اقسام سوگند قضایی

اقسام سوگند قضایی را نام ببرید؟ سوگند بتّی یا قاطع، سوگند تکمیلی، سوگند استظهاری

سوگند یکی از ادله ی اثبات دعوا به معنی اِخباری است که بر اساس ان شخص، خداوند را بر صحت اظهارات خویش گواه می گیرد. سوگند قضایی یا اثباتی در محدوده ی قانون ادعای مدعی را ثابت می کند و بر سه قسم است. 

اقسام سوگند قضایی را نام ببرید ؟

سوگند بتّی یا قاطع، سوگند تکمیلی، سوگند استظهاری

1)سوگند بتّی یا قاطع دعوا

عبارتست از سوگندی که با ادای ان موضوع دعوا ساقط و یا اثبات می شود به موجب ماده 1325 قانون مدنی: در دعاوی که در خور اثبات با شهادت هستند ،مدعی می تواند صدور حکم را منوط به ادای سوگند از جانب طرف دعوا کند. بنا بر ماده 271 قانون ایین دادرسی مدنی: سوگند در دعاوی مالی و سایر حقوق الناس همچون وصیت، نکاح ،طلاق ،رجوع از طلاق ،نسب و وکالت که فاقد ادله هستند می تواند مبنای صدور رای قرار گیرد. 

بار اتیان سوگند بر عهده ی مدعی علیه خواهد بود و چنانچه سوگند یاد کند ادعای مدعی ساقط و اگر امتناع نموده و ان را به مدعی واگذار کند وی با ادای سوگند، دعوا را به نفع خویش اثبات خواهد نمود . باید گفت سوگند بتی با جمع شرایط ذیل می تواند به عنوان دلیل مثبت دعوا واقع شود

ادعای فرد مدعی بدون دلیل باشد : 

در جایی که دلیلی جهت اثبات دعوا در بین باشد ،نوبت به اتیان سوگند نمی رسد چرا که همه ی انواع دلیل همچون اقرار، سند و شهادت بر سوگند برتری دارند 

ادعا منتسب به طرف دعوا باشد: 

سوگند تنها می تواند از اصحاب دعوا خواسته شود بنابراین چنانچه ولی یا وکیل به جای مولی علیه و موکل خود در دعوا حاضر باشند ، امکان ادای سوگند از ناحیه انها وجود نخواهد داشت

امری باشد که بتوان از سوگند در اثبات ان استفاده نمود: 

سوگند از یک سو در دعاوی که با شهادت شهود قابلیت اثبات دارند کاربرد داشته و از سوی دیگر در دعاوی مالی و حقوق الناس قابل استناد است. همچنین سوگند در حدود شرعی کارا نیست مگر در حد سرقت ،ان هم فقط از جنبه ی حق الناسی ان.

ادا کننده سوگند باید دارای اهلیت باشد : 

احراز بلوغ ،عقل، اختیار و قصد در ادا کننده ی سوگند شرط است در دعاوی مالی رشد نیز از موارد لازم الرعایه است.

2)سوگند تکمیلی

این قسم از سوگند برای تکمیل ادله ی ناقص مدعی به کار می رود و تفاوت ان با سوگند بتی این است که در سوگند بتی هیچ نوع دلیلی وجود ندارد لکن در سوگند تکمیلی دلیل هست اما ناقص و غیر قابل اقناع. این نوع از سوگند باید لزوما توسط مدعی ادا شود و قابل رد به طرف دعوا به عنوان منکر نیست چنانچه مدعی حاضر به اتیان قسم نشود، دعوای وی رد خواهد شد.

 این سوگند در دعاوی مالی همچون ثمن، دیه، مهریه و یا دعاوی که مقصود از ان مال باشد همچون وصیت به نفع مدعی، بیع، اجاره، صلح، هبه، جنایت خطایی و یا شبه عمد مستوجب دیه کاربرد دارد در این حالت مدعی باید بدوا با معرفی یک شاهد مرد و یا دو شاهد زن دلیل ناقص خود را فراهم اورده و سپس با ضمیمه کردن یک سوگند از جانب خود ان را تکمیل کند. باید گفت سوگند تکمیلی تنها در دعاوی احصاء شده موثر بوده و در دعوایی همچون وکالت تنها امکان تمسک به سوگند بتی فراهم است. 

3) سوگند استظهاری

به موجب ماده 1333 قانون مدنی: چنانچه ادعا برمیت باشد و از نظر قاضی اصل دعوا محرز، لکن بقای ان مورد تردید باشد، قاضی از مدعی تقاضای سوگند نموده و با سوگند وی حکم به سود او صادر می شود. این قسم از سوگند در دعاوی که لزوما باید با سند رسمی اثبات شوند کاربرد نداشته و با وجود سند نوبت به اتیان سوگند نمی رسد. 

چناچه مدعی حاضر به یاد کردن سوگند نشود امکان رد ان به وارث متوفی نبوده و دعوای وی رد خواهد شد.  حال اگر در دعوایی خواهان به عنوان وارث و قائم مقامی میت بر فرد متوفایی طرح دعوا کند او نیز مکلف است تا سوگند ادا کند. چنانچه وراث متعدد باشند هر یک باید جداگانه قسم خورده و دعوا نسبت به کسانی که امتناع نمایند ساقط خواهد شد. 

نکته: همه اقسام سوگند چه در مرحله بدوی و چه در مرحله ی تجدید نظر قابل ادا هستند.

سخن پایانی

چنانچه سوالی پیرامون موضوع سوگند در ذهن دارید با وکیل دادگستری مشورت نمایید چرا که حجم مطالب گسترده بوده و تمامی ان در یک نوشتار نمی گنجد.