمه را رعایت کرده باشد و تقصیری هم نداشته باشد و برائت گرفته باشد دیگر مسئول تلف شدن و هلاکت بیمار نخواهد بود

نکته

اصل بر مسیولئت پزشک است پس اگر برائت و رضایت نگرفته باشد قبل از عمل مسیولیت مدنی پرداخت دیه را برعهده دارد مگر ان که ثابت کند تمام موارد لازم را رعایت نموده است

مسئولیت پرستار در خصوص قصور پزشکی

ماده ۴۹۶ مسیولیت پرستارها را بدین شرح توصیح می دهد که اگر پزشک از پرستار بخواهد که برای بیمار درمانی انجام دهد و پرستار بداند که این درمان برای بیمار لازم نیست و یا حتی خطرناک است و با وجود این ،ان عمل را انجام دهد ضمانت دارد و مسئول است حتی اگر خود مریض هم بداند و باز به ان رضایت دهد خود مریض مسئولیت دارد نکته بسیار مهم ان که در صورتی که جرمی قابل گذشت باشد و بعد از شکایت و پیگیری، بیمار به پزشک یا پرستار مرتکب تقصیر رضایت دهد موقوفی تعقیب صادر می،شود و همین شرایط، در خصوص جرایم غیرقابل گدشت موجب تخفیف برای پزشک یا پرستار است.

نتیجه گیری:

پس بعد از برائت گرفتن از بیمار و رعایت تمام علم و بهداشت و موارد ضروی پزشک دیگر مسئولیتی نسبت به بیمار نخواهدداشت در مواردی که فکر می کنید پزشک شما موارد قانونی را رعایت ننموده است بهتر است از وکیل خود بخواهید که برای اثبات تقصیر پزشک پرونده را به پزشکی قانونی و کارشناس رسمی ارجاع دهد.