مجازات جرم نبش قبر غیر قانونی

مجازات جرم نبش قبر غیر قانونی ۳ ماه و ۱ روز تا ۱ سال حبس است. نبش قبر بدون مجوز قانونی جرم است و قانون گذار در ماده ۶۳۴ قانون تعزیرات این عمل را جرم انگاری کرده است. در مقاله دفن غیرقانونی مرده به موضوع دفن کردن مرده بدون مجوز و طی مراحل انجام قانونی خواهیم پرداخت.

جرم نبش قبر غیر قانونی چیست؟

نبش قبر بدون مجوز قانونی جرم است و قانون گذار در ماده ۶۳۴ قانون تعزیرات این عمل را جرم انگاری کرده است. این ماده مقرر می دارد ؛ " هر کس بدون مجوز مشروع نبش قبر نماید به مجازات حبس از سه ماه و یک روز تا یک سال محکوم می شود و هر گاه جرم دیگری نیز با نبش قبر مرتکب شده باشد به مجازات آن جرم هم محکوم خواهد شد.

" انگیزه های مرتکبان معمولا از نبش قبر گوناگون است مانند انتقام و هتک حیثیت مرده، کفن دزدی، تابوت دزدی، دزدیدن اموال احتمالی که با مرده چال می شود،  تجاوز به مرده و...

شرایط تحقق جرم نبش قبر غیر قانونی

شرایط فیریکی جرم نبش قبر

۱. رفتار فیزیکی جرم "نبش قبر" است. منظور کندن قبر می باشد که می تواند با هر وسیله ای صورت گیرد مثلا با بیل و کلنگ ، لودر ، بولدوزر ، بیل مکانیکی ، دست ، مواد منفجره و.... در نبش قبر لازم است که بطور کامل قبرکنده شود و اگر مرتکب شروع به کندن قبر کند ، لیکن قبل از رسیدن به جسد توسط پلیس دستگیر شود. 

جرم تام نبش قبر صورت نگرفته و در حد شروع به جرم است که چون مجازات جرم تام تعزیر درجه ۶ است حسب ماده ۱۲۲ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ شروع به جرم آن ، جرم نیست. 

اینکه گفته شد که باید نبش قبر تا محل قرارگیری جسد صورت بگیرد از قسمت ذیل ماده قابل برداشت است چرا که مقنن بیان داشته ؛ "...هرگاه جرم دیگری نیز با نبش قبر مرتکب شده باشد..." اشاره به جرایمی همچون هتک حیثیت مرده می باشد که دلالت بر آن دارد که نبش قبر باید بطور کامل صورت گیرد.

منظور از اینکه عبارت نبش قبر باید " بدون مجوز مشروع " صورت گیرد چیست؟

۲.نبش قبر باید " بدون مجوز مشروع " صورت گیرد. بنابراین اگر بازپرس برای فهمیدن علت مرگ آرش،  دستور به نبش قبر دهد عمل وی جرم نیست چرا که به موجب قانون است. 

قانون گذار از واژه" مشروع " به جای " قانونی " استفاده کرده که به نظر می رسد چون قوانین بر اساس اصل ۴ قانون اساسی باید مطابق شرع باشد بنظر می رسد استفاده از واژه مشروع به جای قانونی مشکلی ندارد.

آیا بین مسلمان و غیر مسلمان در جرم نبش قبر فرق است؟

۳. میان اموات مسلمان و غیر مسلمان فرقی نیست در هر صورت نبش قبر یک بهایی یا بی دین نیز جرم است.

اگر مرتکب جرم علاوه بر جرم نبش قبر مرتکب جرایم دیگر شود تکلیف چیست؟

۴. ممکن است مرتکب به همراه نبش قبر جرم دیگری هم مرتکب شود مثل جنایت بر مرده یا هتک مرده یا دزدی اموال مرده و... که در صورت ارتکاب به مجازات این جرم هم محکوم می شود. 

بطور مثال در ماده ۷۲۷ قانون مجازات اسلامی جنایت بر مرده یا هتک مرده افزون بر پرداخت دیه، مجازات ۳۱ تا ۷۴ ضربه شلاق دارد.

زمان به خاک سپردن شدن مرده در موضوع نبش قبر

۵. در نبش قبر بنظر می رسد فرقی میان قدیمی یا جدید بودن قبر نیست چرا که در ماده اشاره نشده است. پس اگر مرتکب قبر انسانی را که دویست سال پیش دفن شده را بشکافد همان قدر مرتکب جرم شده که اگر نبش قبر نسبت به مرده ی یک روزه باشد.

اینکه در عرف معمولا بعد از گذشت ۱۰ سال یا ۳۰ سال در جای قبر پیشین ، جسد دیگری به خاک سپرده می شود اقدام به شکافتن قبر ، جرم نیست چرا که نبش قبر در چنین حالتی بدون سونیت و با مصوبات ارامستان ها صورت می گیرد.

عنصر روانی جرم نبش قبر غیر قانونی

۶. عنصر روانی جرم پیش گفته عمدی است . یعنی اولا مرتکب باید بداند که آنچه شکافته می شود قبر یک انسان است و ثانیا عامدا و با اراده اقدام به نبش قبر کند. 

پس اگر کشاورزی که زمینش در بخشی از یک گورستان قرار گرفته و از آن آگاه نیست با تراکتور شروع به شخم زدن گند و قبری شکافته شود به جهت نداشتن سونیت، جرم نیست.

مجازات جرم نبش غیر قانونی

۷. مجازات جرم نبش قبر ۳ ماه و ۱ روز تا ۱ سال حبس است. اما در ادامه ماده آمده اگر مرتکب جرم دیگر شود به مجازات آن جرم هم محکوم می شود.

ظاهر ماده اینست که مجازات دو جرم باید جمع شود اما بنظر می رسد با تصویب قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ موضوع از موارد تعدد جرم مادی است و مشمول ماده ۱۳۴ بوده و تنها یک مجازات نسبت به مرتکب جرم اعمال می شود.

جرم نبش قبر چگونه جرمی است؟

نکته ۳: جرم نبش قبر در زمره جرایم غیر قابل گذشت است و نیاز به شکایت شاکی نیست و در صورت شکایت شاکی (شکات بازماندگان متوفی هستند) و گذشت وی، پرونده مختومه نمی شود.