سرقت مسلحانه گروهی در شب

نکته ۱؛ سرقت مسلحانه گروهی در شب

 سرقت پیش گفته در زمره سرقت های مشدد بوده که در ماده ۶۵۴ قانون تعزیرات مصوب ۱۳۷۵ جرم انگاری شده است. ماده پیش‌گفته بیان می دارد: " هرگاه سرقت در شب واقع شده باشد و سارقین دو نفر یا بیشتر باشند و لااقل یک نفر از آنان حامل سلاح ظاهر یا مخفی باشد، در صورتی که بر حامل سلاح عنوان محارب صدق نکند، جزای مرتکب یا مرتکبان حبس از ۵ تا ۱۵ سال و شلاق تا ۷۴ ضربه می باشد. "

نکته ۲ : شرایط تحقق جرم سرقت مسلحانه گروهی در شب

۱. رفتار فیزیکی جرم " ربودن " مال دیگری است.

۲. موضوع جرم " مال " متعلق به دیگری است.

۳. برای تحقق جرم باید سرقت در "شب" باشد. مفهوم شرط در جرم سرقت مقرون به پنج شرط موضوع ماده ۶۵۱ قانون تعزیرات توضیح داده شد و خوانندگان را به مقاله پیش گفته دلالت می شوند. اما بصورت کوتاه دو دیدگاه در مفهوم شب وجود دارد دیدگاه اول مستند به تبصره ماده ۱۴۰ قانون آیین دادرسی کیفری " از غروب آفتاب تا طلوع آفتاب را " گویند. دیدگاه دوم لحظه های اولیه پس از غروب آفتاب و پیش از طلوع آفتاب را عرف شب نمی گوید . عرف تاریکی مطلق را شب می داند.

۴. سرقت باید " گروهی " باشد و تعداد مرتکبین یعنی شرکای جرم " دو تن یا بیشتر " باید باشد و معاونین جرم در تعداد محاسبه نمی شوند. پس اگر دو تن شبانه و یکی حامل سلاح باشد موتور سیکلتی را کنار خیابان سرقت کنند به گونه ای که یکی کشیک بکشد و دیگری موتور را روشن کند ببرد مشمول ماده نیست چرا که یکی معاون و دیگری مباشر است. لازم است که هر دو شریک جرم باشند تا مشمول ماده پیش‌گفته باشند.

۵. دست کم یکی از سارقان باید "حامل سلاح ظاهر یا مخفی" باشد.  عینا این شرط به همراه دو شرط بالا یعنی شبانه بودن و گروهی بودن در ماده ۶۵۱ در مقاله جداگانه توضیح داده شد. کوتاه آنکه منظور از سلاح اعم از گرم و سرد است که در تبصره بند ۳ ماده ۶۵۱ مصادیقی از آن آمده است و سلاح آن وسیله ای است که در نزاع تنها کاربرد دارد. مانند کارد ، شمشیر،  چاقو ، پنجه بوکس ، تفنگ و... . بنابراین تبر ، داس ، چوب ، چماق ، سنگ و غیره سلاح نیست. همچنین سلاح معیوب و تقلبی ، سلاح به شمار نمی آید و بنابر نظر دقیق تر تفنگ بی فشنگ را هم نباید سلاح دانست چرا که سلاح باید آماده بکارگیری باشد هرچند نظر مخالف وجود دارد. سلاح هم می تواند ظاهر یا مخفی باشد و اگر یک تن هم سلاح داشته باشد کافی است و نیازی نیست سارقان غیر حامل سلاح یا بزه دیده از همراه داشتن سلاح توسط یک تن سارقان آگاه باشد.

۶. در صورتی که عمل مرتکب یا مرتکبان در دایره ی محاربه موضوع ماده ۲۸۱ قانون مجازات اسلامی قرار گیرد تنها سارق یا سارقانی که مشمول محاربه نیستند مشمول ماده ۶۵۴ هستند. پس ممکن است دو تن سارق باشند و یکی مسلح باشد و مشمول محارب باشد و سارق دیگر مشمول ماده ۶۵۴ قرار گیرد این فرض سرقت را از حالت گروهی بودن خارج نمی کند برای همین در ذیل ماده آمده؛ " جزای مرتکب یا مرتکبان " و  ذکر مرتکب بصورت مفرد ناظر بر این حالت است.

۷. مجازات جرم پیش گفته تعزیر درجه ۳ می باشد که غیرقابل تعلیق و تعویق است. 

۸. عنصر روانی جرم عمد است. مرتکب اولا باید آگاه باشد که مال متعلق به دیگری است و ثانیا عامدا باید مال را سارقان از تصرف مالک خارج کنند.