بررسی معاذیر قانونی تخفیف دهنده مجازات

سبب های تخفیف مجازات مواردی هستند که اگر با اوضاع و احوالی که در وقوع جرم دخالت دارد؛ همراه شوند، موجب تخفیف مجازات بزهکار میشوند. 

منظور از معاذیر قانونی تخفیف دهنده مجازات چیست؟

سبب های تخفیف مجازات مواردی هستند که اگر با اوضاع و احوالی که در وقوع جرم دخالت دارد؛ همراه شوند، موجب تخفیف مجازات بزهکار میشوند. 

-این تخفیف ها در قانون ذکر شده است و قاضی مکلف به اجرای آن میباشد. 

-این عذر ها جنبه کلی نداشته و در مورد جرائم خاصی  اعمال میشوند.

- ویژگی این موارد آن است که باعث اباحه عمل نمیشوند صرفا مسئولیت کیفری مجرم را کاهش میدهند.

- علت وضع چنین نهادی آن است که این موارد منجر به تشویق بزهکاران جهت ترک فعل مجرمانه و یا کمک به تحقیقات لازم در رابطه با بزه میشود.

تفاوت های عذرهای قانونی

در مقام مقایسه ما با کیفیات مخففه قضایی مواجهیم که در صورت وجود اوضاع و احوال خاصی، قاضی مختار است که مجازات را کاهش دهد یا نه. این موارد بسیار کلی بوده و بر همه انواع جرائم صادق است.

انواع عذر های قانونی

عذر های مخففه قانونی یا معاذیر قانونی مخففه شامل موارد زیر می باشد:

-عذر های مخففه قانونی

-عذر همکاری

-عذر خانوادگی

-عذر یاری کردن مصدوم

-عذر ترک جرم

بررسی عذر های قانونی

حال با شناحت این تفاوت ها  و انواع عذرهای قانونی به بررسی عذر های قانونی خواهیم پرداخت.

عذر همکاری چیست؟

-اگر اشخاص مرتکب جرائم مربوط به قلب سکه و تهیه و ترویج آن شوند، میتوانند قبل از کشف قضیه، مأمورین تعقیب را از ارتکاب جرم باخبر سازند یا آنکه با اقرار خود، زمینه تعقیب سایرین را فراهم کنند یا آنکه مأمورین دولت را به نحو موثری در کشف جرم راهنمایی و مساعدت کنند. در این حالت با پیشنهاد رئیس حوزه قضایی و موافقت دادگاه یا با تشخیص دادگاه، در مجازات آنان تخفیف داده میشود (این امر در ماده 521 قانون مجازات اسلامی بیان شده است)

_ علاوه بر مورد مذکور در ماده 17 قانون قاچاق اسلحه و مهمات نیز به چنین موردی اشاره شده است. طبق این ماده اگر شخصی با مأموران نیروی انتظامی در رابطه با کشف اسلحه و مهمات و شناسایی و تعقیب معاونین و شرکاء جرم مساعدت های لازم را به عمل آورده باشد، در این صورت مجازات وی در مورد جرائم درجه یک تا شش به میزان یک درجه کاهش خواهد یافت . مثلا اگر جرم درجه ششی را مرتکب شود، به مجازات جرم در حد درجه هفت محکوم خواهد شد.

_ در ماده 8 قانون تامین مالی تروریسم نیز به موارد مخففه مجازات اشاره شده است .در این ماده بیان شده که اگر شخصی داخل در گروه های حامی مالی تروریسم باشد و بعد از شروع به تعقیب، با ماموران همکاری موثری نماید، این امر از جهات مخففه مجازات وی محسوب خواهد شد. (این امر به حدی وسیع است که اگر شخص قبل از تعقیب با مأمورین همکاری نماید، به نحو کلی از مجازات معاف خواهد شد).

عذر خانوادگی چیست؟

اگر شخصی متهمی را فراری دهد، مرتکب جرم شده و مجازات دارد (این امر در ماده 554 قانون مجازات مورد اشاره قرار گرفته است. طبق این ماده اگر شخصی از وقوع جرم مطلع شود و برای خلاصی مجرم از محاکمه مساعدت کند، از قبیل اینکه برای او منزلی تهیه نماید یا ادله جرم را مخفی نماید، با برای تبرئه او موارد جعلی را ابراز کند، حسب مورد به یک تا سه سال حبس محکوم میشود) اما اگر از اقربای درجه اول متهم باشد، در این صورت مقدار مجازات وی از نصف حداکثر تعیین شده بیشتر نخواهد بود. 

مثلا مادری، فرزند سارق خود را فراری دهد. در این حالت باید بیان نمود که به دلیل آنکه بین متهم و مادر وی رابطه محبت آمیزی وجود دارد، قانونگذار به مادر وی سخت نگرفته است و حداکثر به اندازه ای یک سال و نیم محکوم خواهد شد.

عذر یاری کردن مصدوم چیست؟

میدانیم که راننده متخلف اگر مرتکب جنایت بر شخصی شود، باید عواقب آن را عهده دار گردد و در مواردی که شخص فوت نماید، مرتکب جرم قتل غیر عمدی شده است. 

حال اگر راننده متخلف (که تقصیر داشته است)، مصدوم را به نقاطی برای مداوا و استراحت برساند و یا  مأمورین را از واقعه آگاه نماید، یا به هر نحو دیگری، موجبات استراحت و معالجه مصدوم را فراهم نماید، در این صورت دادگاه کیفیات مخففه را در رابطه با وی رعایت خواهد نمود.

عذر ترک جرم چیست؟

در حالت عادی، جرم بازداشت و حبس غیر قانونی از یک تا سه سال حبس برای مرتکب به دنبال خواهد داشت. با این حال در ماده 585 بیان شده است که اگر مرتکب جرم بازداشت غیر قانونی، شخص توقیف شده را قبل از تعقیب قانونی رها کند یا اقدامات لازم جهت رهاسازی وی را فراهم کند، اگر بیشتر از 5 روز شخص را حبس نکرده باشد، استثناً به حبس از دو تا شش ماه محکوم خواهد شد.

پیشنهاد پایانی

معاذیر قانونی خود به دلیل آنکه مبتنی بر همکاری موثر متهم میباشند، نیاز به اثبات داشته و این امر از عهده افراد فاقد تخصص ساخته نیست. بهتر است در این رابطه با یک وکیل متخصص کیفری مشورت نمایید یا از راهنمایی های وی بهره مند شوید.