عدول از کیفرخواست

عدول  از کیفرخواست به این معناستdiv، که دادستان نظر خود را نسبت به قرار جلب به دادرسی که قبلاً صادر نموده است تغییر دهد، عدول از کیفرخواست در دو زمان،  قبل از ارسال پرونده به دادگاه باشد و یا بعد از ارسال پرونده به دادگاه انجام می گردد.

عدول از کیفرخواست چیست؟

عدول از کیفرخواست به این معناست که دادستان نظر خود را تغییر دهد به این معنی که داستان نظر خود را نسبت به قرار جلب به دادرسی که قبلاً صادر نموده است تغییر دهد در دو زمان می‌توان این کار را انجام دهد ممکن است این کار انجام شود در صورتی که این تغییر نظر قبل از ارسال پرونده به دادگاه باشد و یا در صورتی که بعد از ارسال پرونده به دادگاه انجام گردد.

عدول از کیفرخواست در صورتیکه هنوز پرونده از دادسرا به دادگاه ارسال نشده است تکلیف چیست؟

 در این شرایط ماده ۲۸۳ چند مورد را برای این موضوع بیان نموده است:

-عدول از کیفرخواست به علت رضایت و گذشت شاکی در مورد جرایم قابل گذشت

-عدول از کیفرخواست توسط دادیار در صورتی که پرونده در شعبه دادگاه رسیدگی شده باشد 

-عدول از کیفرخواست به علت گذشت شاکی از جرایم غیر قابل گذشت

-عدول از کیفرخواست در صورتی که قرار تعلیق تعقیب وجود داشته باشد

-عدول از کیفرخواست اگر متهم چندین جرم انجام داده باشد و برخی قابل گذشت باشد و برخی غیر قابل گذشت

عدول از کیفرخواست به علت رضایت و گذشت شاکی در مورد جرایم قابل گذشت

مورد اول: جایی است که شاکی در خصوص جرایمی که قابل گذشت هستند گذشت خود را اعلام نماید و این امر باعث شود که دادستان نسبت به عدول از کیفرخواست اقدام نماید در این صورت اگر شاکی بعد از این که کیفرخواست صادر شود رضایت خود را به صورت قطعی و در واقع به صورت منجز اعلام نماید دادستان باید رضایت او را حتما در کیفرخواست ذکر کند و به اطلاع دادگاه برساند. 

برای این اقدام،  نامه‌ای می‌نویسد مبنی بر این که با توجه به این که شاکی گذشت خود را اعلام نموده و جرم نیز قابل گذشته است و این که در چنین شرایطی ادامه عملیات تعقیب و گریز از متهم ممنوع می‌باشد در این صورت از کیفرخواست خود مورخ فلان شماره فلان عدول می‌نمایم و باید نسبت به پرونده قرار موقوفی تعقیب صادر شود و به بازپرسی اعاده شود این در زمانی بود که پرونده در نزد بازپرس رسیدگی می‌شد.

عدول از کیفرخواست توسط دادیار در صورتی که پرونده در شعبه دادگاه رسیدگی شده باشد 

مورد دوم: اگر پرونده در شعبه دادگاه رسیدگی شده و کیفرخواست شده باشد در این صورت دادیار شخصاً باید از کیفرخواست عدول کند و قرار موقوفی تعقیب صادر نماید همچنین در صورتی که پرونده با کیفرخواست نزد بازپرس باشد و او هنوز پرونده را به دادگاه ارسال نکرده باشد و شاکی در همین زمان نسبت به جرم قابل گذشتی رضایت خود اعلام کند نوشته خواهد شد که باید پرونده نسبت به عدول از کیفرخواست برای موقوفی تعقیب صادر شود.

عدول از کیفرخواست به علت گذشت شاکی از جرایم غیر قابل گذشت

مورد سوم: اگر جرم از جرایم غیر قابل گذشت باشد و شاکی نسبت به آن ها گذشت کند درقانون  بیان شده است که گذشت باید اعلام شود و بعد از تکمیل تحقیقات و صدور کیفرخواست، دادستان هیچ اقدام دیگری نمی‌تواند روی آن پرونده انجام دهد و باید پرونده به دادگاه ارسال کند در این زمان پرورده به دادگاه ارسال می‌شود و با لحاظ این که شاکی گذشت نموده درخواست تخفیف مجازات می شود. یعنی درخصوص جنبه عمومی جرم تخفیف داده خواهد شد این امر رویه عملی حاکم بر دادسرا می باشد.

