جرم تبانی علیه امنیت داخلی و خارجی کشور

به موضوع جرم تبانی علیه امنیت داخلی و خارجی کشور در این پژوهش می پردازیم. جرم تبانی علیه امنیت داخلی و خارجی از جمله جرائمی است که ضرر آن عاید تمامی مردم شده و آسایش عمومی را تهدید میکند. امری که از جانب قانونگذار بی پاسخ نمانده و مجازات هایی را برای مرتکبین این افعال در نظر گرفته است.

ارکان سه گانه جرم تبانی علیه امنیت داخلی و خارجی کشور

از مقالات گذشته در رابطه با ارکان جرم، میدانیم که در صورتی عملی دارای وصف مجرمانه است که سه عنصر قانونی و مادی و معنوی وجود داشته باشد. در رابطه با جرم تبانی علیه امنیت، به بررسی این سه رکن میپردازیم.

رکن قانونی جرم تبانی علیه امنیت داخلی و خارجی کشور

رکن قانونی جرم در ماده 610 قانون مجازات اسلامی بیان شده است. یعنی قانونگذار در این ماده به جرم انگاری جرم تبانی پرداخته است:

هرگاه دو یا چند نفر تبانی و اجتماع نمایند که جرایمی را بر ضد امنیت خارجی یا داخلی کشور مرتکب شوند، یا وسایل ارتکاب این جرائم را فراهم نمایند، در صورتی که عنوان محارب بر آنان صادق نباشد، به دو تا پنج سال حبس محکوم خواهند شد.

نکات مهم در رابطه با ماده 610 قانون مجازات اسلامی

1) توافق یا قصد مشترک برای ارتکاب جرم، امری است که برای تحقق این جرم لازم است. این در حالی است که قصد ارتکاب جرم بدون آنکه صورت بیرونی پیدا کند در حالت عادی جرم نیست( مقاله مربوط به ارکان جرم را مطالعه بفرمایید) اما قصد مشترک برای ارتکاب جرم، جرم محسوب خواهد شد. چرا که  این قصد صورت بیرونی پیدا کرده و روی آن اتفاق نظر و توافق وجود دارد. توافق جمعی و قصد مشترک، برای امنیت و آسایش جامعه بسیار خطر آفرین است. چرا که وجود چند نفر، وقوع جرم را تسهیل کرده و امنیت عمومی را به خطر می اندازد.

2) تهیه وسایل ارتکاب جرم، خود زیر مجموعه قصد مشترک بوده و افاده معنای جدیدی را نمی‌کند.

مجازات جرم تبانی علیه امنیت داخلی و خارجی کشور 

در این ماده اشاره شده که اگر عنوان محارب بر مجرم صدق نکند، مجازات وی دو تا پنج سال حبس خواهد بود( لازم به ذکر است که جرم محاربه و مجازات آن در مقالات دیگری از همین مجموعه بیان شده اند اما به منظور تقریب به ذهن بیان می‌شود که در جرم محاربه، شخص باید به نیت ارعاب مردم، سلاحی را روی آنان بکشد به قصد جان و مال و ناموسشان  ومردم نیز از عمل این شخص بترسند).

رکن مادی جرم تبانی علیه امنیت داخلی و خارجی کشور

میدانیم که رکن مادی منظور صورت بیرونی و تجسم امیال و قصد های مجرمانه افراد است. در ماده 610 رکن مادی جرم بیان شده است.: اجتماع و تبانی  یا تهیه وسایل ارتکاب جرم . منظور از تبانی آن است که چند نفر با قصد و توافق یکسان، با یکدیگر هماهنگ شده و به ارتکاب جرم مبادرت ورزند.

پرسش : آیا وجود فیزیکی افراد در کنار هم شرط محقق شدن جرم جرم تبانی علیه امنیت داخلی و خارجی کشور است؟

خیر. این توافق میان اشخاص به هر طریقی که واقع شود، مهم نیست . پس اگر چند نفر از طریق اینترنت به سازماندهی شوند و بینشان توافق و هماهنگی وجود داشته باشد، در این صورت جرم رکن مادی جرم محقق شده است.

