نحوه اثبات آسیب های وارد شده و دریافت دیه آن

نحوه اثبات آسیب های وارد شده و دریافت دیه آن

شکیبا کاظمی

نحوه اثبات آسیب های وارد شده و دریافت دیه آن

انسان ها ناچارند به  حواس پنجگانه خود اعتماد کنند این حواس پنجگانه برای شناخت جرم فقط در دو مورد می تواند یاری دهنده احراز جرم باشد یکی حس بینایی و دیگری حس شنوایی با این دو عنصر بیش تر پرونده ها قابل اثبات می شوند اما همیشه هم کافی نیستند و بستگی به نوع جرم دارد چون هر جرمی دلایل مخصوص به خود را دارد. در این مقاله بررسی می نماییم که با استفاده از چه دلایلی می توانیم  جنایت را بر روی خود اثبات کرده تا برای دریافت دیه مستحق به حساب بیاییم.

مواده قانونی در خصوص دیه

مواد قانونی۴۵۴ و ۴۵۵ الی ۴۵۹،ماده ۱۷۲،۲۰۹،۲۳۰ و ۲۳۱ و ۱۸۹،۱۸۸،۱۳۳۳،۱۶۰و۱۶۱ و در نهایت ۲۱۲همگی مواد قانون مجازات اسلامی هستند که برای اثبات دیه ادله هایی ذکر نموده اند.که در ادامه هر کدام را توضیح می دهیم.

نحوه اثبات آسیب های وارد شده مستحق دیه چگونه است ؟

چطوری ثابت کنم که به من چه آسیب هایی وارد شده و مستحق دریافت دیه هستم؟

هر کدام از دلایلی و مستندات یاری کننده احراز دیه به شرح زیر است:

تاثیر قسامه و اثبات آسیب وارد شده برای دریافت دیه

قسامه در زمانی کاربرد دارد که برای قاضی پرونده حالت لوث ایجاد شود حالت لوث به چه معناست؟زمانی که ادله ی کافی برای وقوع جرم مزبور توسط جانی موجود نیست اما قرائن و امارات حاکی از ان است که مجرم جرم را انجام داده است یعنی برای قاضی حالت لوث ایجاد شده  و قاضی برای خروج از چنین حالتی نیاز دارد ادله ای پیدا نماید که جرم با استفاده از ان دلیل نسبت به مجرم اثبات و یا رد بشود.در این قسمت و بعد از ایجاد حالت لوث قاضی پس از درخواست شاکی می تواند دستور اقامه ی قسامه صادر کند بدین شرح که ابتدا از مجرم خواسته می شود که برای ان که اثبات شود جرم و جنایت فعلی توسط او انجام نشده است قسامه انجام دهد یعنی با شرایط خاصی قسم یاد کند بدین صورت که بگوید که "من به خداوند بلندمرتبه و یکتا قسم می خورم که این جنایت را انجام نداده ام"حال ۲ راه پیش روی قاضی است اگر مجرم قبول نکرد که قسامه یاد کند در این جا چون دلیلی برای رد مجرمیت متهم نداریم شاکی می تواند خود قسم یاد کند بدین شرح که"من قسم می خورم به خداوند یکتا و بلند مرتبه که این جنایت توسط این جانی انجام شده است"بعد از اجرای قسامه توسط متهم او تبرئه می شود ولی اگر قسامه را انجام ندهد با اجرای ان توسط شاکی متهم، دیگر مجرم شناخته شده و رای به نفع شاکی صادر می گردد.

تاثیر اقرار در اثبات آسیب وارد شده برای دریافت دیه

اقرار از بهترین و ساده ترین دلایل اثباتی است به این معنی که اگر متهمی خود اعتراف کند که جرمی مرتکب شده است دیگر برای اثبات ان جرم توسط این متهم نیاز به هیچ دلیل دیگری نداریم البته بررسی می شود که این اقرار درست است یا نه ممکن است فرد به دلیل فداکاری و ترس از تهدیدهای جانی اصلی، قبول کرده باشد که جنایت را اصطلاحا به گردن بگیرد. مثلا پدری که بخاطر جلوگیری از زندانی شدن فرزند ، قتل مقتول را گردن بگیرد حال فرض کنید این پدر فرد لاغر اندام و مسنی باشد و مقتول فرد ورزشکار و قوی هیکلی باشد خوب در این جا اقرار چنین متهمی به راحتی نمی تواند قاضی را قانع کند.به هر حال اقرار از موارد اثبات دیه است و یک بار اقرار جانی هم برای اثبات جرم او کفایت می کند.

