تخلفات مودیان مالیاتی

عدم اعلام نمودن تاریخ شروع به کار، ارائه نکردن اظهارنامه، اسناد، مدارک و دفاتر، عدم انجام تکالیف ماده 169، تسلیم نکردن گزارش حسابداری، انجام ندادن تکالیف مندرج در قانون مالیات بر ارزش افزوده از جمله تخلفاتی است که توسط مودیان مالیاتی رخ میدهد.

قانونگذار علاوه بر اینکه در قانون مالیات های مستقیم در خصوص اعمالی که اگر صورت بگیرند، جرم انگاشته می‌شوند تعیین تکلیف نموده و برایش مجازات تعیین کرده، در خصوص تخلفات مالیاتی نیز ساکت نبوده. در مقاله های موجود در سایت هم‌وکیل در خصوص جرایم مودیان مالیاتی توضیحات بسیار راهگشایی داده شده است که با مراجعه با آن می‌توانید اطلاعات خود را در این زمینه بالا ببرید. در این مقاله توضیح خواهیم داد که اساسا تخلف مالیاتی چه بوده و تفاوت آن با جرم مالیاتی چیست؟ در ادامه نیز به مواردی اشاره می‌کنیم که این تخلفات توسط شخص مودی یا پرداخت کننده مالیات اتفاق می‌افتد.

جرم مالیاتی و تخلف مالیاتی

احتمالا بسیاری از شما تا کنون بار ها نام این دو عبارت به گوشتان خورده است و احتمالا نیز در ذهن خود آن دو را شبیه به هم فرض کرده اید. اما حال وقت این است که ببینیم تفاوت این دو عبارت از نظر حقوقی چیست؟ جرم در قانون به این شکل تعریف شده است که هر شکل از رفتار می‌باشد که قانونگذار در قانون برای آن رفتار مجازات تعیین نموده است. 

منظور از هر شکل از رفتار این است که جرم می‌تواند به شکل انجام دادن یک عمل ممنوعه باشد و یا به شکل عدم انجام دادن عملی که باید انجام گیرد. تخلف اداری که تخلف مالیاتی نیز زیر مجموعه آن است به چه مواردی گفته می‌شود؟ 

مهم ترین نکته در خصوص تخلف این است که دیگر قانونگذار برای آن به صورت مشخص در قانون مجازات در نظر نگرفته است. همچنین معمولا در تخلف صحبت از این است که یک شخص از قوانین و مقررات موجود در یک صنف خاص یا اداره خاص سرپیچی نموده است. پس سرپیچی کردن از قواعد و مقرراتی که برای مثال در یک سازمان دولتی وجود دارد تخلف محسوب می‌شود.

تخلفات مودیان مالیاتی شامل چه مواردی می باشد؟

1) عدم اعلام نمودن تاریخ شروع به کار صاحبان مشاغل توسط مودیان مالیاتی

صاحبان مشاغل مختلف این وظیفه را دارند که طی مدت زمانی چهار ماهه از زمانی که شروع به فعالیت می‌کنند این شروع را به صورت کتبی به اداره امور مالیاتی محل فعالیت خود اعلام نمایند. اگر به این وظیفه عمل نکنند بر اساس ماده 177 قانون مالیات های مستقیم، اولا باید به میزان ده درصد از مالیات قطعی خود، جریمه بدهند و دوما تا زمانی که اداره امور مالیاتی آن شغل را شناسایی نماید از معافیت ها و تسهیلات مالیاتی که برای آنها موجود است بی بهره می‌شوند. 

2) ارائه نکردن اظهارنامه، اسناد، مدارک و دفاتر توسط مودیان مالیاتی

در قانون مالیات های مستقیم در موارد بسیاری افراد موظف به ارائه این اسناد شده اند. "ارائه نکردن اظهارنامه مالیاتی" و "ارائه کردن اظهارنامه ای که ناقص است" حسب مورد باعث می‌شود شخص مودی به پرداخت جریمه محکوم شود. این جریمه 10 تا 30 درصد از مالیات قطعی آن شخص است. در خصوص اسناد و مدارک نیز اگر شخص ترازنامه و حساب سود و زیان را تسلیم نکند باید برای هر یک از این موارد 20 درصد مالیات را به عنوان جریمه بپردازد.

3) عدم انجام تکالیف ماده 169 قانون مالیات های مستقیم توسط مودیان مالیاتی

در این ماده مقرر شده که وقتی اشخاص حقوقی یا حقیقی معامله می‌کنند، باید در معامله خود اولا صورت حساب صادر کنند و دوما شماره اقصادی هر دو طرف معامله را ذکر کنند. اگر این کار را نکنند، نسبت به دو درصد مبلغ معامله باید جریمه بدهند. علاوه بر این اگر فهرست معاملات صورت گرفته و انجام شده را نیز ارائه نکنند، جریمه ای که باید پرداخت کنند یک درصد معاملاتی است که فهرستشان ارائه نشده است.

4) تسلیم نکردن گزارش حسابداری مشمولان ماده 272 قانون مالیات های مستقیم توسط مودیان مالیاتی

در ماده 272 قانون مالیات های مستقیم بنا بر شرایطی اشخاص باید گزارش حسابداری بدهند و عدم ایفای این تعهد جریمه ای معدل 20 درصد مالیات تعلق گرفته را خواهد داشت.

5) انجام ندادن تکالیف مندرج در قانون مالیات بر ارزش افزوده توسط مودیان مالیاتی

در قانون مالیات بر ارزش افزوده مصوب سال 1400 نیز موادی وجود دارد که تخلفات در آن بر شمرده شده است. برای مثال: اماده 36 این قانون در بند ب خود اظهار داشته که اگر شخصی معامله ارش را کتمان نماید، یا مالیات و عوارض خرید و فروش را بیشتر یا کمتر از مقدار واقعی آن اظهار کند، باید دو برابر مالیات و عوارضی که پرداخت نشده را به عنوان جریمه تخلف بدهد. همچنین اگر این تخلف را در کمتر از دو سال از تخلف قبلی تکرار نماید باید سه برابر مالیات پرداخت نشده را بپردازد.