بازداشت سهام با نام و بی نام

در این مقاله برآنیم تا نحوه ی بازداشت سهام با نام و بی نام را در راستای اجرای حکم محکومیت مالی بررسی کنیم چرا که بخشی از دارایی محکوم علیه را می تواند سهام وی در شرکت ها تشکیل دهد و محکوم له جهت وصول طلب خود بازداشت آن را در دستور کار خود قرار دهد. 

عناوین مهم این مقاله به شرح زیر می باشند :

منظور از سهم در ماده 24 لایحه اصلاحی قانون تجارت

پیش از هر چیز لازم است تعریف هر یک از دو نوع سهام با نام و سهام بی نام  را بدانیم:

بر اساس ماده 24 لایحه اصلاحی قانون تجارت "سهم" در واقع بخشی از سرمایه یک شرکت سهامی است که دربردارنده ی میزان مشارکت، منافع و نیز تعهدات صاحب ان در شرکت می باشد. ورقه سهم نیز سندی است. 

قابل نقل و انتقال که مشخص کننده تعداد سهامی است که صاحبش در شرکت سهامی دارد. براساس تبصره ی 1 همان ماده سهم یا بانام است یا بی نام. 

بازداشت سهام بی نام

بر اساس ماده 39 لایحه اصلاحی قانون تجارت سهم بی نام به شکل سند در وجه حامل صادر شده و مالک دارنده ان تلقی می شود مگر در صورت اثبات خلاف ان. معامله این نوع از سهام به قبض و اقباض است. فلذا در سهام بی نام، نام مالک ان قید نشده و در دفتر سهام شرکت نیز ثبت نمی شود و همانگونه که ماده تصریح می کند مالک سهم کسی است که ان را در ید خود دارد. شیوه ی توقیف این دسته از سهام در قانون تصریح نشده است.

اما می توان بازداشت ان را همانند اسکناس دانست چرا که اسکناس نیز سند در وجه حامل محسوب می شود و مالک ان کسی است که ان را تحت تصرف خود دارد. از این روی جهت بازداشت سهام بی نام باید خود سهم همانند اسکناس به مامور اجرا معرفی شود تا بدین طریق مامور اصل برگه سهام را از محکوم علیه اخذ کرده و پس از صورت برداری و ارزیابی ان را توقیف و نزد حافظ بسپارد بنابراین در توقیف این نوع از سهام دشواری هایی که درشناسایی و توقیف اسکناس و یا سایر اموال منقول قابل تصور است، وجود دارد. 

بازداشت سهام با نام

سهم با نام سهمی است که معمولا نام مالک بر روی ان درج می گردد و نیز نام وی باید الزاما در دفتر سهام شرکت ثبت شود. 

بر اساس ماده 40 لایحه اصلاحی قانون تجارت هرگونه نقل و انتقال سهام با نام باید در دفتر ثبت شرکت سهامی درج شود و انتقال دهنده یا نماینده ی او باید انتقال را در ان دفتر امضا نماید وگرنه معاملاتی که بدون رعایت این ضوابط به عمل اید از منظر شرکت و افراد ثالث معتبر نیست. بنابراین بالعکس سهام بی نام که شرکت از نقل و انتقالات این نوع از سهام مطلع نیست ، نام و مشخصات مالکین سهام با نام باید حتما در دفتر مربوطه ثبت گردد و شرکت در جریان کامل معاملات قرار گیرد. 

مانند تمام مواردی که اموال محکوم علیه جهت توقیف و فروش معرفی می شود تقاضای بازداشت سهام با نام باید حاوی مبلغی باشد که سهم یا سهام در برابر ان توقیف می گردد و در این حالت سهام صرفا تا محدوده ی همین مبلغ به نفع محکوم له بازداشت می شود . باید گفت مبلغی که سهم در برابر ان توقیف می شود می تواند معادل ارزش اسمی سهم یا ارزش واقعی ان و یا بیشتر یا کمتر از ان معین شود. 

در تعیین مبلغی که سهم در مقابل ان توقیف می شود بهای اسمی سهم بی تاثیر است. چنانچه سهم بیش از مبلغی که در برابر ان توقیف شده است بها داشته باشد و در مزایده به ماخذ واقعی خود به فروش رود مازاد به مالک سهام استرداد می شود. 

دادورز اجرا باید دستور بازداشت سهام با نام را به شرکت ابلاغ کند پس از وصول این دستور شرکت با بررسی دفتر سهام، اگر محکوم علیه سهم یا سهام بانامی در ان شرکت داشته باشد، ان را بازداشت می کند و پس از ان مراتب اجرای دستور توقیف را با درج شماره و تاریخ دستور در حاشیه دفتر سهام قید می نماید و مراتب را به مرجع دستور نیز اعلام می دارد. با بازداشت سهام به شیوه ی یاد شده نقل و انتقال قانونی سهم غیر ممکن و نقل و انتقال ان به طرق دیگر و خارج از ضوابط قانونی نیز مشمول نقل و انتقال اموال بازداشت شده می باشد. 

سخن پایانی

در صورتی که با مسئله ای مشابه موضوع مورد بحث مواجه هستید توصیه می شود با وکیل دادگستری متخصص در امر اجرای احکام مشورت نمایید.