هیئت های حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر

ماده 247 قانون مالیات های مستقیم در خصوص هیئت های حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر اظهار داشته که این هیئت ها صلاحیت رسیدگی نمودن به اعتراضاتی را دارند که نسبت به آرایی صورت گرفته که از هیئت های حل اختلاف بدوی صادر شده است.

بدین معنی که وقتی رای در هیئت حل اختلاف مالیاتی بدوی صادر می‌شود تحت شرایطی قابل اعتراض در هیئت حل اختلاف تجدید نظر است. در این مقاله به شرح و بررسی هیئت های حل اختلاف مالیاتی تجدید نظر خواهیم پرداخت.

مقدمه

دادرسی مالیاتی همانند سایر دادرسی ها در حوزه های متفاوت حقوق دارای مراجع متعددی می‌باشد. بعضی از این مراجع دارای دو مرحله "بدوی" و "تجدید نظر" می‌باشند. این شکل و ساختار برای غالب افراد جامعه آشنا است و به گوش آنها خورده است. 

مثلا اگر حکمی در خصوص طلاق در مرحله بدوی صادر می‌شود، هم امکان تجدید نظر خواهی از این حکم وجود دارد و هم می‌تواند مورد فرجام خواهی قرار بگیرد. در حوزه مالیات نیز یکی از مراجع دادرسی تحت عنوان هیئت های حل اختلاف مالیاتی تجدید نظر می‌باشد .

وظیفه هیئت های حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر چیست ؟

ماده 247 قانون مالیات های مستقیم در خصوص این هیئت ها اظهار داشته که این هیئت ها صلاحیت رسیدگی نمودن به اعتراضاتی را دارند که نسبت به آرایی صورت گرفته که از هیئت های حل اختلاف بدوی صادر شده است. یعنی وقتی هیئت حل اختلاف بدوی رای صادر می‌کند و این رای توسط مودی مالیاتی و یا سازمان امور مالیاتی مورد اعتراض است، باید به هیئت حل اختلاف تجدیدنظر ارجاع شده و درآن جا بعد از بررسی مجدد حکم صادر شود.

نکته قابل توجه در مورد این مرجع این است برای مثال فرض کنید مودی مالیاتی در خصوص یک موضوع مشخص اعتراض داشته و آنرا به هیئت حل اختلاف بدوی تسلیم کرده است. 

هیئت آن را بررسی کرده و رای لازم را صادر نموده، مودی مالیاتی قصد دارد به این رای نبز اعتراض کرده و آنرا به هیئت حل اختلاف تجدید نظر اعلام کند، در این مرحله از رسیدگی مودی مالیاتی محدودیتی ندارد که حتما فقط در مورد آن موضوع مشخص که در رای هیئت بدوی نسبت به آن تعیین و تکلیف شده بود اعتراض کند بلکه می‌تواند هر موضوعی که قانونا می‌تواند به آن اعتراض کند را مستقیم به هیئت تجدیدنظر بدهد. 

پس مثلا می‌تواند علاوه بر آن موضوع مشخص به سک موضوع دیگر نیز اعتراض کرده و به هیئت حل اختلاف تسلیم نماید. شورای عالی مالیاتی در یکی از آرای خود یعنی رای شماره 4011)4)30 که در تاریخ 11)4)1375 به این موضوع اشاره نموده است.

ساختار و ترکیب اعضا  هیئت های حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر

ترکیب اعضای این هیئت دقیقا مشابه هیئت حل اختلاف بدوی است یعنی: 1) قاضی بازنشسته یا حقوق دانی که مطلع از حوزه مالیاتی باشد. 2) یک نفر نماینده از سازمان امور مالیاتی 3) یک نفره نماینده مودی مالیاتی در خصوص مودی مالیاتی باید بدانیم منظور، یک شخص خاص نیست بلکه یکی از مراجع "جامعه حسابدارا رسمی ایران" یا " اتاق بازرگانی یا اتاق تعاون ایران" و یا سایر مراجعی است که به شکل کامل در مقاله مربوط به هیئت های حل اختلاف مالیاتی بدوی به توضیح آنها پرداخته شده است. 

ترتیب رسیدگی به اختلافات در هیئت های حل اختلاف مالیاتی تجدیدنظر

در حالتی که مودیان مالیاتی و یا ماموران سازمان امور مالیاتی نسبت به رای صادر شده از هیئت حل اختلاف بدوی اعتراض داشته باشند، باید این اعتراض خود را ظرف مدت زمانی بیست روزه از زمانی که رای هیئت بدوی به آنها ابلاغ شده است، به هیئت تجدید نظر بدهند.

البته توجه به این نکته دقیق هم قابل توجه است که تبصره 1 ماده 247 قانون مالیات های مستقیم، مودی مالیاتی را موظف کرده بود که اگر نسبت به مازاد مالیات مورد قبول اعتراض دارد، باید ابتدا مالیات قابل قبول را بپردازد و سپس اعتراض خود را مطرح کتد. 

یعنی در واقع شرط اعتراض را برای مودی را پرداخت مالیات دانسته بود، اما در نهایت دیوان عدالت اداری در رای خود این ماده را خلاف قانون دانست و در حال حاضر، رسیدگی نمودن به اعتراض مودی مالیاتی در هیئت تجدید نظر وابسته به پرداخت کردن مالیات مورد قبول توسط او نمی‌باشد.

بعد از اینکه رسیدگی توسط هیئت حل اختلاف تجدیدنظر صورت گرفت، رای صادر شده توسط این مرجع قطعی بوده و باید اجرا شود. 

پس سازمان امور مالیاتی باید مطابق با نظر این هیئت برگ تشخیص صادر نماید. اما اثر رای صادره توسط هیئت تجدید نظر قابل توقف است؟ بله و این موارد محدود به : "نقض شدن این رای توسط شعبه ای از شورای عالی مالیاتی" یا " در حالتی که دیوان عدالت اداری در این خصوص دستور موقت صادر نماید" و یا زمانی که رای "موقوف الاجرا گردد" می‌باشد.

توصیه پایانی

بنابر توضیحات داده شده باید بیان داشت که علی رغم اینکه داشتن اطلاعات کافی در حوزه مالیاتی از حیث پیشگیرانه بسیار مهم است، اما وقتی پرونده مالیاتی ایجاد می‌شود و یا باید اعتراضی در عالم عمل صورت گیرد؛ بهترین راه مشورت نمودن با مشاور حقوقی مالیاتی می‌باشد.