منظور از جرم تبانی علیه امنیت داخلی و خارجی کشور چیست؟

موضوع جرم، امنیت داخلی یا خارجی کشور است. جرم علیه امنیت، جرمی است که تمامیت سیاسی یا ارضی یا حاکمیتی کشور را با اختلال مواجه میسازد. این جرائم گستردگی زیادی دارند:

1)جرم فعالیت تبلیغی علیه نظام

2)جرم جاسوسی، اخفای جاسوسان و جرم شناسایی و جذب جاسوس

3)جرم تخلیه اطلاعاتی و جمع آوری اطلاعات طبقه بندی شده

4)جرم تحریک به جنگ و کشتار

5)جرم تشکیل یا اداره دستجات با هدف برهم زدن امنیت کشور

6)جرم تسلیم نقشه ها یا اسرار و اسناد راجع به سیاست داخلی و خارجی کشور به افراد فاقد صلاحیت

7)جرم داخل شدن به اماکن سیاسی و نظامی و امنیتی

8)جرم نقشه برداری، عکس برداری یا گرفتن فیلم از استحکامات نظامی یا اماکن ممنوعه

9)جرم تحریک نیروهای مسلح به نافرمانی

10)جرم همکاری با دول خارجی متخاصم.

در واقع تبانی برای ارتکاب هر یک از جرائم بالا، مشمول این ماده قانونی قرار میگیرد. 

مثلا چند نفر با هم تبانی کنند برای آنکه جاسوسان را مخفی نموده و یا آنکه با تبانی، فعالیت تبلیغی علیه نظام را انجام دهند.

نکته آخر در رابطه با رکن مادی آن است که این جرم مطلق بوده و مهم نیست که تبانی افراد منجر به نتیجه دلخواهشان بشود یا نه.

رکن روانی جرم تبانی علیه امنیت داخلی و خارجی کشور

همین که چند نفر با علم و اراده، علیه امنیت کشور تبانی نمایند کافی است و قصد رسیدن به نتیجه شرط نمی‌باشد.

با این حال باید میان دو موضوع تفکیک به عمل آورد:

1)جرم تبانی علیه امنیت کشور

2)موضوعی که تبانی کنندگان قصد ارتکاب آنرا دارند( مثلا میخواهند تبانی کنند به منظور عکسبرداری از مراکز نظامی و تحویل آن به کشور های بیگانه).

منظور از جرم تبانی چیست؟

جرم تبانی، جرمی مطلق است اما جرمی که میخواهند روی آن تبانی کنند، ممکن است مقید باشد. مثلا جمع آوری اطلاعات طبقه بندی شده مقید است و باید قصد انتقال به دیگران در آن وجود داشته باشد. پس اگر چند نفر دور هم جمع شوند و اطلاعات طبقه بندی شده را جمع آوری نمایند اما نخواهند آنرا به کسی منتقل کنند، در این حالت چون جرم جمع آوری اطلاعات طبقه بندی شده محقق نشده، فلذا تبانی بر این عمل هم تحقق نیافته است.

سایر مواردی که قانونگذار تبانی افراد را مشمول عنوان مجرمانه ای قرار داده است

تبانی علیه اعراض یا نفوس یا اموال مردم که مقدمات اجرایی جرم هم محقق شده است. این جرم حبس از شش ماه تا سه سال را در پی دارد. تفاوت این جرم با جرم تبانی در این است که در تبانی صرف قصد مشترک کافی است اما در این جرم، باید مقدمات وقوع جرم هم صورت گرفته باشد. تفاوت دیگر هم آن است که در این جرم، مستقیماً مردم و اموال و ناموس آنها مورد تهدید است.

توصیه پایانی

با توجه به اینکه جرم تبانی جرمی با مجازاتی سنگین است، اثبات تبانی یا نفی آن، بسیار حائز اهمیت بوده و میتواند سرنوشت محکوم را دگرگون سازد. بهتر است در رابطه این موضوع به یک وکیل با سابقه جزایی مراجعه نمایید.