تکلیف جنایات عمدی و غیرعمدی و سرایت آن

زمانی که جنایتی بر یک یا چند اعضای بدن رخ می دهد احتمال سرایت نمودن عفونت و باقی بیماری با سایر اعصای بدن زیاد است این طبیعت بدن انسان است که جنایات را متوقف نمی کند مگر در صورت درمان قطعی زخم ها و جراحات.در این مقاله می پردازیم به این مسیله که باید خود اصل جنایات را مجازات کنیم یا فقط اثراتی که به جای می گذارد یا هر کدام به صورت جداگانه یا باهم دیگر.همچنین در این مقاله تفاوت های اثر و سرایت در جنایات را میان جنایات های عمدی و جنایات ها و اسیب های غیرعمدی را بیان می نماییم.

جنایت عمدی

در این قسمت از مقاله از جرایم عمدی بحث می نماییم که باید بدانیم جرایم عمدی دارای قصد مجرمانه هستند و در آن ها جانی برای انجام اعمال مجرمانه ی خود سونیت دارد  و درواقع نتیجه ی مجرمانه را قصد نموده است. فروض مختلفی وجود دارد برای زمانی که جرم عمدی باشد و در اثر ان  ضربه جراحات به سایر نقاط بدن سرایت کند

جنایت عمدی و عدم سرایت آن

پرسش : اگر جنایت عمدی باشد و سرایت نکند مجازات دیه چگونه محاسبه می شود؟

یک ضربه و ایجاد یک جنایت

در این زمان بین یک ضربه وارد کردن به مجنی علیه و یا چندین ضربه وارد کردن شرایط و احکام متفاوتی وجود دارد اگر ضربه یکی باشد جنایت ایجاد شده هم یکی باشد پس مجنی علیه حق قصاص یا دریافت دیه ان جنابت را دارد 

یک ضربه و ایجاد چندین جنایت

اگر ضربه وارد شده یکی باشد ولی جنایت های زیادی از خود به جا گذارد دیه این طور محاسبه می شود که علت اصلی سرایت بیش تر و یا مرگ یک دیه محاسبه می شود و همراه ان اسیب هایی که باعث مرگ نشدند و یا باعث اسیب شدیدتر نشدند جداگانه باید حساب بشوند

چندین ضربه:

حال موردی را فرض کنید که جنایت عمدی است و چندین ضربه و اسیب به مجنی علیه وارد شده است در این شرایط اگر ضربه ها یک دیه و پشت هم وارد شده باشد یک دیه باید گرفته شود چون یک ضربه محسوب می شود و لی اگر ضربه ها پشت سر هم وارد نشده باشد در این شرایط اگر کلیه ضربه ها باعث علت اصلی مرگ یا اسیب شدیدتر باشند یک دیه و قصاص محسوب شده و اگرفقط بعضی از اسیب ها موجب مرگ  یا سرایت اسیب بیش تر شده باشد دیه ان هاهم باید پرداخت شود.

جنایت عمدی و سرایت نمودن آن

پرسش : اگر جنایت عمدی باشد و سرایت و اثر هم در ان رخ داده باشد محاسبه دیه چگونه است؟

اگر جانی خود از ابتدا قصد کشتن یا وارد نمودن اسیب بیش تر به مجنی علیه را داشته است و همین امر هم حاصل شده باشد دیه جنایت سنگین تر یا مرگ باید پرداخت بشود ولی اگر خود جانی نمی خواسته است که باعث مرگ مجنی علیه شود یا این که نمی دانسته که قطع انگشت پای او موجب قطع کل پای او می گردد در این مورد باید بررسی شود که عمل جانی درواقعیت و درعرف نوعا کشنده بوده یا نوعا موجب اسیب شدیدتر می شده است یا خیر بنابراین اگر عمل او نوعا باعث مرگ می شده مثل صدمه ی چاقو در بالای قلب مجنی علیه که نوعا کشنده است در این صورت ان جرم، جرم در حکم عمد شمرده می شود و دیه بدین شرح محاسبه می شود که یا باید قصاص به دلیل مرگ مجنی علیه یا باید دیه برای همین اثر یا اگر بر اثر سرایت به این مرحله از اسیب رسیده است دیه جنایت بیش تر محاسبه شود و پرداخت شود ولی فرض کنید که عمل جانی نوعا کشنده نباشد در این مواقع چطور دیه را محاسبه کنیم مثلا شخص الف به بازوی شخص ب چاقو زده و کل دست قطع شده است  یا بخاطر این ضربه ی چاقو کل بدن شخص ب عفونی شده و او فوت نموده است در این شرایط فقط قصاص مرگ یا دیه مرگ باید محاسبه  و پرداخت بشود .

اگر جنایت غیر عمدی باشد دیه به چه صورت محاسبه می گردد؟

جنایت غیر عمدی  فاقد سونیت است پس در این موارد بین زمانی که اثر و سرایت داشته و یا نداشته است فرق و تفاوت فاحشی در تعیین میزان دیه است ابتدا بررسی کنیم موردی را که جنایت غیرعمدی اثر داشته باشد اگر عمل جانی چند ضربه ای باشد تمام اسیب ها باعث اسیب شدیدتر یا مرگ بشوند دیه اسیب شدیدتر یا دیه مرگ محاسبه خواهد شد ولی اگر فقط برخی اسیب ها به اسیب شدیدتر منجر بشوند ان هایی که منجر به اسیب شدیدتر نشدند دیه خود و ان هایی که موجب شدند تا اسیب شدیدتر حاصل شود دیه اسیب شدیدتر محاسبه خواهد شد که به ان تداخل دیات می گوییم ولی اگر یک ضربه وارد شده باشد و بعد موجب سرایت بشود در این صورت تداخل دیه محاسبه می شود و دیه اسیب شدیدتر ملاک قرار می گیرد

تفاوت نظرات در میان علما و فقها

اگر جنایت انجام گرفته همانی نباشد که مجرم و جانی از قبل از جنایت ان را قصد نموده است در این زمان اختلاف میان فقها زمانی بروز می نماید که عمل جانی در عرف و به صورت نوعی از انواع اعمال کشنده و دارای اثر سلب حیات نباشد در این صورت بین فقها در خصوص میزان دیه اختلاف است.برخی معتقد بر این هستند که در این صورت فقط باید یک دیه یا یک قصاص را محاسبه و در نظر بگیریم ولی برخی معتقدند که برای اصل جنایات یک قصاص یا یک دیه جداگانه و برای سایر قسمت های اسیب دیده در اثر ان عمل، دیه جداگانه محاسبه بشود.نظر مشهور و اصلی که در میان فقها و قضات دادگاه ها رویه شده است و ان را قبول دارند نظر اول است که کلا یک دیه و یا مجازت یا یک قصاص نسبت به کل را درنظر بگیرند.

نتیجه گیری

بنابراین همانطور که از مطالب فوق مشاهده نمودید برای مشخص شدن میزان دیه عوامل بسیاری موثر هستند بهتر است به دلیل پیچیدگی محاسبه و درنظر گرفتن تمام عوامل موثر در کم یا زیاد شدن میزان دیه به وکیل مختصص در ان زمینه مراجعه نمایید.