عدول از کیفرخواست در صورتی که قرار تعلیق تعقیب وجود داشته باشد

مورد چهارم:در صورتی که قرار تعلیق تعقیب وجود داشته باشد مطابق ماده ۸۱ قانون آیین دادرسی کیفری و ماده ۲۸۳همان قانون،دادستان می تواند از کیفرخواست عدول کند و تعقیب متهم را معلق کند در صورتی که شرایط تعلیق در جرایم غیرقابل گذشت وجود داشته باشد از اختیارات دادستان می‌باشد و تکلیف او نمی‌باشد.

عدول از کیفرخواست اگر متهم چندین جرم انجام داده باشد و برخی قابل گذشت باشد و برخی غیر قابل گذشت

مورد پنجم:اگر متهم چندین جرم انجام داده باشد و برخی قابل گذشت باشد و برخی غیر قابل گذشت در صورتی که شاکی نسبت به جرایم قابل گذشت و غیرقابل گذشت، گذشت خود را به طور کلی اعلام نموده باشد و این گذشت به صورت منجز و قطعی باشد بازپرس موظف است از دادستان تقاضا کند که نسبت به کیفرخواست درخواست جرایم قابل گذشت عدول کند و بازپرس بعد از این که نسبت به آن ها عدول نمود و باید نسبت به جرایم غیر قابل گذشت مانند آن چه که در فوق گفتیم عمل نماید.

پرسش های پرتکرار در مورد عدول از کیفرخواست

در صورتی که گذشت شاکی منجر شود که مجازات تغییر نماید تکلیف چیست؟

 در چنین مواردی یکی دیگر از مواردی که منجر به عدول از کیفرخواست می‌شود این است که نوع مجازات تغییر کند و دیگر شرایط صدور تعلیق تعقیب نباشد.

مثلاً باعث شود که نوع مجازات تغییر کند به عنوان نمونه در قتل عمد مجازات متهمی می‌دانید که قصاص نفس می‌باشد فرض کنید که کیفرخواست صادر شود و اولیا دم از قصاص گذشت نمایند و مطالبه دیه نمایند. 

در این جا دو جنبه پیدا می‌نماید یک جنبه خصوصی و دیگری جنبه عمومی. مطابق ماده ۶۱۲ باید از ۳ تا ۱۰ سال حبس برای چنین متهمی در نظر گرفت که این جنبه عمومی جرم است و از حیث جنبه خصوصی که میان متهم و شاکی توافق در خصوص دیه شده است.

اگر اولیای دم به صورت رایگان گذشته خود را اعلام نمایند تکلیف چیست؟

 در این صورت مطابق ماده ۶۱۲ قانون مجازات اسلامی صرفاً حبس از ۳ تا ۱۰ سال تبدیل صورت خواهد گرفت در مواردی که گذشت باعث تغییر نوع مجازات می‌شود دادستان وظیفه دارد که از کیفرخواست قبلی عدول کند و کیفرخواست جدید صادر کند و مجازات مناسب تقاضا کند.

اگر بعد از این که کیفرخواست صادر شود به هر دلیلی دادستان کیفرخواست را اشتباه تشخیص دهد تکلیف چیست؟

 دلیل این نوع اشتباه کردن هر چیزی می‌تواند باشد ممکن است عقیده به قرار منع تعقیب یا موقوفی تعقیب یا هر تصمیم دیگری داشته باشد در این صورت چون هنوز پرونده به دادگاه ارسال نشده حق دارد که دادستان از آن عدول کند و به هر یک از این مواردی که وجود دارد به آن رسیدگی می‌شود.

در صورتی که پرونده به دادگاه ارسال شده باشد و بعد دادستان تصمیم بگیرد که از کیفرخواست خود عدول کند تکلیف چیست؟

در این زمان باید ببینیم که آیا موارد عدول کیفرخواست وجود دارد یا خیر البته زمان وجود این موارد بسیار مهم است اگه زمان وجود این موارد بعد از ارسال پرونده به دادگاه حادث شود دادستان نمی‌توانند کیفرخواست خود را برگرداند و اعاده کیفرخواست غیرقانونی است و حتی اصلاح آن نیز غیر قانونی می‌باشد بلکه باید ماده ۲۸۲ را سرلوحه خود قرار دهد. 

مطابق این ماده باید دلایل جدیدی که له یا علیه متهم به تازگی کشف شده طی نامه‌ای به دادگاه اعلام شود دادگاه پس از مشاهده نظر مجدد دادستان و بررسی دلایل جدید ،خود نظر می‌دهد و اقدام می‌کند و نکته مهم این که تکلیف ندارد که از دادستان در این موارد تبعیت نماید و می‌توان از نظر مستقل خود را ارائه دهد ولی اگراز قبل از ارسال پرونده به دادگاه این دلایل وجود داشت می تواند از دادگاه درخواست کند که کیفرخواست را برگرداند اگر دادگاه نپذیرفت این موارد را با نامه به اطلاع دادگاه باید برساند.