سرقت از مناطق حادثه دیده یا محل تصادف

سرقت از مناطق حادثه دیده یا محل تصادف

فرشاد  اسکندری

سرقت از مناطق حادثه دیده یا محل تصادف : 

نکته ۱، سرقت از مناطق حادثه دیده یا محل تصادف :

 یکی از انواع سرقت ها ، سرقت از مناطق حادثه دیده یا محل های تصادف است که قانونگذار مجازات مرتکب را تشدید کرده است و در زمره ی سرقت های مشدد است. فلسفه تشدید مجازات اینگونه سرقت ها آنست که در مناطق حادثه دیده به جهت بحرانی بودن اوضاع حاکم ، به سادگی شهروندان می توانند بزه دیده جرم واقع شوند چرا که قوای امنیتی و انتظامی منطقه مختل شده از سوی دیگر خود بزه دیده نیز توان صددرصدی جهت حفاظت از اموال خود را ندارد. از این روی ماده ۶۵۸ قانون تعزیرات مصوب ۱۳۷۵ مقرر می دارد : " هرگاه سرقت در مناطق سیل یا زلزله زده یا جنگی یا آتش سوزی یا در محل تصادف رانندگی صورت پذیرد و حائز شرایط حد نباشد ، مرتکب به مجازات حبس از ۱ تا ۵ سال و تا ۷۴ ضربه شلاق محکوم خواهد شد."

نکته : شرایط تحقق جرم سرقت از مناطق حادثه دیده یا محل تصادف :

۱. رفتار مرتکب " ربودن " اموال در مناطق حادثه دیده مندرج در ماده پیش گفته است.

۲. تحقق جرم پیش گفته منوط به اینست که در " مناطق حادثه دیده یا محل تصادفات رانندگی  " باشد. در ماده پیش گفته " مکان " موجب تشدید مجازات شده است. پرسشی که هست آنست که آیا مناطق ذکر شده در ماده پیش گفته حصری است یا هر منطقه حادثه دیده دیگری که در ماده ذکر نشده را شامل می شود و تمثیلی است ؟ در این مورد دو دیدگاه وجود دارد ؛ دیدگاه اول آنست که مناطق ذکر شده تمثیلی است چرا که وجه اشتراک همه مناطق یاده شده آنست که آن منطقه دچار شرایط بحرانی است بنابراین هر محل دیگری که دارای شرایط بحرانی باشد ولو اینکه در زمره ۵ محل یاده شده در ماده نباشد مانند مناطق طوفان زده ، محل سقوط هواپیما و یا قطار و... چون دارای شرایط بحرانی است و فلسفه جرم انگاری ماده تشدید مجازات مرتکبین سرقت در این مناطق است و از سوی دیگر خصوصیتی مکان های پیش گفته در ماده فوق ندارد که نتوان آن را به مناطقی مانند  مناطق طوفان زده که در  ماده نیامده تعمیم داد از این روی سرقت از این مناطق نیز هم چون مناطق ذکر شده در ماده مشمول سرقت یاد شده است و اقتضای تفسیر منطقی نیز گویای این امر است. دیدگاه دوم آنست که مناطق ذکر شده در ماده حصری است و تفسیر مضیق قوانین کیفری و به نفع متهم اقتضای ان را دارد و قانون گذار در مقام بیان بوده و اگر میخواست مناطق دیگر را هم ذکر می‌کرد. رویه قضایی متمایل به دیدگاه دوم است.

موضوع دیگر آنست که در صورتی منطقه ی را بعنوان منطقه آتش سوزی یا محل تصادف رانندگی مورد نظر ماده می دانیم که فراتر از یک تصادف جزئی یا آتش سوزی مختصر باشد . باید آتش سوزی یا تصادف رانندگی به گونه ای باشد که آن منطقه بحرانی باشد و قدرت حفاظت از بزه دیده هم از سوی وی و هم از سوی حاکمیت مختل شود. بنابراین بنظر می رسد آتش سوزی یا تصادف جزئی مشمول ماده نمی شود.

۳. اینکه مال باخته جرم آیا تنها شامل کسی است که دچار حادثه یا تصادف شده یا افزون بر آن اشخاص دیگری هم چون ناظر و تماشاچی یا  قوای انتظامی یا امدادی یا هر شخص دیگری جز حادثه دیده را شامل می شود  دو دیدگاه وجود دارد . دیدگاه نخست آنست که تنها شامل حادثه دیدگان چرا که ایشان توان حفاظت از اموال خود را نداشته یا کاهش یافته است . دیدگاه دوم آنست که فلسفه جرم انگاری ماده حمایت از اموال مناطق حادثه دیده است اعم از اینکه مال باخته حادثه دیده باشد یا افراد دیگری در آن منطقه باشد. بنظر دیدگاه دوم قوی تر است .

تا رسیدن به بهترین راه حل ها در کنار شما هستیم

۴. نتیجه جرم نیز خارج کردن مال از تصرفات مالک است‌.

۵. عنصر روانی جرم عمد است و مرتکب اولا باید آگاه به این باشد که مال متعلق به دیگری است لیکن علم او به بحرانی بودن منطقه شرط نیست. ثانیا عامدا مال را در این مناطق برباید و از تصرفات مالک خارج کند.

۶. مجازات مرتکب تعزیر درجه ۵ بوده و قابل تعلیق اجرای مجازات است. حرم مذکور هم غير قابل گذشت است.

توصیه پایانی

جهت احقاق حقوق خود در خصوص جرم سرقت از مناطق حادثه دیده می توانید از مشاوره و همراهی وکلای هموکیل کمک بگیرید.