تاثیر شهادت در اثبات آسیب وارد شده برای دریافت دیه

شهادت به این معنی است که افرادی که وقوع جرم را از نزدیک مشاهده کرده باشند می توانند برای کمک به اثبات ان در جلسه دادرسی حاضر بشوند شاهد می تواند هرکسی باشد ولی اگر شرایط شهادت شرعی را نداشته باشد قاضی به شهادت او گوش می دهد ولی دیگر جز ادله جرم نمی تواند ان را محسوب کند صرفا اماره به حساب می اید مثل شهادت قبل از سن رشد .مثل شهادت دختر ۶ ساله یا شهادت فرد مبتلا به بیماری الزایمر و... نکته مهم درخصوص شهادت این است که اگر شاهد نخواهد  برای اثبات جرم به نزد قاضی بیاید ممکن است تحت شرایطی و در برخی از جرایم بتوانیم از قاضی تقاضای نماییم که او را جلب کند تا او حضور پیدا کند و ان چه مشاهده نموده است بیان کند.

چندنفر شاهد برای اثبات دیه لازم می باشد؟

برای هر جرمی تعداد شهود خاصی نیاز است برای اثبات جرایم موجب دیه نیاز به دو شاهد مرد داریم حال اگر یکی از شهود زن باشد باید بدانید که شهادت دو زن جای یک مرد پذیرش می شود و اگر یک مرد شاهد ماجرا باشد شهود بعدی باید حتما یا یک مرد باشند یا دو زن.حال اگر تعداد یکی از شهود شما کم است مثلا شاهد شما فقط یک مرد باشد یا صرفا دو خانم باشند در این صورت برای اثبات جرایم موجب دیه باید تقاضا کنید که قاضی از شما سوگند بگیرد که مجرم  جنایتکار همین فرد متهم پرونده است.شهادت بر شهادت شرعی و سوگند و علم قاضی نیز یکی دیگر از دلایل اثبات دیه هستند که در ادامه شرایط و احکام ان ها را شرح دادیم 

اگر شاهد نتواند در جلسه شرکت کند باید چه اقدامی انجام داد؟

گاهی شاهد بر اثر بیماری یا کهولت سن یا انجام مسافرت واجب، نمی تواند ناچارا جلسه دادرسی را شرکت نماید اگر بتواند بعدا نزد قاضی حاضر شود و قاضی هم ان را بپذیرد که هیچ. اما اگر قاضی نپذیرفت و حضور شاهد را در جلسه لازم شناخت شما می توانید شاهد بر شهادت اصلی را در جلسه حاضر کنید شاهد بر شهادت اصلی کیست؟فردی است که بیان می کند که شاهد پرونده دقیقا به او چه گفته است البته درصورتی این شاهد بر شهادت اصلی پذیرفته می شود که حاضر نشدن شاهد اصلی در جلسه دادرسی عذرموجه داشته باشد مثل مرگ او یا بیماری ای که مانع باشد تا او حرکت کند و....

نکته دوم این است که شاهد بر شهادت شاهد اصلی باید شرایط شهادت دادن را در قانون داشته باشد مثلا شهادت کودکان و افراد معتاد پذیرفته نمی شود 

web-design

انواع سوگند:

سوگند انواع مختلفی دارد برای اثبات هر جرمی سوگند مخصوص وجود دارد.

سوگند بتی چیست؟ 

گاهی اصل جنایت ثابت شده است ولی یکی از طرفین چه شاکی و چه مرتکب درخصوص زائل شدن یا نشدن منفعت عضو آسیب دیده اختلاف نظر دارند شاکی معتقد است که منافع عضو او هم آسیب دیده است و همچنان بهبود نیافته ولی مرتکب ادعا دارد که منفعت این عضو مجنی علیه بازگشته است و اکنون از این باب اسیب او بهبود یافته است در این شرایط یکی از طرفین باید علاوه بر دلایل دیگر سوگند برای اثبات ادعای خود بخورد که اگر هرکدام سوگند بخورند ادعای ان که سوگند خورده اثبات می شود.

 

سوگند تکمیلی

این سوگند را در فوق شرح داده ایم و بیان نمودیم که اگر شهود شاکی، به حد نصاب نرسید شاکی می تواند از قاضی تقاضا کند که سوگند تکمیلی را بپذیرد.

سوگند استظهاری

این سوگند مخصوص زمانی است که طرف مقابل شاکی فوت کرده باشد البته باید بدانید که این سوگند زمانی کاربرد دارد که اصل جنایت اثبات شده باشد و بعد از ان مجرم جنایتکار فوت کند و مخصوص به مواردی است که طرفین بر پرداخت دیه اختلاف داشته باشند.

 

علم قاضی برای اثبات آسیب وارد شده به جسم

قاضی باید اقناع وجدانی شود که ان جرم توسط ان مجرم رخ داده است مواردی غیر از دلایل، موجب کمک به ظن و گمان قاضی می شوند که اماره و قرائن نامیده می شوند مثل صدای ضبط شده که صرفا یک اماره است و ممکن است باعث شود که برای قاضی گمان یا علم ایجاد کند.

نتیجه گیری:

برای اثبات دیه دلایل بسیاری وجود دارد که در فوق به همه ی ان ها اشاره نمودیم برای ارائه دلایل محکمه پسند بهتر است وکلا در پرونده شما حضور داشته باشند‌.

اگر در این زمینه به راهنمایی بیشتر
نیاز داریــد با ما در تـماس باشــید