حقوق جزای عمومی

کلیات درخصوص حقوق جزای عمومی موضوع مورد بحث ماست ، حقوق جزا مجموعه عوامل و رفتارهایی است که در مقابل جرم و جنایت افرادی که مسئول پیشگیری و یا پیگیری هستند باید از آن پیروی نمایند.

می دانید که علم حقوق شاخه های بی شماری دارد هرکدام از این شاخه ها در زمینه های متفاوت علمی بررسی می شود و شرایط و احکام مربوط،به خود را دارد یکی از مهم ترین تقسیم بندی حقوق تقسبم حقوق خصوصی و حقوق کیفری است این دو در اکثر مواقع مقابل هم هستند.در این مقاله درخصوص حقوق حزا و کیفری توضبحات مختصری ارائه دادیم توصیه می شود جهت تکمیل اطلاعات خود به سایر مقالات کاربردی سایت هم وکیل درخصوص حقوق جزا مراجعه فرمایید.

حقوق جزا به چه معناست؟

درجامعه عواملی مانند پلیس آگاهی پلیس امنیت مراجع قضایی و...هستند که وظیفه ی مبارزه با جرم و جنایت و آماده سازی بستر جامعه برای ارامش هرچه بیشتر افراد جامعه چه کوچک و چه سالمند را برعهده دارند.حداقل ساز و کارها و قوانینی که باید با استفاده از ان اقدامات حرفه ای خود را دنبال کنند درحقوق جزا و حقوق کیفری نمود دارد افرادی که برشمردیم باید با مطالعه این حقوق و اطلاع کامل از ان ها  این گونه قوانین را اجرا نمایند.حقوق جزا مجموعه عوامل و رفتارهایی است که در مقابل جرم و جنایت افرادی که مسئول پیشگیری و یا پیگیری هستند باید از ان پیروی نمایند.

دو قانون یکی برای بررسی ماهوی و دیگری برای بررسی شکلی درست و قانونی برخورد در این نوع حقوق وجود دارد یکی قانون مجازات اسلامی و دیگری قانون ایین دادرسی کیفری است.هدف قانون مجازات اسلامی تنبیه افراد و عبرت گیری ان ها از مجازات است.تمام این اقدامات یک هدف اصلی دارد ان هم ایجاد ارامش نظم و عدالت در جامعه است.

ویژگی های حقوق جزا کیفری چیست ؟

حقوق جزا 4 ویژگی اصلی دارد اول اینکه در حقوق جزا الزام وجود دارد یعنی حتما باید افرا جامعه از  حقوق جزا اطاعت و پیروی کنند وحق مخالفت ندارند. درواقع افراد حق و حقوق خود و دیگران را در عالم حقوق جزا نمی توانند نادیده بگیرند مثلا نمی توانند قرارداد ببندند که اگر من را کشتی و جان من را گرفتی اشکالی  ندارد و من خودم راضی به مرگ هستم! درست است که بعضی  از انجام جنایات به غیر از قتل  را بعد از انجام جنایت می شود از مجنی علیه رضایت گرفت و موثر است اما قبل از این که جرمی واقع نشده است این که مثلا شما تعهد کنید که گر بعدا شما را کشتند از قاتل شکایت نکنید بی معناست و قانون جزا این اختیار را به هیچ کس درجامعه نمی دهد.چون قوانین جزایی درواقع امری بوده و اختیاری نیست. 

دومین ویژگی مهم این حقوق آن است که اگر برخلاف ان عمل شود قوانینی برای نتنبیه مرتکب تهیه شده اند به عبارتی ضمانت اجرا برای بازدارنده بودن جرم تعیین شده است .سومین ویژگی این است که این قانون مخصوص قشر خاصی در جامعه نیست و همه ی افراد از مزیت های این حقوق برخوردار هستند.اخرین ویژگی حقوق کیفری این است که هر دولت در هرکشوری بر اساس صلاحیت سرزمینی این قوانین و حقوق را در سرزمین و حکومت خود  اجرا می کند البته بدین معنا نیست که صلاحیت های دیگر منع می شوند در خصوص صلاحیت ها در مقاله های دیگر توضیحات تکمیلی ارائه نموده ایم.

عوامل اصلی در حقوق جزا

در هر جرمی 3 رکن یا عنصر را باید تصور نماییم در برخی از جرایم وجود هر 3 لازم است اما در برخی دیگر صرفا وجود 2 عنصر هم می تواند جرم را محقق کند این 3 عامل به نام های عامل قانونی، مادی و معنوی است. 

عامل قانونی یعنی در قانون این عمل مرتکب شده،جرم شناخته شود و برای آن هم مجازات و تنبیهی درنظرگرفته شده باشد مثلا فرض کنید عملی در قانون جرم نباشد مثل پوشیدن شلوارلی توسط بانوان پس  چون این عمل در قانو جرم شناخته نشده است پس اجازه مجازات به این دلیل وجود ندارد مگر ان که این عمل تحت پوشش ماده قانونی بدحجابی جرم شناخته شود وگرنه صرف پوشیدن شلوارلی جرم نیست و در هیچ کجای قانون جرم انگاری نشده است و برای پوشیدن ان هم مجازاتی قرار ندادند.عمل بعدی عمل مادی است یعنی مجرم عمل جرم را واقعا انجام داده باشد البته باید بدانید که در قانون هم انجام دادن کاری و هم انجام ندادن امری می تواند جرم باشد بنابراین اگر درقانون انجام ندادن کاری جرم باشد و شما ان را نادیده بگیرید و انجام ندهید بازهم جرم انجام دادید درحقیقت عنصر قانونی  و مادی در جرم شما محقق شده است.

مثلا وظیفه ی یک پرستار انجام فعل مراقبت است اگر این اقدام را بدون دلیل موجه انجام ندهد و ترک کند  عنصرمادی جرم محقق می شود. عنصر بعدی عنصر معنوی است عنصر معنوی بدین معنی است که در برخی از جرایم لازم است فرد مجرم حتما قصد و نیت منفی داشته باشد قصد و نیت انجام جرم که به سونیت عام و خاص معروف است. اما برخی از جرایم صرف انجام ان حتی اگر سونیتی درکار نباشد بازم هم جرم محسوب می شود مثلا در جرایم علیه امنیت داخلی و خارجی نیاز نیست که حتما سونیت مجرم اثبات شود تا بتوان ان را مجرم شناخت و مجازاتش کرد اما در جرم قتل سونیت بسیار مهم است مثلا  اگر قصد فردی کمک کردن به دیگری بوده و سونیت نداشته است ولی این اقدام او موجب شده که فرد فوت کند.

قبح عقاب بلابیان به چه منظور است 

باید عملی در قانون جرم بوده باشد و جز جرایم برشمرده شده باشد تا بتوان مرتکب را مجازات کرد اگر هنوز قانونی نیامده باشد و فرد نداند که چنین قانونی قراراست روزی بیاید و ان را انجام دهد مجازاتش به دلیل قبح عقاب بلابیان امکان ندارد چون طبق اصل قانونی بودن جرم و جنابت باید در قانون این عمل جرم شناخته شده باشد و شما ان عمل قبیح را انجام داده باشید تا سزاوار مجازات باشید ماده 2 قانون مجازات این امر را بیان می کند درحقیقت این عبارت یعنی قبیح و ناپسند است فردی را مجازات کنیم که عمل او در قانون جرم نیست.